Salamis Deniz Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Makedon (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Makedon (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
68. satır:
Olayların savaşa varmasının tek nedeni, kuşkusuz ki tarafların saldırıdan yana olmaları değildir.<ref name = L164/> Bu sırada Serhas'a, Grekler arasında görüş ayrılıkları çıkmaya başladığına ilişkin haberler gelmektedir. Esas ayrılık, Grek İttifakı Donanması Komutanı Spartalı [[Eurybiades]]'in ve diğer Moralı komutanların, henüz yapılabiliyorken Salamis'den Mora kıyılarına çekilmek istemeleriydi.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231383;layout=;loc=8.75.1 VIII, 74]</ref> Oysa Themistokles Salamis Boğazı'nda kalmak ve muharebeyi burada kabul etmek görüşündedir. Themistokles Salamis'ten çekilmenin, hem Perslerin hem de Greklerin gözünde bir çeşit teslimiyet olarak görüleceğini muhtemelen biliyordu.<ref>S. Cummins, Sh.: 23</ref> Diğer yandan Themistokles'e göre Salamis Boğazı, Pers Donanması'nın sayısal üstünlüğünün bir işe yaramayacağı bir muharebe alanıydı.<ref>Herodotus, [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231389;layout=;loc=8.79.1 VIII, 79]</ref> Grek müttefikler arasındaki bu anlaşmazlığın Pers komutanlığını yanıltmak ve yanlış karar vermesini sağlamak için planlı olarak yayıldığı yönünde görüşler de vardır.<ref name = h310/> Salamis açıklarından çekilme yönündeki eğilimleri, bir yılgınlığın göstergesi olarak görmek de olasıdır. Yunanistan'ın büyük bir bölümü Pers Ordusu'nca istila edilmiş ve üç kent yağmalanmıştı. Bunların Greklerde bir yılgınlık, umutsuzluk yaratmış olması beklenebilir. Nitekim Atina yağmalanırken, en azından bir hafta Grek iradesi hareketsiz kalmıştır.<ref name = L164/> Diğer yandan bir Pers kuvvetinin, Grek İttifakı Donanması'nın kararlılığını denemek için ve aynı zamanda Grek komutanlar arasındaki fikir ayrılığını kışkırtmak için<ref name="mh"/> Kıstak yönünde yürüyüşe geçirilmiş olması da etkili olmuş olabilir.<ref name = L164/><ref name = h310/>
 
Serhas, bu haberleri alınca Donanma'ya, Salamis sahilleri açığında devriye çıkartarak Körfez'in güney kesimini ablukaya almaları emri vermiştir.<ref name = h310/> Daha sonra hava kararırken, muhtemelen Grekleri acele bir geri çekilmeye kışkırtmak için ablukayı kaldırma emri vermiştir.<ref name = h310>Holland, Sh.: 310–315</ref> Bu arada Grek komutanlar arasındaki stratejik anlaşmazlığın farkında olduğundan Ordu'ya Korint Kıstağı Heordot'un anlatımına göre<ref name="l"/> aynı akşam (24 Eylül akşamı<ref name="sbxiii"/>) Themistokles, son derece başarılı uygulanan bir yanıltma girişiminde bulunmuştur. Serhas'a ''Sicinnus'' adındaki kölesini göndermiştir.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D75%3Asection%3D1 Herodot, 8.75.1]</ref> Köle [[Plutarkhos]]'a göre bir Persdi ve Themistokles'in çocuklarının hocasıydı. Sicinnus, kendisini Atinalı generalin, diğer Grek komutanlarından habersiz olarak gönderdiğini, kendisinin Pers tarafında olduğunu, savaşı Perslerin kazanmasını tercih ettiğini söylemiştir. Serhas'ı Grek komutanların neredeyse panik halinde olduklarına, konumlarını terk etmeyi hesapladıklarına ikna etmiştir.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D75%3Asection%3D2 Herodot, 8.75.2]</ref> Grek İttifakı Donanması'nı elden kaçırmak istemiyorsa, Salamis Boğazı'nın güney çıkışını ablukaya almalıdır. Eğer Donanması'nı Salamis'le Yunanistan anakarası arasına sürerse Grek Donanmasını kolaylıkla yenilgiye uğratabilirdi.<ref name="l"/> Bu girişimle Themistokles kendisini Perslerle işbirliği yapmaya çalışıyor gibi göstermiştir.<ref name="l"/> Hatta, taraf değiştirmeye eğimliydi.<ref name="mh"/> Bu tam da Serhas'ın duymak istediği haberdi. Atinalıların teslim olmaya eğilimli olduklarını düşündü.<ref group=not>Sicinnus, bu başarılı hizmeti karşılığında azat edilmek ve Grek vatandaşlığına kabul ile ödüllendirilmiştir.[http://www.molossia.org/milacademy/salamis.html]</ref> Bu durumda Grek İttifakı Donanması'nın Artemision'dan geriye kalan kısmını da imha edebilirdi.<ref name = h310/> Greklerin dağılmasını göze alamazdı, bu takdirde her kente ayrı ayrı saldırması gerekecekti. Tüm Grek gücünü tek hamlede imha etmeliydi.<ref>Nepos, Sh.: 86</ref> Bütün bunları doğru kabul eden Serhas o akşam donanmayı Boğaz'ın güney girişini tutmak üzere harekete geçirmiştir. Bunun için gece yarısı batı kanatlarını Salamis'i saracak şekilde manevra ettiler.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D76%3Asection%3D1 Herodot, 8.76.1]</ref> Amaçları Grek İttifakı Donanması'nın buradan kaçmasını önlemekti. Bir başka önlem olarak da boğazın güney çıkışının ortasında Psyttaleia olarak bilinen adaya yaklaşık 400 asker çıkarmıştır. Burada amaç, batan ya da karaya vuran gemilerden adaya çıkan Grek askerleri öldürmek ya da esir almaktır.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D76%3Asection%3D2 Herodot, 8.76.2]</ref> Tüm bu hazırlıklar, Grek tarafınca duyulmasından endişe edildiği için olabildiğince sessizce yürütüldü ve mürettebatı, gece boyu uyumadı.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D76%3Asection%3D3 Herodot, 8.76.3]</ref> Bu arada muharebe sahasını rahatlıkla görebileceği şekilde boğaza hakim bir dağın eteklerinde kendisine bir taht kurdurmuştur. Aynı zamanda başarılı savaşan komutanlarını da belirleyecektir.<ref name = h318/>
 
