Vikipedi

Salamis Deniz Muharebesi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Makedon (mesaj | katkılar)
Devriyeler
6.771 değişiklik
kDeğişiklik özeti yok
Makedon (mesaj | katkılar)
Devriyeler
6.771 değişiklik
Değişiklik özeti yok
35. satır:
Grek – Pers Savaşları üzerine birinci el kaynakların hemen hemen tümü Grek kaynaklarıdır. Pers tarihçilerin çalışmalarından hiçbiri günümüze ulaşmadı. Bunun sonucu olarak gerek Grek- Pers Savaşları, gerekse de Persler konusundaki bilgilerimizin az çok "taraflı" olduğunu kabul etmek gerekecektir.<ref name="lse">[http://languages.siu.edu/classics/Johnson/GreekCiv/alia/Persian.html languages.siu.edu]</ref> "Tarihin babası" olarak bilinen Herodot<ref>Cicero, On the Laws I, 5</ref>, Önasya'daki ozaman için Pers hakimiyetinde olan [[Halikarnas]]'da MÖ 484 yılında doğmuştu. Herodot, ''Historia'' adlı çalışmasını MÖ 440-430 yılları arasında yazmıştır. Bu çalışmasında Grek – Pers Savaşları'nı anlatmıştır. Söz konusu savaşların MÖ 450 yılında sona erdiği düşünülürse, Herodot'un bu çalışması, konu aldığı olaylarla çağdaş sayılır.<ref name = hxvi/> Herodot'un tarzı tümüyle öyküleştirme tarzıydı ve en azından batı toplumları açısından tanınan bir tarih anlatımı olarak görülmektedir.<ref name = hxvi/> Herodot'un, olayları tanrıların istek ve kaprislerine, kişilerin iddialarına dayanmadan diğer yandan olayların tarihsel değerlerini nisbeten objektif vermesi, bir tarihçi için aranan bir nitelik dizisi olarak kabul edilmektedir.<ref name = hxvi>Holland, Sh.: ''xvi''–''xvii''.</ref>
 
Herodot'tan sonraki, [[Tukididis]] gibi bazı tarihçiler, her ne kadar onun tarzını izlemişlerse de eleştirmekten geri kalmamışlardır.<ref>Thucydides, History of the Peloponnesian War, e.g. [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0200&layout=&loc=1.22 I, 22]</ref><ref name = Fin15>Finley, pSh.: 15.</ref> Bununla birlikte Tukididis kendi tarih çalışmasını, Herodot'un bıraktığı yerden, Sestos Kuşatması'ndan başlatmayı seçmiştir. Muhtemelen, Herodot'un çalışmasının düzeltilmeye ya da yeniden yazılmaya gerek duymayacak kadar doğru olduğunu düşünmüştü.<ref name = Fin15/> Örneğin [[Plutarkhos]] da Herodot'u bir denemesinde yeterince Yunan yanlısı olmamakla suçlayarak eleştirmiş, "barbarperver" olarak tanımlamıştır.<ref>Holland, p. ''xxiv''.</ref> [[Rönesans]] Avrupa'sında çok okunmaya devam ediyor olsa da Herodot hakkında olumsuz bir yargı sürmüştü.<ref>David Pipes[http://web.archive.org/web/20080127105636/http://www.loyno.edu/history/journal/1998-9/Pipes.htm '' Herodotus: Father of History, Father of Lies'']</ref> Ancak 19. yüzyıla gelindiğinde, bir kısım arkeolojik bulgularla defalarca desteklenince Herodot'un değeri kabul edilir olmuştur.<ref name = h377>Holland, p. 377.</ref> Günümüz yaygın görüşü, Herodot'un çalışmasının son derece değerli bir tarih kaydı olduğu yönündedir. Bununla birlikte, özellikle birliklerdeki mevcutlar ve tarihler konusunda verdiği ayrıntıların yer yer kuşkuyla karşılanması da söz konusu olmaktadır.<ref name = h377/> Öte yandan halen birçok tarihçi, Herodot'un anlatımının Pers karşıtı bir eğilimde olduğuna ve olayların, dramatik bir etki yaratmak amacıyla Herodot tarafından abartılmış ya da süslenmiş olduğu kanısındadır.<ref>Fehling, ppSh.: 1–277.</ref>
 
Grek asıllı Sicilyalı tarihçi [[Diodorus]], MÖ I. yüzyılda kaleme aldığı ve ''Tarih Kitaplığı'' adının verdiği çalışmasında, daha eski bir Grek tarihçi olan [[Eforos (tarihçi)|Eforos]]'tan kısmen yararlanarak [[Yunan-Pers Savaşları]]'yla ilgili olarak bazı bilgiler vermektedir. Bu bilgiler Herodot'unkilerle tamamen uyumludur.<ref>Diodorus Siculus, [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0084&layout=&loc=11.28 Bibliotheca Historica], XI, 28–34</ref> Yunan- Pers Savaşları, [[Plutarkhos]], [[Ctesias]] gibi bazı antik tarihçiler ve [[Eshilos]] gibi oyun yazarlarının dolaylı anlatımları tarafından, kuşkusuz daha az detay verilerek anlatılmıştır. [[Yılanlı sütun]] gibi bazı arkeolojik belgeler de Herodot'un anlatımının destekler görünmektedir.<ref>Note to Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=9.81.1 IX, 81]</ref>
41. satır:
== Yakın geçmiş ==
 
