Vikipedi

Tevârih-i Âl-i Selçuk: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
temiz
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
Devriyeler
539.114 değişiklik
düzen
1. satır:
'''Tevārih''Tevârih-i ĀlAl-i SelçuḳSelçuk''''', '''Selçuk-nāme''Selçuknâme''''' veya '''Oğuz-nāme''Oğuznâme' adlarıyla da anılan'''', [[YazıcıoğluYazıcızâde Ali|Yazıcızāde ʿÂlìÂli]] tarafından [[Osmanlı İmparatorluğu|Devlet-i Âliye-yi OsmâniyyeOsmanlı]] sultanıPadişahı [[II. Murad]]’ın'ın isteği üzerine kaleme alınmış bir tarih kitabıdır. [[YazıcıoğluYazıcızâde Ali|Yazıcızāde ʿÂlì]]Âli, [[Anadolu Selçuklu Devleti]]'nin tarih yazarı [[İbn Bibi]]'nin ''El-Evāmirü'l-'Alā'iyye fī'l-Umuri'l-'Ala'iyye'' adlı Farsça eserinin Türkçe çevirisini eklemiş, böylece Tevārih''Tevârih-i ĀlAl-i SelçuḳSelçuk''{{'}}un en önemli bölümü oluşturmuştur. Ayrıca, [[Raşit al-Din Hamadani|Reșìdeʿd-dìn Fazlullāh]]’ın'nin, ''[[Cami’ütCami'üt-Tevarih]]'' adlı eserinden faydalanmakla birlikte, tarihi Oğuz efsanelerinden ve [[Uygurca]] Oğuz-nāme’den''Oğuznâme''{{'}}den de istifade etmiştir.<ref>Sergey Grigoreviç Agacanov, Oğuzlar, çeviren. Ekber N. Necef-Ahmet Annaberdiyev, İstanbul, Selenge Yayınları, 2003, sayfa 53.</ref>
 
== İçerik ==▼
''Tevârih-i Al-i Selçuk'', [[İslâm]] öncesi [[Türk tarihi]]nden [[Osmanlılar]]ın kuruluşuna kadar geçen dönemin anlatıldığı tarihi bir kaynaktır. Dört bölümden oluşan eserin birinci bölümünde [[Türk]] ve [[Moğol]] boylarının tarihi ile şeceresi ve [[Oğuz boyları]]nın isimleri, tamgaları, ongunları, Türklerdeki [[toy]], [[orun]], [[ülüş]] adetleri ve uygulanması, [[Selçuklular]] dönemi ordu sistemi, unvanlar ve o dönemde Anadolu’dakiAnadolu'daki yer ve şahıs adları hakkında bilgiler içerir.▼
 
▲== İçerik ==
Tevārih-i Āl-i Selçuḳ, [[İslâm]] öncesi [[Türk tarihi]]nden [[Osmanlılar]]ın kuruluşuna kadar geçen dönemin anlatıldığı tarihi bir kaynaktır. Dört bölümden oluşan eserin birinci
▲bölümünde [[Türk]] ve [[Moğol]] boylarının tarihi ile şeceresi ve [[Oğuz boyları]]nın isimleri, tamgaları, ongunları, Türklerdeki [[toy]], [[orun]], [[ülüş]] adetleri ve uygulanması, [[Selçuklular]] dönemi ordu sistemi, unvanlar ve o dönemde Anadolu’daki yer ve şahıs adları hakkında bilgiler içerir.
=== Türklerin kökeni ===
[[Ebü Hayyan|Abū Hayyān]], Oğuz boy adı için kendi sözlüğünde, "''[[Yafes]]'ten sonra Türklerin büyük babasıdır.''" (''Abū'l-Tūrku'l-kebir bade'l-yāfes'') şeklinde tanımlamıştır. [[Tevrat]]'ta ise mevcut rivayetlerle Türk soyunun [[Nuh]] Peygamber'inpeygamberin oğlu olan [[Yafes]]'ten geldiği söylenir.<ref>Ahmet Suphi Fırat "Yâfes", İslâm Ansiklopedisi, Cilt 13, İstanbul 1986, sayfa 333.</ref>▼
{{cquote|"''Âdem -șalevātu ʿllāhi ʿaleyhiye Ḥavvā’yı çift virüp, '''-ve beșșe min -hümā ricālen keșìren ve nisāșen -''' mūcibince ikisinüñ neslin yir yüzine yaydı. Ve Nūẖ - ʿaleyhiʿsselām - oğlanlarından [[Yafes|Yafeș]] ẓürriyyātına Türkistān iḳlìmini yir ve yurt virdi ki, anda çoğalup andan çıḳup ḳalan iḳlìmlere daḥı pādișāh olup, ģazā ve cihād ḳılalar.''"}}
 
▲[[Ebü Hayyan|Abū Hayyān]], Oğuz boy adı için kendi sözlüğünde, "''[[Yafes]]'ten sonra Türklerin büyük babasıdır.''" (''Abū'l-Tūrku'l-kebir bade'l-yāfes'') şeklinde tanımlamıştır. [[Tevrat]]'ta ise mevcut rivayetlerle Türk soyunun [[Nuh]] Peygamber'in oğlu olan [[Yafes]]'ten geldiği söylenir.<ref>Ahmet Suphi Fırat "Yâfes", İslâm Ansiklopedisi, Cilt 13, İstanbul 1986, sayfa 333.</ref>
 
==== Oğuzlar ====
''Oḡuz șuʿbesi șöyle-kim anuñ șerḥi Oḡuz-nāme’de ve ''[[Cami’ütCami'üt-Tevarih|Cāmiʿuʿt-Tevārìḥ]]’de''te gelür, anuñ altı oḡlı vār-ıdı ve anlaruñ her birinüñ Ḥātūnlarından dörder oḡlānları vār-ıdı. Ve Oḡuz çerinüñ șaḡ ḳolı ve șol ḳolın anlara virdi, bu mūcebce ki ẕikr olınur'':
 
:Șaḡ Ḳol:
Satır 36 ⟶ 33:
''Or Ḫan ve Gür Ḫan ve anuñ ḳardașları ve anuñ oḡlanları ki Oḡuz-ıla müttefìk degüller idi. Ve bu ḵavmler ki iki ḳısım dururlar, biri ol ki anlaruñ așlı ve șuʿbeleri ḳadìmlıḳ cihetiyle mufașșal [ve] maʿlūm degül ve biri ol ki tafãìl-ile maʿlumdur.''
 
== Notlar ==
<div class="references-small">
<references/>
</div>
== Kaynakça ==
* Yazıcızāde ʿÂlì, ''Tevārih-i Āl-i Selçuḳ'', Staatsbibliothek zu Berlin, Ms. Or. Quart. 1823
* Yazıcıoğlu Ali, ''Tevârih-i Al-i Selçuk'', Topkapı Sarayı kütüphanesi, Revan Köşkü bölümü no.1391, 233a
* Yazıcızade Ali, ''Tevārih-i Āl-i Selçuḳ'', Çeviren: Dr. Abdullah Bakır, 2009, İstanbul. Çamlıca Basım Yayın ISBN 978-9944-905-75-6
{{kaynakça}}
 
== Dış bağlantılar ==
 
[[Kategori:Oğuzlar]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Tevârih-i_Âl-i_Selçuk" sayfasından alınmıştır