|
=== Çalışmaları ===
Vercelli'de kaldığı dönemde, defterine şöyle bir not düşmüştü.
:''aynı hacimdeki gazlar, aynı sıcaklık ve basınç sağlandığı halde, aynı sayıda moleküle sahiptirler''
Bu not kimyanın geleceği için çok önemliydi; çünkü bugün [[Avogadro yasası]] olarak adlandırdığımız yasa bu hipotezi öne sürer.
Bu notu, De Lamétherie'nin ''Journal de Physique, de Chimie et d'Histoire naturelle'e '' (Fizik, Kimya ve Doğa Tarihi Dergisi) yolladı ve 14 Temmuz, [[1811]]'de, ''Essai d'une manière de déterminer les masses relatives des molecules élémentaires des corps, et les proportions selon lesquelles elles entrent dans ces combinaisons'' (Ana moleküllerin göreceli kütlelerini ve tepkimeye girdikleri oranları belirlemeye dair bir deneme) başlığıyla yayınlandı.
Avogadro yasasına göre, değişik gazların aynı hacimlerinin kütlelerinin arasındaki ilişki, aralarındaki moleküler ağırlık farklarıyla doğrudan ilişkiliydi. Bu nedenle de değişik moleküler ağırlıkların gaz örneklerinin kütlelerinden hesaplanabileceğini söylemiştir.
Avogadro, bu fikrini, [[Joseph Louis Gay-Lussac]]'ın [[1808]]'te yayınladığı [[Gay-Lussac yasası|yasasının]] ardından öne sürmüştür. Avogadro'nun en zorlandığı şey, zamanın bilimadamlarının, atomlar ve moleküller hakkındaki kesin fikirlerinin tam oluşmamasıydı. Nitekim ki Avogadro'nun en büyük katkılarından biri, [[molekül]]le [[atom]] kavramlarını birbirinden ayırmada basit parçaların da moleküllerden oluştuğunu ve bunların atomlardan oluşabileceğini göstermesidir. Mesela, [[John Dalton]] bu olasılığı göz önünde bulundurmamıştır. Avogadro, aslında "atom" kelimesini kullanmamıştır; çünkü hem "atom", hem de "molekül" kelimeleri aynı anlamda kullanılıyordu. Onun yerine, Avogadro, üç çeşit "molekül" olduğunu ve bunlardan birinin de "ana molekül" (bizim kullanımımızla "atom") olduğunu savunmuştur. Aynı zamanda [[kütle]]yle [[ağırlık]] kavramlarını ayırmaya özellikle önem vermiştir.
Avogadro, [[1814]]'te, ''Mémoire sur les masses relatives des molécules des corps simples, ou densités présumées de leur gaz, et sur la constitution de quelques-uns de leur composés, pour servir de suite à l'Essai sur le même sujet, publié dans le Journal de Physique, juillet 1811'''u (Fizik Dergisi'nde 1811 Temmuz'unda yayınlanan aynı konudaki bir denemeyle uyuşması için moleküllerin göreceli kütleleri ya da gazların yoğunlukları ve oluşturdukları yapılar üzerine birkaç not) yayınladı.
[[1821]]'de, kısa süre arayla iki tane daha yayınladı: ''Nouvelles considérations sur la théorie des proportions déterminées dans les combinaisons, et sur la détermination des masses des molécules des corps'' (Tepkimelerdeki sabit oranlar teorisi ve molekül kütlelerinin belirlenmesi üzerine yeni değerlendirmeler) ve ''Mémoire sur la manière de ramener les composès organiques aux lois ordinaires des proportions déterminées'' (Organik yapıları, belirlenmiş oranlar yasasına göre geri getirme üzerine gözlem).
[[1841]]'de, tüm çalışmalarını tamamlayarak, dört cilt halinde, ''Fisica dei corpi ponderabili, ossia Trattato della costituzione materiale de' corpi'de'' bastı.
Bilim dünyası, Avogadro'nun teorisine çok önem vermediğinden, teori hemen kabul edilmedi. André-Marie Ampère, üç yıl sonra farklı yöntemlerle aynı sonuçları bulunca da bir şey değişmedi.
Ancak; Charles Frédéric Gerhardt, Auguste Laurent ve Williamson'ın [[organik kimya]] üzerinde yaptığı araştırmaların sonucunda teorinin doğrulu test edilebildi.
