Mısır Hidivliği: Revizyonlar arasındaki fark

İsmail Paşa, [[İngiliz]] ve [[Fransız]]ların etkisiyle [[II. Abdülhamid]] tarafından görevinden alınınca oğlu [[Tevfik Paşa]] veraset yasası gereğince [[hidiv]] oldu. Hidivliğe gelişinden kısa bir süre sonra, istifa eden Şerif Paşa'nın yerine başbakanlığı da üstlendi ve bu iki görevi iki yıl birlikte sürdürdü. [[İngiltere]] ve [[Fransa]]'nın denetiminde Mısır'ın yıllık gelirinin yarısının borçların ödenmesine ayrılmasını kabul etti.

1882'de kurulan Mahmud Sami el-Barudi hükümetinde savaş bakanı olan milliyetçilerin önderi [[Arabi Paşa]]'nın saygınlığının iyice artması üzerine Mısır'daki otoritesi zayıflayan ve hidivliği tartışılmaya başlanan Hidiv Tevfik Paşa, [[Britanya İmparatorluğu|İngiltere]] ve [[Fransa]]'dan yardım istedi. İngiliz donanmasının [[İskenderiye]]'yi bombalaması (Temmuz 1882) üzerine muhalefet tarafından hain ilan edilen Tevfik Paşa İngilizlere sığınmak zorunda kaldı. Mısır'ı işgal eden İngilizler Et-Tellü'l-Kebir'de Mısır ordusunun başkomutanı [[Arabi Paşa|Arabi (Urabi) Paşa]]'yı bozguna uğratarak (Eylül 1882) milliyetçi hareketi ezdiler. Tevfik Paşa, hidiv olarak yeniden [[Kahire]]'ye döndü ve bundan sonra hidivliğini işgal güçlerinin denetimi altında sürdürdü. Osmanlı Devleti, İngilizleri zorla Mısır'dan çıkaramayacağını bildiğinden İngilizlerle anlaşmak zorunda kaldı. Bu antlaşmaya göre Mısır hidivleri yine [[Kavalalılar Hanedanı]]'nından olmak şartıyla Osmanlı Devleti ve İngiltere'nin onayıyla seçilecekti. Böylece İngiltere'nin Mısır'daki varlığı Osmanlı Devleti tarafından da resmen tanınmış oldu.

Bu tarihten sonra Mısır hidivleri, hidivliklerini işgal güçlerinin denetimi ve baskısı altında sürdürebildiler. Hidiv Tevfik Paşa'nın oğlu olan [[Abbas Hilmi Paşa]], 1892'de hidivliğe getirildi. İngilizler, Abbas Hilmi Paşa'nın görevi süresince Mısır'ın iç işlerine karıştılar ve Osmanlıların Mısır'daki etkisi azaldı. [[Akabe]]'nin [[Hicaz]] Eyaletine katılmak istenmesi üzerine, İngiltere ile Osmanlı Devleti arasında "Akabe Sorunu" adı verilen anlaşmazlık patlak verdi; İngilizler, sert çıkış yapınca Akabe gene Mısır'a bağlı kaldı. Türk dostu, İngiliz düşmanı olan ve sık sık İstanbul'a gelip giden Abbas Hilmi Paşa'nın 1914'te [[İstanbul]]'da bulunduğu sırada, Osmanlı Devleti, [[Alman İmparatorluğu|Almanya]]'nın safında İngiltere'ye karşı [[I. Dünya Savaşı]]'na girince İngiltere, Osmanlı Devleti'nin Mısır üstündeki haklarını artık tanımadığını ilan etti ve böylece Abbas Hilmi Paşa'nın hidivliği de sona erdi. İngilizler, Abbas Hilmi Paşa'nın yerine amcası [[Hüseyin Kamil Paşa]]'yı [[sultan]] unvanıyla Mısır'ın başına getirdiler. Böylece Mısır Hidivliği de fiilen son bularak İngiliz güdümündeki [[Mısır Sultanlığı]]na dönüşmüş oldu.