Herodot'a göre Grekler geceyi, davranış biçimleri üzerinde hararetli tartışmalarla geçirmiştir. Henüz Pers Donanması'nın Salamis Boğazı'nı güneyden kuşattığından haberleri yoktur.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D3Abook%231389;layout=;loc=8.79.13D8%3Achapter%3D78%3Asection%3D1 VIIIHerodot, 8.78]</ref> Peloponesliler tahliyeden yanaydılar.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=8.70 VIII, 70]</ref> Özellikle Spartalılar ve Donanma Komutanı Eurybiades karada, Kıstak'a yakın savaşmaktan yanaydılar. Herhangi bir yenilgi durumunda Mora içlerine çekilme olanakları olurdu. Themistokles, Pers Donanması'nın Ordu'yu sürekli ikmal edebileceğini söyleyerek Eurybiades'e kaç savunma duvarı inşa edeceğini sormuştur.<ref name="mna"/> Bu arada Themistokles Serhas'a karşı giriştiği savaş hilesi işleri savaşa doğru sürüklüyordu.<ref name = VIII75/> Aynı gece Atina'dan sürgün edilmiş olanları geri çağıran bir karar sayesinde [[Aristides]] [[Aegina]]'dan geri geldi. Aritides'den başka Perslerden kaçanlar da vardı. Bu sayede Grek komutanları Pers Donanması'nın o geceki manevrasını öğrendiler.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D3Abook%231388;layout=;loc=3D8%3Achapter%3D79%3Asection%3D1 Herodot, 8.8079.1-2]</ref> VIIIAristides onlara Pers Donanması tarafından bütünüyle sarılmış olduklarını anlattı ve kendilerini savunmaya hazırlanmalarını tavsiye etti.<ref name="h8811">[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D81%3Asection%3D1 Herodot, 8.81.1]</ref> Bu durumda Moralılar, başta çoğu bu haberlere inanmadıysa da<ref name="h8811"/>Herodotus Pers Donanması'ndan kaçan bir triremenin kaptanı bu olayı teyid etmiştir.<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D3Abook%231391;layout=;loc=8.83.13D8%3Achapter%3D82%3Asection%3D1 VIIIHerodot, 8.82.1]</ref> BuBunun durumdaüzerine Moralılartüm dakomnutanlar çekilemeyeceklerini, savaşmak zorunda olduklarını kabul ettiler ve bir deniz savaşı için hazırlıklara başladı.<ref name >[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126%3Abook%3D8%3Achapter%3D83%3Asection%3D1 VIII83Herodot, 8.83.1]</ref>

Aslında Themistokles'in Serhas'a karşı uyguladığı savaş hilesinin bir amacı da Salamis'ten çekilme kararına engel olmak ve Grek İttafakı Donanması'nın muharebeyi burada kabul etmesini sağlamaktı.<ref name="VIII75"/> Bununla birlikte Moralılar Themistokles'in hilesinden haberdar oldukları öne sürülmüştür. Bu yüzden sakince Salamis'de muharebeye girmeyi kabul ettiler.<ref>Holland, p316</ref> Böylece Grek İttifakı Donanması bir gün sonra girişilecek muharebenin hazırlıklarına başlayabilmiştir. Diğer yanda ise Pers Donanması tüm gece boyunca boşu boşuna bölgeden çekilen Grek gemilerini aramıştır. Pers Donanması ertesi sabah Grek İttifakı Donanması'na hücum etmek için boğaza yöneldiler. Bu konuda nasıl karar alındığı yönünde bir bilgi yoktur. Sadece, Grek İttifakı Donanması ile muharebeye karar verildiği açıktır.<ref name = h318>Holland, p318</ref>
 
== MÖ V. yüzyılda deniz savaşları ==