Tasmanya Soykırımı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
|||
2. satır:
[[Dosya:Tasmanian tribes-MJC.jpg|400px|thumb|Tasmanya kabile haritası (9 boy ve kaydedilmiş 48 kabile)</br>1. '''North West''' boyunun kabileleri: Tommeginer, Parperloihener, Pennemukeer, Pendowte, Peerapper, Manegin, Tarkinener, Peternidic</br>2. '''South West''' boyunun kabileleri: Mimegin, Lowreenne, Ninene, Needwonnee</br>3. '''South East''' boyunun kabileleri: Mouheneenner, Nuenonne, Mellukerdee, Lyluequonny</br>4. '''Big River''' boyunun kabileleri: Leenowwenne, Pangerninghe, Braylwunyer, Larmairremener, Luggermairrernerpairrer</br>5. '''North''' boyunun kabileleri: Punnilerpanner, Pallittorre, Noeteeler, Plairhekehillerplue</br>6. '''North Midlands''' boyunun kabileleri: Leterremairrener, Panninher, Tyerrernotepanner</br>7. '''North East''' boyunun kabileleri: Peeberrangner, Leenerrerter, Pinterrairer, Trawlwoolway, Pyemmairrenerpairrener, Leenethmairrener, Panpekanner</br>8. '''Ben Lomond''' boyunun kabileleri: Plangermaireener, Plindermairhemener, Tonenerweenerlarmenne</br>9. '''Oyster Bay''' boyunun kabileleri: Leetermairremener, Linetemairrener, Loontitetermairrelehoinner, Toorernomairremener, Poredareme, Laremairremener, Tyreddeme, Portmairremener, Pydairrerme, Mumirimina (Moomereriner, Moomairremener)</br>*1835 yılında açıldığında sağ kalan son 300 Tasmanya yerlisinin konduğu [[Flinders Adası]]'ndaki ''etnik [[gulag]]'' 1847 yılında kapatıldığında yalnızca 46 yerli hayatta idi.]]
'''Tasmanya Soykırımı''' ([[İngilizce]] ''Tasmanian Genocide'' ya da ''Tasmanian genocide, Tasmanian Aboriginal Genocide, Tasmanian Aborigine genocide, Palawa genocide''), [[Avustralya]] kıtasının güneyinde eyalet olarak ona bağlı [[Tasmanya]] adasında yaşamış olan ve 48 kabileden oluşan [[avcı ve toplayıcı]] [[Tasmanya yerlileri]]ne (''Palawa, Parlevar'') karşı 1803-1847 yıllarında [[Britanyalı]] yerleşimciler tarafından uygulanan [[soykırım]].<ref >Madley 2004, sayfa: 170-176</ref>. 1828-1832 yılları arasında yapılan [[Kara Savaş]] kaydedilen ilk modern soykırım örneğidir.<ref>Tatz, Colin : With Intent To Destroy: Reflections on Genocide, Verso Books 2003</ref> Kara Savaş çatışmaları safkan Tasmanyalıları yok etmeye yönelik bir soykırımdır.<ref>Curthoys 2008, sayfa: 229-252, 230, 245-6</ref> Tasmanya olayı Avustralya'daki soykırımın bilinen tek örneğidir.<ref name="refMoses">Moses, sayfa: 98</ref> Tasmanya olayları çağdaş Avustralyalılar için «soykırım» (''genocide'') yerine ondan daha ciddi olan «imha» (''[[:en:Pest control|extermination]]'') biçiminde görülür.<ref >Curthoys 2008, sayfa: 241 (= ''To call something “genocide” rather than “extermination” was somehow seen as far more serious for modern Australians; the questions of intent and responsibility were so much closer to home.'')</ref> Türkçe kaynaklarda Tasmanya adasındakiler ile Avustralya adasındakiler (özellikle de [[Queensland]] eyaletindekiler) '''[[Aborjin Soykırımı]]''' adı altında da ele alınır.<ref >[http://www.uhim.org/images/karne/1309773076.pdf Ülke İhlal Karneleri: İngiltere]. UHİM Uluslararası Hak İhlalleri İzleme
Tasmanya'ya ilk Britanyalı yerleşimciler 1803 yılında gelmiştir. 1803 yılındaki yerli nüfusunun 4.000 ilâ 9.000 arasında olduğu tahmin ediliyor.<ref >Jones 1974, sayfa: 325</ref> <ref >Butlin 1993, sayfa: 133-4</ref> Tasmanya'daki Britanyalıların nüfus artışı 1817-1830 yılları arasında 2.000 kişiden 23.000 kişiye ulaşmıştır.<ref name="refMoses">Moses, sayfa: 98</ref> Tasmanya'ya geldikten sonra 75 yıl boyunca uygulanan Britanya politikası, çoğunluğu 1803-1847 yıllarında 4.000 ilâ 7.000 arasındaki Tasmanya yerlisinin imhasına yol açmıştır.<ref >Plomley1992, sayfa: 10, 29</ref><ref >Reynolds 1995, sayfa: 4</ref> 1835 yılında açıldığında sağ kalan son 300 Tasmanya yerlisinin konduğu ve ''etnik [[gulag]]'' olarak nitelendirilen [[Flinders Adası]]'ndaki [[toplama kampı]] 1847 yılında kapatıldığında yalnızca 46 yerli hayatta idi. En sonki "safkan" Tasmanya yerlisi erkek 1869 yılında ölen [[William Lanne]], en sonki "safkan" Tasmanya yerlisi kadın ise 1876 yılında ölen [[Truganini]]'dir ve "Tasmanya yerlilerinin sonuncusu" olan Truganini'nin geride bir avuç "yarımkan" bırakarak ölmesiyle soykırım tamamlanmış oldu. [[Tasmanya dilleri]]ni akıcı biçimde konuşabilen son kişi ise "yarımkan" [[Fanny Cochrane Smith]] (1834–1905) olup ölümü üzerine Tasmanya dileri de tükenmiş oldu.
| |||