Bizans İmparatorluğu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k 78.176.185.174 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Xqbot tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
Değişiklik özeti yok |
||
109. satır:
'''Doğu Roma İmparatorluğu''', ([[Yunanca]]: {{Polytonic|Βασιλεία τῶν Ῥωμαίων}}, ''Basileía tôn Rhōmaíōn'' "Rum İmparatorluğu"; [[Latince]]: ''Imperium Romanum'') ya da 16. yüzyılda Alman Hieronymus Wolff'un adlandırmasıyla<ref name="Son İmparatorluk Osmanlı">{{Kitap kaynağı| son =Ortaylı | ilk =İlber | yazarurl = | yardımcıyazarlar= | yıl =2006 | başlık =Son İmparatorluk Osmanlı | yayımcı=Timaş Yayınları | yer=İstanbul | id =ISBN 975-263-490-7 s.44-45}}</ref> '''Bizans İmparatorluğu''', [[Roma İmparatorluğu]]'nun 395'te Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmasıyla ortaya çıktı. Başkenti [[Roma]] olan [[Batı Roma İmparatorluğu]] [[5. yüzyıl]]da [[Germen]] [[kabile]]lerinin [[İtalya]]'yı istila etmesi sonucu yıkıldı. Merkezi [[Konstantinopolis]] (bugünkü [[İstanbul]]) olan ve Bizans İmparatorluğu da denen Doğu Roma İmparatorluğu ise, bin yılı aşkın süre varlığını sürdürdü. Bizans'ın ortaya çıkışı, Roma İmparatoru [[I. Constantinus]]'un başkenti, Roma'dan bugünkü [[İstanbul]]'a taşımasıyla da yakından ilişkilidir.
Roma İmparatoru [[I. Konstantin]] (Büyük Konstantin), [[330]]'da imparatorluğun başkentini eski Yunan kenti [[Byzantion]]'a (Bizans) taşıdı ve yeni başkente, ''Constantinus'un kenti'' anlamına gelen [[Konstantinopolis]] (Constantinopolis) adını verdi. [[Büyük Konstantin]], Roma'dan senatörler ve yüksek memurlar getirterek Konstantinopolis'te yeni bir yönetim oluşturdu ve kenti yeniden imar etti. Roma çok tanrılı olmasına karşın, [[Konstantinopolis]]'i bir [[Hıristiyan]] kenti yaptı ve kendisi de bu dini benimsedi.
Bizans'ın yöneticileri kendilerini [[Roma İmparatorluğu]]'nun gerçek mirasçıları olarak kabul ettiler ancak öte yandan Roma ile ilişkilerini de sürdürdüler. Roma İmparatorluğu'nun batı kesimi küçük devletlere ayrılıp parçalanırken, Bizans İmparatorluğu bütünlüğünü korumayı başardı. Batıdan bağımsız olarak Doğu Akdeniz'de egemen olan Bizans İmparatorluğu, klasik [[Yunan]] ve [[Roma]] [[uygarlık]]larının son merkezi oldu.
== Tarih ==
164. satır:
[[VIII. Mikhail Palaiologos|VIII. Mikhail]]'in Bizans tahtını yeniden canlandırmasının ardından Avrupa devletleri Konstantinopolis'i ele geçirmek için yeni bir [[Haçlı Seferi]] düzenlediler. Ama 1281'de, Fransa Kralı [[VIII. Louis]]'in oğlu [[Anjou Dükü Charles]]'ın komuta ettiği Haçlı ordusu [[Arnavutluk]]'ta yenilgiye uğradı. VIII. Mikhail döneminde Bizans doğuda Anadolu beyliklerinin saldırılarıyla karşı karşıya kaldı. Mikhail'in oğlu [[II. Andronikos Palaiologos|II. Andronikos]] (1282-1328) ve onun torunu [[II. Andronikos Palaiologos|II. Andronikos]] dönemlerinde Bizans, Anadolu'da Osmanlılarla, Balkanlar'da da Sırplarla savaşmak zorunda kaldı. 1299'da bir beylik olarak kurulan [[Osmanlı Devleti]], [[İznik]] (Nikaia) ve [[İzmit]] (Nikomedeia)'yı ele geçirdi. Osmanlılar [[Bursa]] (Prusa)'yı da alarak burayı Osmanlı Devleti'nin başkenti yaptılar.
