I. Faysal: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
EmausBot (mesaj | katkılar)
k r2.7.3) (Bot: fa:فیصل اول fa:فیصل یکم olarak değiştiriliyor
Değişiklik özeti yok
52. satır:
'''Faysal bin Hüseyin bin Ali Al Haşimi''', ({{dil-ar|'''فيصل بن حسين بن علي الهاشمي'''}} ; d. [[20 Mayıs]] [[1883]], [[Mekke]], [[Osmanlı Devleti]] - ö. [[8 Eylül]] [[1933]], [[Bern]], [[İsviçre]]), 1920'de kısa süreli [[Suriye Arap Krallığı]] ve 1921-1933 arasında [[Irak]] kralı. [[I. Dünya Savaşı]] sırasında ve sonrasında gelişen [[Araplar (halk)|Arap]] milliyetçiliğinin önderlerindendir.
 
Faysal, 1916-1924 arasında [[Hicaz]]'ı yöneten [[Mekke]] emiri ve büyük şerifi [[Hüseyin (Mekke Emiri)|Hüseyin]]'in oğluydu. [[I. Dünya Savaşı]], [[Osmanlı Devleti|Osmanlı]] yönetimine tepki duyan birçok Arap önderi için bir başkaldırı fırsatı yaratmıştı. Aralarında bazı [[Suriye]]li Arapların da bulunduğu bu önderler, doğrudan [[Osmanlı]] yönetimine bağlı olmadığı için Hüseyin'e önder gözüyle bakıyordu. Faysal, babasının yöneteceği bir Arap ayaklanmasının hangi koşullarla destekleneceği konusunu Arap milliyetçisi gizli örgütlerle görüşmek için 1915'te [[Şam]]'a gitti. Faysal'ın, önceden tanımadığı çeşitli gruplarla görüşerek [[Hüseyin bin Ali|Hüseyin]]'i bir Arap önderi olarak kabul etmelerini sağlayabilmesi, Arap milliyetçiliğinin doğuşunun belirtisiydi.
 
Ertesi yıl Arap ayaklanması patlak verdiğinde Osmanlılara karşı sürdürülen askeri hareketta Faysal önemli rol oynadı. Bir Arap birliği [[Eylül]] [[1918]]'de [[Şam]]'ı işgal etti ve İngilizlerle varılan anlaşma çerçevesinde Faysal [[Suriye]] kralı ilan edildi.Buna göre Araplar, İngilizlerin askeri amaçlarını destekleyecek, İngilizler de [[Suriye]]'nin büyük bölümünü içine alan bir Arap devletinin kurulmasına yardımcı olacaktı. Ama Faysal barış konferansına katılmak üzere [[1919]]'da [[Paris]]'e gittiğinde, Fransızların [[Lübnan]] ve [[Suriye]]'de bir nüfuz alanı elde etmekte kararlı olduğunu açıkça gördü. Bunun üzerine ödün vermek zorunda olduğunu anlayarak, [[Lübnan]] ve [[Suriye]]'nin [[İskenderun]]'a kadar olan kıyı bölgelerini [[Fransa]]'nın işgal etmesine razı oldu. Ocak 1920'de [[Şam]]'a döndü.Fransız isteklerine ilişkin haberlerin burada yarattığı şiddetli tepkiyi yatıştıramadı. Fransız askeri gücüne karşı direnmenin yararsızlığını ve Faysal'ın [[Paris]]'te karşılaştığı baskıları çoğu Arap önderi anlayamadı.Kısa süre sonra Fransızlar bir bahane bularak Faysal'ın topraklarına saldırıp [[Şam]]'ı işgal edince (Temmuz 1920), Faysal ülkesinden ayrılmak zorunda kaldı. Sonunda İngiliz hükümetinin daveti üzerine [[Londra]]'ya gitti.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/I._Faysal" sayfasından alınmıştır