Enterferans: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
1. satır:
Enterferans (''Interference'') ya da girişim istatistikten, genetiğe kadar çeşitli alanlarda kullanılan bir terimdir. Ancak terimin en yaygın kullanılışı [[iletişim]] [[teknoloji]]sindedir. Bu sebeple, burada terimin iletişim teknolojisindeki anlamı üzerinde durulacaktır. İletişimde enterferans iletilmek isteten bilginin yanı sıra farklı bilgilerin de alıcıya ulaşması halidir.
== Enterferans türleri ==
İletişimde iletilmek istenen sinyalin yanı sıra istenmeyen başka ürünlerin de iletilmesi iki sebepten oluşabilir. Ya sinyalin kendisi bozulmuş ve istenmeyen ürünler üretmiştir ya da ikinci bir sinyal karışım yapmıştır. Sinyalin başka bir sinyal olmaksızın bozulması iletişim teknolojisinde [[parazit (elektronik)|parazit]] ve [[distorsiyon]] olarak bilinmektedir. Gürültü çoğu kez doğal olaylardan, endüstriden ya da madde özelliklerinden ileri gelir. Distorsiyon ise, doğrusal olmayan devrelerin tek [[frekans]]lı bir sinyalin karakteristiğinde yol açtığı bozukluktur.
Satır 11 ⟶ 9:
=== Kanal içi taşıyıcılar arası enterferans ===
İletişim devrelerinde genellikle aynı anda birden fazla bilgi sinyali vardır. Mesela [[Stereofoni (FM)|stereofonik]] [[radyo]] yayınında iki [[ses sinyali]], [[televizyon]] yayınında ses ve [[görüntü sinyali]] vb.
▲İletişim devrelerinde genellikle aynı anda birden fazla bilgi sinyali vardır. Mesela [[Stereofoni (FM)|stereofonik]] [[radyo]] yayınında iki [[ses sinyali]], [[televizyon]] yayınında ses ve [[görüntü sinyali]] vb. Doğrusal olmayan devreler bu gibi sinyallerden yararlanarak, farklı frekansta üçüncü bir sinyal üretirler.Buna '''enterferans ürünü''' denilir. Bu üçüncü sinyalin frekansı kanal içindeki bilgi sinyalleri frekanslarının toplamı veya farkıdır. Bu üçüncü sinyal de, iki bilgi sinyali gibi alıcıya ulaşır ve alıcı tarafından üçüncü bir bilgi sinyali olarak değerlendirilir. Sonuç alışın bozulmasıdır. Mesela, bazı televizyon yayınlarında beyaz renkli sahnelerde sesin '''50 Hz''' lik bir gürültü ile bozulması bu tür enterferansa örnektir. (Televizyon yayıncılığındaki geçmeli tarama yöntemi kullanılır ve alan frekansı '''50 Hz''' dir.) Çözüm olarak, [[stüdyo]] veya [[Televizyon vericisi|vericilerde]] görüntü sinyal düzeyi düşürülür.
Kanallar arası enterferans da kanal içi enterferans gibidir. Bir kanal içinde oluşan enterferans ürününün frekansı kanal bandı dışına çıkarsa enterferans ürünü meydana geldiği kanalı değil, komşu kanalı etkiler. Mesela, bazen televizyon yayınında komşu kanal görüntüsü izlenen kanal görüntüsü altında fark edilebilir. Çözüm olarak, her bölgede kanal tahsis planlaması yapılırken iki kanal arasında iki boş kanal olmasına dikkat edilir.
Satır 21 ⟶ 16:
=== Taşıyıcı harmoniği enterferansı ===
Her yayında [[radyo frekans]] taşıyıcısı vardır. Doğrusal olmayan devrelerden geçerken, bu taşıyıcının da harmonikleri ürer. Taşıyıcı harmonikleri çok daha yüksek frekanslarda olduğu için bu tür enterferanslarda etkilenen yayın komşu kanaldaki yayın değil, çok daha yüksek frekanslı bir yayındır.
=== Ortak kanal enterferansı ===
Ortak kanal enterferansı aynı taşıyıcı frekansı kullanan birden fazla vericinin yol açtığı enterferanstır. Normal koşullarda, bir bölgede yayın yapan her yayıncının ayrı frekans kullanması gerekir. Ancak bazen planlama hatası, bazen hava koşullarının yayın alanını genişletmesi vb. sebeplerle alıcı aynı frekansı kullanan iki vericiden aynı anda yayın alabilir. Bu durumda alıcıların sadece yayınlardan birini almak için alıcı [[anten]]i ayarlanmaları gerekir. Bu tür enterferansın çok sık rastlanan bir örneği kablo ve antenden yayın alan televizyon alıcılarında görülür. Kablo ve antenden gelen farklı yayınlara ait sinyaller aynı frekansta oldukları için birbirlerini ertkileyebilirler. Sık rastlanan bir başka şikayet ise [[orta dalga]] radyo yayınında yayın erişim uzaklığının arttığı akşam saatlerinde aynı radyo frekansı kullanan iki istasyon yayınının aynı anda izlenmesidir.
Satır 34 ⟶ 24:
== Örnek ==
B/G sistemi televizyon yayınında 23. kanaldaki olası enterferans kaynakları şu şekilde bulunur:
Satır 46 ⟶ 35:
== Verici çıkış filtreleri ==
Yayıncılıkta genellikle verici çıkışında bir [[filtre]] yer alır. Bu filtrenin görevi kanal dışına taşan (gerek kanallar arası entermodülasyon ürünü, gerekse taşıyıcı harmoniği) sinyalleri bastırmaktır. Ayrıca ortak taşıyıcılı televizyon vericilerinde kapan filtre (notch) adında dar bantlı bant söndüren filtreler de vardır. Bu filtreler ses taşıyıcı frekansının '''5.5''' ve '''11 MHz''' üstüne ve görüntü taşıyıcı frekansının '''5.5''' ve '''11 MHz''' altına ayarlanmıştır.
[[Kategori:Girişim|*]]
[[Kategori:Elektronik]]
[[Kategori:Yayıncılık]]
| |||