Hipnoz: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Sayfa içeriği '{{geçmiş birleştir|Hipnoz}}' ile değiştirildi |
Superyetkin (mesaj | katkılar) k Superyetkin Hipnoz sayfasını Hipnotizma sayfasına taşıdı: Geçmiş birleştirme |
||
1. satır:
{{diğer anlamı|Hipnoz (anlam ayrımı)}}
'''Hipnoz''', [[psikoloji]]ye göre, telkine yatkınlık gösteren bir tür yapay uyku veya uyku-uyanıklık arası haldir. [[Terim]]i ilk kullanan, [[Yunan]] [[mitoloji]]sindeki uyku ilahının adından (Χυπνος) esinlenen İskoç hekim S. James Braid'dir (1795-1860).İlk zamanlar sihirbazlık ya da büyücülüğün bir dalı gibi görülen hipnotizma bilim çevrelerince önceleri mesmerist bir uygulama sanılarak aşağılanmışsa da, 19.yy.’ın sonlarında kimi psikoloji çevrelerinin, özellikle Salpetrier ve Nancy ekollerinin reddetmek yerine fenomene bilimsel araştırıcılıkla yaklaşıp, fenomeni bilimsel deneylerle sistemli bir şekilde incelemesi sonucunda, hipnoz bilim alanındaki yerini almıştır.
Hipnoz , ruh ve beden ilişkisinin (sonuçta [[perispri]] ve beden ilişkisinin) gevşemesi sonucunda oluşan bir degajman halidir.
== [[Metapsişik]]te ve [[Spiritüalizm]]de Hipnoz ==
'''Metapsişikteki Hipnoz Yöntemleri'''
Hipnoz hali iki yolla sağlanır: [[Manyetizma]] yoluyla (manyetik uyku) ve hipnotizma teknikleriyle (hipnotik uyku). Manyetizma yöntemlerini süjeler üzerinde bilinen anlamda ilk uygulayan ve bu etkiye "[[hayvansal manyetizma]]" adını veren kişi, canlılar üzerindeki manyetizmanın kâşifi sayılan, [[Franz Anton Mesmer]]'dir (1734-1815). Manyetik hipnoz, hipnotik hipnoza kıyasla hem daha derin ve doğal bir degajman halidir, hem de ruhsal incelemeler için, daha yararlı, bol ve verimli olanaklar sunar. Manyetik hipnozda ayrıca hipnotik hipnozda görülen zarar ve tehlike olasılıkları pek bulunmaz. Manyetik hipnoz hali telkinle oluşmaz ve telkinle ortadan kalkmaz. Hipnoz altındaki kişi yalan söyleyemez. Hipnoz altındaki kişiye [[vicdan]]ına ya da vicdani iradesine uymayan eylemler yaptırılamaz. '''[[Metapsişik]]çiler yeterince bilgi, görgü ve deneyime sahip olunmadan hipnoz deneylerine kalkışılmamasını, aksi takdirde tehlikeli ve zararlı sonuçlarla karşılaşmanın çok muhtemel olduğunu belirtmektedirler.'''
'''Hipnozun üç temel hali'''
Hipnozun derinlik derecelerine ve özelliklerine göre farklı çeşitleri vardır. Başlıca üç hipnoz hali vardır:
* ''Letarji'' (şarm, telkin, inangaçlık hali): Neo-spiritüalizm, hipnozun bu aşamasını “kendiliğinden imajinasyon” aşaması olarak görür. Hipnozun bu halinin en belirgin özelliği süjenin telkine şuursuzca yatkınlık özelliğidir. Bu haldeki süjede telkin yoluyla, beş duyuyu ilgilendiren hipnotik [[halüsinasyon]]lar yaratılabilir.
