Kırık camlar teorisi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k dz
k biraz daha
2. satır:
{{karıştırma|ekonomideki [[kırık cam meselesi]]}}
[[Dosya:Разбитые окна заброшенного кинотеатра, Санкт-Петербург..jpg|thumb|300px|right|[[St. Petersburg]]'daki terkedilmiş tiyatronun kırık camları]]
'''Kırık camlar teorisi''' veya '''Kırık pencereler teorisi''', ( [[İngilizce]]: '''Broken Windows Theory''') [[ABD]]'li suç psikologu [[Philip Zimbardo]]'nun 1969 yılında yapmış olduğu bir deneyden esinlenerek elde edilmiş olan <ref name="uluc">{{web kaynağı|url=http://www.sabah.com.tr/Yazarlar/uluc/2012/04/26/kirik-cam-teorisi|başlık=Kırık cam teorisi!..|yayıncı=sabah|erişimtarihi=22 Aralık 2012|yazar=Hıncal Uluç}}</ref>, kentsel bozukluk üzerine [[anti-sosyal davranışlar]] ve diğer suçlardaki [[vandalizm]] davranışları/belirtileri ve normları işaret eden [[kriminolojik]] bir teoridir. Teori, düzen halindeki kamuya açık kentsel ortamlarda düzenin sürdürülmesi, daha ciddi suçların ve vandalizmin oluşmamasını önlemek amacıyla izlenmesi anlamına gelir. Amaç; düzende bozulan küçük şeylerin tekrar düzenli olacak şekilde değiştirilerek, düzenin sağlanmaya devam edilmesidir.<ref name="uluc" />
 
Teori olarak 1982 yılında sosyal bilimciler [[James Q. Wilson]] ve [[George L. Kelling]] tarafından makale olarak sunulmuştur. Sunulduğu günden bu yana [[sosyal bilimler]] ve kamusal alanlarda uygulanması hakkında büyük tartışmalara neden olmuştur. {{fact}} Teori aynı zaman ceza politikalarındaki reformlar için bir motivasyon olarak ta kullanılmıştır.
 
Kırık camlar teorisi pek çok bilimsel dayanağı olmayan çalışmalardaçalışmada da destek almıştır. Bu durum aynı zamanda büyük bir eleştiri konusu olmasına yol açmıştır.
 
== Madde ve suç önleme ==
Sosyal bilimciler [[James Q. Wilson]] ve [[George L. Kelling]] tarafından aylık olarak yayınlanan ''[[Atlantik]]'' derginin 1982 yılı Mart ayındaki sayısında <ref name"atlantikdergi">{{cite web |url=http://www.manhattan-institute.org/pdf/_atlantic_monthly-broken_windows.pdf |yazar=James Q. Wilson ve George L. Kelling |başlık=KIRIK CAMLAR: Polis ve mahalle güvenliği |erişimtarihi=3 Eylül 2007|format=PDF}} ([http://www.theatlantic.com/magazine/archive/1982/03/broken-windows/4465/ HTML versiyonu])</ref> yayınlanan ''Kırık camlar'' makalesindemakalesinden şubir başlıkbölüm teoriyi daha iyi açıklamaktadır;
{{quote|Birkaç kırık penceresi olan bir bina düşünün. Camlar tamir edilmemişse vandallar birkaç cam daha kırmak içinkırmaya meyillidir. Sonunda bina boş ise tüm camları kırılabilir, gecekonduysa belki de yangın dahi çıkarabilirler. Ya da bir kaldırım düşünün. Burada bazı çöpler birikir. Yakın zamanda bu çöpler daha fazla birikir. Sonunda buradaki restoranlar, hatta paket servis yapan insanlar bile çöpleri araba ile poşetler halinde getirerek buraya atarlar.}}