Cinsiyetçilik: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Cinsiyetçilik sayfasına yönlendirildi |
Sayfalar birleştirildi |
||
1. satır:
{{Uzman}}
#Yönlendir[[Cinsiyetçilik]]▼
{{Taraflı}}
{{Yanlış}}
{{Kaynaksız}}
'''Cinsel ayrımcılık''', insanların diğer insanlar hakkındaki yargıları, kişisel değerlerden çok [[cinsiyet]]e dayandığında ortaya çıkan ve kimi zaman nefret içeren çatışmalı durumdur. Daha genel olarak, cinsiyete dayanan her tür ayrım cinsel ayrımcılık olarak tanımlanabilir.
'''Cinsiyetçilik''', bir [[cinsiyet]]in diğerinden üstün olduğunu savunan görüş ve [[ideoloji]]dir.{{fact}} Bu (bazı istisnaları olmakla birlikte); tarihte genel olarak [[erkek]]lerin [[kadın]]lara karşı, [[heteroseksüel]]lerin [[eşcinsel]]lere karşı{{fact}} üstünlüğü şeklinde rastlanır ve günümüzde de geçerliliğini yaygın şekilde korumakta, insanlar arasında halen [[etik]] bir değer ve [[tabu]] olarak varlığını sürdürmeye ve kabul görmeye devam etmektedir. Cinsiyetçiliğin insanlar arasında neden böylesine geniş ölçüde kabul gördüğü hakkında yapılan tartışmalar,{{fact}} genelikle şu sonuçları işaret etmektedir:
[[Aile]], [[toplum]] ve çeşitli [[din]]lerden{{fact}} öğrenilen, erkeklerin dominant ve kadınların resesif özelliklerinden veya ahlâken doğru olduğu varsayılan kültürel ve etik [[norm]]lar, değer yargıları, tabular, kurallar, yasalar, örf ve âdetler cinsiyetçiliği olağanlaştırır ve normalleştirir.
Başlıca düşünce şekilleri ve inanışlar şu şekildedir:
* Bir cinsiyet diğerine göre ([[kadın]] erkeğe göre veya [[erkek]] kadına göre) daha üstündür veya daha değerlidir.
* Kadınlar nefret edilesidir, erkekler nefret edilesidir.
* Kadınlık belli sınırları olan bir kavramdır, erkeklik belli sınırları olan bir kavramdır.
== Genellemeler ve bölümlendirmeler ==
[[Dosya:Combotrans.svg|thumb|right|170px|Cinsiyet sembolleri]]
Cinsel ayrımcılık temel olarak belli bir varlığın karakteristik özelliklerinin her zaman kendine özgü sınırlar içinde kalmaya mahkûm olduğu düşüncesine dayanır. Kendi içinde ise; erkeğe, kadına, çift cinsiyetli olana ve cinsiyet değiştirene karşı ayrımcılık olarak bölümlendirilebilir. Bu türlerden her biri faklı bir tarihi gelişime sahiptir ve farklı davranış biçimleriyle kendini gösterir.
Her karakteristik özelliğin kendine ait kesin sınırları olduğu düşüncesi, erkeği ve kadını ait oldukları [[sınıf]]lara kesin bir şekilde ayırdığı gibi, her iki cinsiyete ait özellikleri gösteren bireyi de reddeder. Böylece bu düşünce; bir erkeğin diğer erkeklerden, bir kadınınsa diğer kadınlardan önemli bir farklı olabileceği ihtimalini de yok sayar.
Cinsel ayrımcılığın belirli türleri birçok ülkede [[yasa dışı]] olduğu halde; bireylere, cinsiyete dayanan bazı özel haklar, öncelikler veya sorumluluklar verilmesi oldukça yaygındır.
== Kadınlara karşı cinsel ayrımcılık ==
Cinsel ayrımcılık kavramı aslında genellikle kadınlara karşı olan ayrımcılıklarla eş tutulur. Bunun nedeni kadınlara karşı ayrımcılığın ortaya çıkan ilk form olmasıdır. [[Şovenizm]] kavramı, en geniş haliyle bu ayrımcılığı da kapsar.
Erkek egemen, [[aile]]deki [[baba (terim)|baba]] figürünün ağırlık bastığı [[toplum]]larda bu tür ayrımcılık, kadının zayıf olduğu yaygın kanısı ile kendini belli eder; bazı toplumlarda kadın kanunen bir birey olarak dahi görülmemiştir. [[Feminizm|Feminist]] bazı oluşumlar; kanun önünde eşitlik, politik alanda kadının temsil edilmesi, kadına karşı şiddetin önlenmesi, eğitim ve iş fırsatları gibi konular üzerine giderek kadın haklarını gözetmektedirler.
[[Dosya:Womanpower logo.jpg|thumb|left|100px|Kadına ait bir dayanışma sembolü]]
== Erkeklere karşı cinsel ayrımcılık ==
Erkeklere karşı cinsel ayrımcılık içinde [[erkek düşmanlığı]] ve androfobiden bahsedilebilir. Erkek düşmanlığı adından da anlaşılabileceği gibi nefret duygusunu içerir. [[Androfobi]] ise "erkeklere karşı korku" anlamına gelir ve psikolojik bir rahatsızlık olarak tanımlanmaktadır. Kadının kendini erkekten üstün hissetmesi de bir cinsel ayrımcılık türü olmasına rağmen, kavram yakın zamanda yaygınlaşmıştır.
== Ayrıca bakınız ==
* [[İnsan Cinselliği|İnsan cinselliği]]
* [[Erkek cinselliği]]
* [[Feminizm]]
* [[Sosyalist feminizm]]
* [[Pornografi]]
* [[Tecavüz]]
* [[Eşcinsel]]
* [[Heteroseksüel]]
* [[Maşizm]]
* [[Heteroseksizm]]
* [[Homofobi]]
* [[Homoseksizm]]
* [[Ataerkillik]]
* [[Anaerkillik]]
* [[Cinsel ayrımcılık]]
== Kaynakça ==
* {{kaynak wiki|url=http://en.wikipedia.org/wiki/Sexual_discrimination|dil=İngilizce|madde=Sexism|tarih=Ekim 2006}}
{{aktivizm-taslak}}
{{felsefe-taslak}}
[[Kategori:Cinsiyetçilik|*]]
[[Kategori:Ayrımcılık]]
[[da:Kønsdiskrimination]]
{{aktivizm-taslak}}
{{felsefe-taslak}}
[[Kategori:Cinsiyetçilik|*]]
[[ar:التمييز على أساس الجنس]]
| |||