* ''Katalepsi'' (donma hali): Süjenin gözleri açık olmakla birlikte, kasları donma denilen derecede uzun süre sabit kalır. Organlarını bırakıldığı konumda tutar. Çevredeki gürültüleri duymamakla birlikte, müzikten etkilendiği saptanmıştır. Telkin alma yeteneği azaldığından, emirler sonuçsuz kalır. Hipnozda tehlikeli bir safhadır. Hastanın uyandırılamaması söz konusudur. Hipnozitör, hipnozun bu safhaya geçmesine müsaade etmez.
* ''Somnambülizm'' (uyurgezerlik hali): Süje kendisi üzerindeki kontrol yeteneklerini biraz daha bilinçli ve kapsamlı olarak tekrar kullanmaya başlar. Telkin doğrudan doğruya olanaklı değildir, ancak ikna yoluyla olanaklıdır. Süjede olağan halde görülmeyen bir zeka ve muhakeme yeteneği belirir. Bu şuur hali 'superconscience' olarak adlandırılmıştır. Somnambülizm hali de belirtilerine ve derinlik derecelerine göre kendi içinde sınıflara ayrılır. Hipnozdaki bu yapay somnambülizm (somnambulisme provoqué) hali "doğal uyurgezer" denilen insanlarda kendiliğinden oluşmaktadır ki, doğal uyurgezerler bu haldeyken, zeka gerektiren karmaşık faaliyetlerde bulunabilirler, fakat uyandıktan sonra, yapmış oldukları bu faaliyetlerin hiçbirini hatırlamazlar.
'''Hipnozun Kullanım Alanları'''
Günümüzde [[spiritüalizm]]de ve [[parapsikoloji]]de kullanılmasının yanı sıra, [[psikoterapi]]de, [[kriminoloji]]de ve sancısız doğum, sancısız diş çekme (-A.B.D.’deki dişçilerin yaklaşık dörtte birinin uyguladığı belirlenmiştir, yabancı dili çabuk öğrenme gibi çeşitli amaçlarla birçok alanda kullanılan bir yöntemdir. Ayrıca uluslararası istihbaratta da kullanıldığı ileri sürülmektedir. Manyetik hipnozla yapılan tedavi sistemine ve uzmanlık alanına kimi ülkelerde biyoterapi adı verilmektedir. Bir başka uyku türüne ilaçla (enjeksiyonla) uyku denilmektedir, fakat bu uyku yöntemi metapsişikçilerce, bilinen hipnoz yöntemleri kapsamında ele alınmadığı gibi, bu uyku hali de hipnoz olarak ele alınmaz..
== Hipnotize edilebilirliği kolaylaştıran etkenler ==
Pierre Janet (1859-1947) deneyleri sonucunda, süjenin hipnotize edilmesini kolaylaştırıcı etkenlerden bazılarını şöyle sıralamıştır:
* Geçmişte ruhsal bir çöküntü, kriz geçirmiş olma.
* Doğal uyurgezer olma.
* Zihinsel yorgunluk, yani devamlı dikkatten doğan yorgunluk.
* Aşırı heyecan hallerinde kendini kolayca kaybediyor olma.
* Hipnotizöre bağlılık eğilimi duyma.
== Hipnozla ilgili olan başlıca terimler ==
{{Sütun-baş | tüm en = 100% | harf büyüklüğü = 100% | satır yüksekliği = 1.2 | sütun eni = 30% | zemin rengi = #c0c0c0}}
;;
* Biyoterapi
* [[Ekminezi]]
* [[Hipnotizma]]
* Hipnotizör
* Katalepsi
* Kendi kendine telkin
* Letarji
* Manyetik akışkan
{{Sütun-orta | ara en = 0% | sütun eni = 30% | zemin rengi = #c0c0c0}}
;;
* Manyetik pas
* Manyetizma ([[Hayvansal manyetizma]])
* Oto-hipnoz (Kendi kendine hipnoz)
* Posthipnotik anahtar
* Posthipnotik telkin
* Psikolojik ayrışma
{{Sütun-orta | ara en = 0% | sütun eni = 30% | zemin rengi = #c0c0c0}}
;;
* Sinirsel [[akışkan]]
* Sofroloji (sophrologie)
* Somnambülizm
* Stigmat
* Süje
* Şuurüstü (superconscience)
{{Sütun-orta | ara en = 0% | sütun eni = 70% | zemin rengi = #AAAAAA}}
;;
* Telkin
* Telkinbilim (suggestology,suggestologie)
* [[Trans]]
* Uzaktan hipnotizma
* Yaşamsal akışkan
{{Sütun-son}}
== Günlük Hayattan Örnekler ==
* Rahat bir şekilde otomobil kullandıktan sonra varılan noktaya gelince sürüşün nasıl geçtiğini hatırlayamamak.
