Vikipedi

II. Boer Savaşı: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
34. satır:
}}
 
'''II. Boer Savaşı''', '''Boer Savaşı''', '''Güney Afrika Savaşı''', '''İngiliz-Boer Savaşı''' olarak da bilinir. [[İngiltereBritanya İmparatorluğu]] ile [[Güney Afrika Cumhuriyeti (19. yüzyıl)|Güney Afrika Cumhuriyeti]] ([[Transvaal]]) ve [[Oranj Bağımsız Devleti]] adlı iki Boer ([[Afrikaner]]) cumhuriyeti arasındaki savaş ([[11 Ekim]] [[1899]]-[[31 Mayıs]] [[1902]]).
 
Güney Afrika'ya yaklaşık yarım milyon kişilik askeri yığınak yapan [[İngiltereBritanya İmparatorluğu]], Boerler'i yenilgiye uğratmıştır. II. Boer Savaşı, [[İngiltere]]'nin [[Napolyon Savaşları]] ile [[I. Dünya Savaşı]] arasında girdiği en büyük ve en pahalı savaştır.
 
Savaş, İngilizlerBritanyalılar'inın [[Güney Afrika]]'daki garnizonlarını takviye etmeleri üzerine Boerler'in bir ültimatom vermesiyle başladı. Bunalıma, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Paul Kruger'in Witwatersrand maden bölgelerinde yaşayan ''uitlander'''lere (çoğunluğunu İngilizler'in oluşturduğu, [[Felemenk]] asıllı olmayan yabancılar) siyasi haklarını vermeyi reddetmesi ve İngiliz Yüksek Komiseri Alfred Milner'la İngiltere Sömürgeler Bakanı Joseph Chamberlain'in bu uygulama karşısında saldırgan bir tutum benimsemeleri yol açtı. Savaşın bir başka temel nedeni, başta İngiliz para sistemi olmak üzere dünya para sisteminin gitgide [[altın]]a daha bağımlı duruma geldiği bir sırada, [[Transvaal]]'daki dünyanın en büyük altın madeni işletmesinin İngilizler'in doğrudan denetimi dışında kalmasıydı.
 
Savaşın ilk aşamasında, Güney Afrika'daki İngilizlerBritanyalılar hazırlıksız ve askeri bakımdan zayıftı. Boer orduları bir yandan Transvaal'dan [[Natal]] üzerine, bir yandan da [[Oranj Bağımsız Devleti]]'nden [[Kap]]'ın kuzeyine doğru, iki cepheden saldırıya geçtiler. Bu arada Kap Kolonisi'nin kuzey kesimi İngilizler'e karşı ayaklandı ve Boer kuvvetlerine katıldı. Boerler ''Kara Hafta'' sırasında (10-[[15 Aralık]] [[1899]]) bir dizi önemli çarpışmada İngilizler'i yenilgiye uğratıp [[Ladysmith]], [[Mafeking]] ve [[Kimberley]] gibi önemli kentleri kuşattılar. Ama çok sayıda İngiliz takviye birliğinin Güney Afrika'ya ayak basmasının ardından savaşın gidişi Boerler'in aleyhine dönmeye başladı. Bununla birlikte Boerler, Ladysmith kuşatmasının kırılmasından önce Spion Kop Çarpışması'nda İngilizler'i bir kez daha yenilgiye uğrattılar ([[Ocak]] [[1900]]).
 
Savaşın ikinci aşamasında, Lord [[Kitchener]] ve Roberts 1 Kontu [[Frederick Sleigh Roberts]] komutasındaki İngiliz birlikleri kuşatma altındaki kentleri kurtardılar, Boer ordularını yenilgiye uğratarak hızla demiryolu hatlarına doğru ilerlediler. İngilizler'in [[Şubat]] [[1900]]'de [[Blomfontein]]'i, mayıs ve haziranda da [[Johannesburg]]'la [[Pretoria]]'yı işgal etmesi üzerine Cumhurbaşkanı Kruger Transvaal'dan ayrılarak Avrupa'ya gitti. Ama Kruger'in Güney Afrika'dan ayrılışıyla savaş sona ermedi ve [[1900]]'ün sonlarında en şiddetli evresine girdi. Christiaan Rudolf de Wet ve Jacobus Hercules De la Rey gibi yetenekli komutanların önderliğindeki Boer komandoları 15 ay boyunca İngiliz askeri üslerine ve ulaşım hatlarına karşı saldırılar düzenlediler. İngilizler Transvaal'ın ve Orange Irmağı Kolonisi adıyla ilhak ettikleri Oranj Bağımsız Devleti'nin kırsal kesimlerinin denetimleri altına alamadılar.
46. satır:
Boer saldırılarını durdurabilmek için demiryollarının çevresine dikenli teller ördürerek hat boyunca gözetleme kuleleri inşa ettiren Kitchener bu önlemlerden sonuç alamayınca Boer yerleşimlerini yakıp yıkarak misillemeye geçti. Boerler'in ve Afrikalılar'ın çiftlikleri ayrım gözetmeksizin yakılıp yıkıldı, kırsal kesimde yaşayan Boerler yakalanarak toplama kamplarına kapatıldı. Kamplarda tutulan Boer kadın ve çocuklarının yaşam koşulları uluslararası düzeyde büyük tepki uyandırdı. Kötü yönetilen ve sağlık koşullarına özen gösterilmeyen kamplarda yirmi bini aşkın insan öldü. Ama bu sırada saldırılarını sürdüren Boer komandolarının çoğu Kap Kolonisi'nin içlerine kadar girmeyi başardı, General Jan Smuts komutasındaki birlikler [[Cape Town]] sınırları içinde 80 km kadar ilerledi. Bununla birlikte Kitchener'ın sert ve amansız yöntemleri karşısında kesin bir zafer kazanamadı. Boerler [[Mart]] [[1901]]'de İngilizler'den barış talebinde bulundularsa da bu öneri sonuç vermedi. Sonunda, [[Mayıs]] [[1902]]'deki [[Vereeniging Barışı]]'yla Boerler bağımsızlıklarını yitirdiler.
 
<!-- kategori -->
[[Kategori:Afrika'da olan savaşlar|Boer Savaşı 2]]
[[Kategori:Britanya İmparatorluğu|Boer Savaşı 2]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/II._Boer_Savaşı" sayfasından alınmıştır