Ne yazık ki, yapılan bazı deneylerde, bazı anorganik maddeler yasanın dışına çıktı. Bu konudaki kesinlik ancak [[1860]]'ta, Avogadro'nun ölümünden dört yıl sonra yaratıldı; Stanislao Cannizzaro, bu eksepsyonların, bazı gazların moleküllerinin belirli sıcaklıklarda bağlantısızlık yaşamasından kaynaklandığını açıkladı. Ayrıca, Avogadro yasasının sadece moleküler kütlenin değil, atomik kütlenin de bulunmasını sağladığını savundu.
Rudolf Clausius'un [[kinetik teori]]si, Avogadro'nun yasasını destekleyen başka bir kanıt sundu. Çok süre geçmeden, J. H. van 't Hoff'un sıvılarla gazların davranışlarının benzerlikleri üzerine yaptığı çalışmalar, Avogadro'nun kanununu son kez onayladı. O zamandan beri de, Amedeo Avogadro, atomik teorinin babası olarak kabul edilir.
[[Kategori:1776 doğumlular]]
[[Kategori:1856 yılında ölenler]]
[[Kategori:İtalyan kimyagerler]]
[[ar:أميديو أفوجادرو]]
[[az:Amedeo Avoqadro]]
[[be:Амедэо Авагадра]]
[[bg:Амадео Авогадро]]
[[bn:আমেদেও আভোগাদ্রো]]
[[bs:Amedeo Avogadro]]
[[ca:Amedeo Avogadro]]
[[cs:Amedeo Avogadro]]
[[cy:Amedeo Avogadro]]
[[da:Amedeo Avogadro]]
[[de:Amedeo Avogadro]]
[[el:Αμεντέο Αβογκάντρο]]
[[en:Amedeo Avogadro]]
[[eo:Amedeo Avogadro]]
[[es:Amedeo Avogadro]]
[[et:Amedeo Avogadro]]
[[eu:Amedeo Avogadro]]
[[fa:آمادئو آووگادرو]]
[[fi:Amedeo Avogadro]]
[[fr:Amedeo Avogadro]]
[[ga:Amadeo Avogadro]]
[[gl:Amedeo Avogadro]]
[[he:אמדאו אבוגדרו]]
[[hi:एवोगैड्रो]]
[[hr:Amedeo Avogadro]]
[[ht:Amedeo Avogadro]]
[[hu:Amedeo Avogadro]]
[[hy:Ամեդեո Ավոգադրո]]
[[id:Amedeo Avogadro]]
[[it:Amedeo Avogadro]]
[[ja:アメデオ・アヴォガドロ]]
[[ka:ამედეო ავოგადრო]]
[[kab:Amedeo Avogadro]]
[[kk:Авогадро Амедео]]
[[kn:ಅಮೆಡಿಯೋ ಅವೊಗಾಡ್ರೋ]]
[[ko:아메데오 아보가드로]]
[[ky:Авогадро, Амедео]]
[[la:Amadeus Avogadro]]
[[lb:Amedeo Avogadro]]
[[lt:Amadeo Avogadro]]
[[lv:Amadeo Avogadro]]
[[ml:അമീദിയോ അവോഗാദ്രോ]]
[[mn:Амедео Авогадро]]
[[nl:Amedeo Avogadro]]
[[nn:Amadeo Avogadro]]
[[no:Amedeo Avogadro]]
[[pl:Amedeo Avogadro]]
[[pms:Amedeo Avogadro]]
[[pt:Amedeo Avogadro]]
[[qu:Amedeo Avogadro]]
[[ro:Amedeo Avogadro]]
[[roa-tara:Amedeo Avogadro]]
[[ru:Авогадро, Амедео]]
[[si:ඇමඩෝ ඇවගාඩ්රෝ]]
[[simple:Amedeo Avogadro]]
[[sk:Amedeo Avogadro]]
[[sl:Amedeo Avogadro]]
[[so:Amedeo Avogadro]]
[[sq:Amadeo Avogadro]]
[[sr:Амедео Авогадро]]
[[sv:Amadeo Avogadro]]
[[ta:அமேடியோ அவகாதரோ]]
[[th:อาเมเดโอ อาโวกาโดร]]
[[tt:Амедео Авогадро]]
[[uk:Амедео Авогадро]]
[[xmf:ამედეო ავოგადრო]]
[[zh:阿莫迪欧·阿伏伽德罗]]
| 