* Akşam uzun süre televizyon izlerken saatlerin nasıl geçtiğini farkedememek.
* Bazı yaralanma durumlarında sonradan gelen acı hissi.
== Ayrıca bakınız ==
* [[Hipnotizma]]
* [[Ekminezi]]
* [[Değişik şuur halleri]]
* [[Trans]]
== Kaynakça ==
* Manyetizma, Hipnotizma ve Telkin, Ergün Arıkdal
* Metapsişik Terimler Sözlüğü,Ergün Arıkdal
* Dharma Ansiklopedi,Alparslan Salt ve Cem Çobanlı,Dharma Yayınları
* http://adriantannock.com/what-is-hypnosis/
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Hypnosis Hypnosis - Wikipedia, the free encyclopedia<!-- YBot tarafından 02.05.2010 tarihinde oluşturulmuştur. -->]
{{Portal|Spiritüalizm}}
{{Psikoloji-taslak}}
[[Kategori:Psikoloji]]
[[Kategori:Spiritüalizm]]
[[Kategori:Parapsikoloji]]
[[Kategori:Metapsişik]]
{{Link SM|mk}}
[[ang:Oferswefn]]
[[ar:تنويم إيحائي]]
[[az:Hipnoz]]
[[be:Гіпноз]]
[[be-x-old:Гіпноз]]
[[bg:Хипноза]]
[[bs:Hipnoza]]
[[ca:Hipnosi]]
[[cs:Hypnóza]]
[[cy:Hypnosis]]
[[da:Hypnose]]
[[de:Hypnose]]
[[en:Hypnosis]]
[[eo:Hipnoto]]
[[es:Hipnosis]]
[[et:Hüpnoos]]
[[fa:هیپنوتیزم]]
[[fi:Hypnoosi]]
[[fr:Hypnose]]
[[he:היפנוזה]]
[[hi:सम्मोहन]]
[[hr:Hipnoza]]
[[hu:Hipnózis]]
[[hy:Հիպնոս]]
[[id:Hipnosis]]
[[it:Ipnosi]]
[[ja:催眠]]
[[ka:ჰიპნოზი]]
[[kk:Гипноз]]
[[kn:ಸಂಮೋಹನ ಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ko:최면]]
[[ky:Гипноз]]
[[la:Hypnosis]]
[[lt:Hipnozė]]
[[mk:Хипноза]]
[[my:စိတ်ညှို့ပညာ]]
[[nl:Hypnose]]
[[no:Hypnose]]
[[oc:Ipnòsi]]
[[pl:Hipnoza]]
[[pt:Hipnose]]
[[ro:Hipnoză]]
[[ru:Гипноз]]
[[simple:Hypnosis]]
[[sk:Hypnóza]]
[[sl:Hipnoza]]
[[sq:Hipnoza]]
[[sr:Хипноза]]
[[sv:Hypnos]]
[[te:హిప్నాటిజం]]
[[tl:Hipnosis]]
[[uk:Гіпноз]]
[[uz:Gipnoz]]
[[vi:Thôi miên]]
[[yi:היפנאזיע]]
[[zh:催眠]]
| |||