Bizans, Sırpların ve Osmanlıların arasında sıkışıp kaldı. Taht kavgaları da devleti zayıf düşürdü. Sırp Kralı [[Stefan Dušan]], Sırp ve Bizans kralı olarak taç giydi. Daha sonra [[VI. Yannis Kantakuzenos]] adıyla Bizans tahtına çıkarken Osmanlılardan destek gördü. Osmanlı Padişahı [[I. Murad]], 1362'de Konstantinopolis'in kuzeybatısındaki [[Edirne]] (Adrianopolis)'i ele geçirdi ve kenti [[Osmanlı Devleti]]'nin yeni başkenti yaptı. Böylece Bizans İmparatorluğu, [[Yunanistan]]'ın güneyindeki topraklar dışında, dört yanından Osmanlı topraklarıyla çevrilmiş bir ada haline geldi.
[[Konstantinopolis]] 1391'de Osmanlılar tarafından ilk kez kuşatıldı. Yedi ay süren kuşatmadan sonra Bizans, Osmanlılara eskisinden daha çok vergi ödemeyi ve Konstantinopolis'te bir Türk mahallesi kurulmasını kabul etti. Bizans İmparatoru [[II. Manuel Palaiologos|II. Manuel]]'in Macar kralından yardım istemesi üzerine sefere çıkan Haçlı ordusu, 1396'da [[I. Bayezid|Yıldırım Bayezid]] tarafından Nikopolis'te [[Niğbolu Savaşı]]'nda yenilgiye uğratıldı. 1402'de Osmanlıların [[Ankara Savaşı]]'nda Timur'un ordusuna yenilmesi, Bizans’ı rahatlattı. Bizans, [[Mora]]'yı yeniden egemenliği altına aldı ve Osmanlılara vergi ödemeyi kesti. 1421'de Osmanlı tahtına çıkan [[II. Murad]], ertesi yıl Konstantinopolis'i ve [[Selanik]]'i yeniden kuşattı.
1444'te yeni bir Haçlı ordusu da [[Varna Savaşı]]'nda Osmanlılarca bozguna uğratıldı. Dört yıl sonra, 1448'de Bizans tahtına [[XI. Konstantin Palaiologos|XI. Konstantin]] çıktı. Konstantinopolis'i ele geçirmek üzere hazırlıklarını tamamlayan Osmanlı Padişahı II. Mehmed, 2 Nisan 1453 Pazartesi günü 300.000 adamıyla ve çok düzenli olan birliklerden oluşan bir kuvvetle şehri kuşattı. Bizanslılar kenti sayıca azlıklarına rağmen (2000'i yabancı destek kuvvetleri olmak üzere 7000 kişi) ümitsizce savundular. En sonunda, [[29 Mayıs]], [[1453]] Salı günü, 53 gün süren kuşatmanın ardından Konstantinopolis(İstanbul) Osmanlıların eline geçti. Son İmparator [[XI. Konstantin Palaiologos|Konstantin Palaiologos]] surları aşan [[Osmanlı]] askerleriyle çarpışırken öldürüldü. Cesedinin bulunup bulunmadığı tartışma konusudur. Bazı kaynaklar sadece imparatorların giyme hakkı olan mor renkli çizmelerinden tanınan cesedinin ölü askerlerinin arasında bulunduğunu bildirirler<ref>Zamanında yaşamış (1401-yak.1478) [[Georgios Frantzis]] adlı Bizans tarihçisi, gerçekliğinden şüphesi olduğunu bildirmekle beraber, bu iddianın ilk kaynaklarından biridir. Georgios Frantzis (Ed.: Marios Philippides) (1980), ''The Fall of the Byzantine Empire : a chronicle'', Amherst:University of Massachusetts Press, ISBN 0-87023-290-8 {{ing}}</ref>. Bizans İmparatorluğu da böylece tarihten silindi. İstanbul’u fetheden II. Mehmed, [[Fatih Sultan Mehmet]] olarak tarihe geçti.
| |||