Hasan bin Zeyd: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
'''El-Dâî’Kebîr Hâlife Hasan bin Zeyyid''' Tam adı: '''Al-Ḥasan ibn Zeyyîd ibn Muḥammad ibn Ismā‘il ibn el-Ḥasan ibn Zeyd bin Ali Zeynel Âbidin''' ({{lang-ar|الحسن بن زيد بن محمد}};
Düzeltmeler: Tam adı: '''Al-Ḥasan ibn Zeyyîd ibn Muḥammad ibn Ismā‘il ibn el-Ḥasan ibn Zeyyîd bin Hasan el-Mûctebâ bin Ali el-Mûrtezâ'''
1. satır:
'''El-Dâî’Kebîr Hâlife Hasan bin Zeyyid''' Tam adı: '''Al-Ḥasan ibn Zeyyîd ibn Muḥammad ibn Ismā‘il ibn el-Ḥasan ibn Zeyyîd bin [[ZeydHasan bin Ali|Zeydel-Mûctebâ]] bin Ali [[ZeynelAli Âbidinel-Mûrtezâ]]''' ({{lang-ar|الحسن بن زيد بن محمد}}; ö. 6 Ocak 884), '''''el-Da‘î el-Kebîr''''' ({{lang-ar|داعي الكبير}}, "En büyük dâvetçi"), [[Ali el-Mûrtezâ]]'nın neslinden olup [[Taberistan]]'daki [[Alavîler]] [[Zeydî]] Hânedanlığı'nın kurucusu olmuştur.<ref>{{cite encyclopedia | article = al-Ḥasan b. Zayd b. al-Ḥasan | first = Fr. | last = Buhl | authorlink = | encyclopedia = The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram | location=Leiden, and New York | publisher=BRILL | year=1986 | isbn=90-04-08118-6 | pages = 245–246 }}</ref> [[Deylem]]-[[Taberistan]]-[[Gürgan]] bölgesi ve [[Türkistan]]'da ''"El-Dâî’Kebîr Hâlife – İmâm Bil’Hâkk"'' nâmıyla ün salmıştır.<ref name="Türkistan">[[Tahir Harimî Balcıoğlu|Balcıoğlu, Tahir Harimî]], ''Mezhep Cereyanları – Alevîler’in mühim fa’aliyete geçmeleri ve [[Türkistan]]’a Alevî dâîlerinin yayılmaları'', Sayfa 50, Hilmi Ziyâ Neşriyâtı, Ahmet Sait Tab’ı, 1940.</ref>
 
==== Alevîler’in Türkistan’a doğru yayılmaları ====
Hicrî 98 / M. 717 yılında “Yezid bin Mühelleb” [[Taberistan]], [[Gürgan|Cürcan]] ve etrafındaki şehirleri feth ettikten sonra bu muhitlerde Abbâsîler’den [[Mansur (Abbasi)|El-Mansur]] devrine kadar sürekli olarak kırk sene boyunca Alevîlik propagandaları yürütüldü. Hicrî 138 / M. 756 yılında ise [[Sinbâd]] ''(Sünbâd/Sonpâth)'' adındaki bir Mecûsî İslâm âkideleri üzerinde bozguncu etkiler yaratan ve pek çok kişiyi peşinden sürükleyen yeni bir mezhep ortaya attı.<ref name="Türkistan"></ref>
 
===== “Hasan bin Zeyd’ûl-Alevî” ve Taberistan İsyânı =====
Bu hadiseden otuz yıl sonra M. 785 yılında ''“[[Zeynel Abidin|Ali Zeyn el-Âb-ı Dîn]]’in torunu Hasan bin [[Zeyd bin Ali|Zeyd]]’ûl-Alevî”'' [[Taberistan]]’da ''“Hanedân-ı [[Ehl-i Beyt]]”'' nâmına dâvetlerine başladı. Hattâ ''“Benî Bâdüsîyân”'' nâmıyla meşhur ''“Rüstemdad”'' hükümdârı ''“Abd’ûl-Lâh”'' da Hasan bin [[Zeyd bin Ali|Zeyd]]’ûl-Alevî’ye tâbi olanlar arasındaydı. [[Deylem]], Âmül ve bütün [[Taberistan]] şehirlerinde ''“Alevîlik”'' propagandalarının şiddetli bir şekilde devam ettiği bu devirde ''“Rüstemdarlar’dan Feridun’un oğlu Bâdüsyân”'' hükümdârlık makâmına geçince [[Abbâsîler]]’in aleyhine fa’aaliyetler sürdürmekte olan ihtilâlcilerin önderi Hasan bin [[Zeyd bin Ali|Zeyd]] bin [[Zeynel Abidin|Ali]]’ûl-Alevî’ye de büyük ihsânlarda bulunmuştu.
 
===== ''El-Dâî’Kebîr Hâlife – İmâm Bil’Hâkk'' “Hasan bin Zeyyid” İsyânı =====
O sıralarda Abd’ûl-Lâh bin Tâhir’in Oğlu Muhammed’in dirliği olan [[Deylem]]-[[Taberistan]] kıt’ası, onun nâmına ''“Câbir bin Hârun”'' adındaki Hristiyan kâtibi tarafından yönetilmekteydi. Bu adamın yaptığı mezâlime tahammül edemeyen ''[[Taberistan]]lılar,'' Alevîler’den bir önderin etrafında teşkilâtlandılar. Bu yeni önderin daha deneyimli olan ve [[Gürgan|Cürcan]]’da yaşayan Hasan bin Zeyyid’i tavsiye etmesi üzerine ise, harekâtı yönetmek için Zeyyid’i [[Taberistan]]’a davet ederek ''“El-Dâî’Kebîr Hâlife ve İmâm Bil’Hâkk”'' ünvânı ile Hicrî 250 / M. 864 yılının Ramazan ayında kendisine biât ettiler. Bu gelişmeler neticesinde [[Abbâsîler]]’in [[Taberistan]] valisi olan ''“Süleyman bin Tâhir”'' firar etmek zorunda kaldı. Etrafa mektuplar yollayan ''“Hasan bin Zeyyid”'' bu muhitlerdeki halkı kendisine biât etmeğe dâvet etti. [[Karahanlı Devleti|Mülûk Bâvendîyye]]’den “Şehrîyâr” bu dâvete icâbet edenlerin başında gelmekteydi.
{{Ayrıca bakınız|Tahirîler|Deylem|Taberistan|Gürgan|Alavîler}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Hasan_bin_Zeyd" sayfasından alınmıştır