Grek kent devletlerinden [[Atina#Tarih|Atina]] ve [[Eretria]], MÖ 499 – 494 yılları arasında gerçekleşen, [[Milet]] Kralı [[Aristagoras]]'ın önderlik ettiği [[İyon Ayaklanması]]'nı askeri yönden desteklemişlerdi. Ayaklanma, [[I. Darius]]'un Batı Anadolu'daki hakimiyetine bir başkaldırıydı ve başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Bu tarihlerde Pers İmparatorluğu halen çok genç bir imparatorluktu ve hakimiyeti altındaki topraklarda başkaldırı eğilimleri tam olarak sindirilmiş değildi.<ref name = h47>Holland, p47–55Sh.: 47–55</ref><ref name="h203" /> Dahası I. Darius tahtı pek de meşru sayılmayacak yoldan ele geçirmişti ve hükümdarlığının önemli bir bölümünde ayaklanmalarla uğraşmak zorunda kalmıştı.<ref name = h47/> Bu ayaklanmalardan biri olan İyon Ayaklanması da diğerleri gibi Darius'un imparatorluğunun bütünlüğünü tehdit ediyordu. Ayaklanmaya dışarıdan bir destek, özellikle tehlikeliydi ve gelecekte de benzer durumların ortaya çıkmaması için gereken önlemler alınmalıydı. Bu yüzden I. Darius Atina ve Eretria'ya, "kendi işleriyle ilgilenmeleri" uyarısını yeterince ağır bir biçimde yapmaya karar vermiştir.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=5.105 V, 105]</ref><ref name = h171/> Ayrıca İmparatorluğu'nun sınırlarını Avrupa'ya doğru genişletmek için bunu bir fırsat olarak değerlendirebilirdi.<ref name = h171>Holland, 171–178</ref> Bu amaçlarla girişilen ilk sefer General [[Mardonius]] komutasında MÖ 492 yılında yapılmıştır. Seferin amacı Yunanistan kara yaklaşımını kontrol ve emniyet altına almaktı. Mardonius, İyon Ayaklanması sırasında Pers hakimiyetinin gevşediği [[Trakya]]'yı yeniden istila etti ve [[Makedonya (antik krallık)|Makedonya Krallığı]]'nı Pers İmparatorluğu'nun bir müttefiki olmaya zorladı.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;layout=;query=chapter%3D3Abook%3D6%3Achapter%23946;loc=3D44%3Asection%3D1 Herodot, 6.4344.1 VI, 44]</ref>
 
Bu seferin, Pers Donanması'nın uğradığı bir deniz kazasıyla sona erdirilmesinin ardından MÖ 491 yılında I. Darius tüm Grek kent devletlerine elçiler göndermiştir. Elçiler, boyun eğmeyi sembolize eden "toprak ve su" istediler.<ref name = h178>Holland, pp178–179Sh.: 178–179</ref> Bir önceki sene Trakya'daki gövde gösterisinden ürken pek çok Grek kent devleti boyun eğmeye razı olmuştur. Ancak Atina, elçileri yargılayarak idam etti. Sparta ise dolambaçlı bir yol izlemeye gerek görmeden öldürdü.<ref name = h178/> Elçilerin infaz edilmesi açıkça savaş ilanı sayılıyordu.<ref name = h178/>
 
Bir yıllık hazırlıkların ardından MÖ 490 yılında bir ordu ve donanmadan oluşan istila kuvveti General [[Datis]] ve Artaphernes komutasında [[Ege Denizi]]'ne gönderilmiştir. Donanma öncelikle İyon Ayaklanması'nın hemen öncesinde Pers kuvvetlerine karşı başarılı bir direnme gösteren [[Nakşa Adası|Nakşa]]'ya yönelmiştir. Nakşa'nın kuşatılıp ele geçirilmesinden sonra diğer [[Kiklad Adaları]] da Pers hakimiyeti altına alınmıştır. Ege Adaları'nın belli başlı kent devletlerini ele geçiren donanma daha sonra Eretria üzerine ilerledi. Kent kuşatılıp ele geçirildi.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-binhopper/ptexttext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D3Abook%231007;layout=;loc=6.100.13D6%3Achapter%3D101%3Asection%3D3 VIHerodot, 6.101.3]</ref> Daha sonra Yunanistan anakarası kıyılarına ulaşan donanma [[Maraton Koyu]]'na asker çıkarmıştır. Karaya çıkan kuvvetler kendilerinden çok daha zayıf bir Atina ordusu ile karşılaşmıştır. Burada gerçekleşen [[Maraton Muharebesi]]'nde Pers kuvvetleri ağır bir yenilgi aldılar. Bu yenilgi üzerine Pers ordusu ve donanması istila hareketine son vererek geri çekilmiştir.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=6.113 VI, 113]</ref>
 
Darius yeni bir ordu teşkil etmeye girişti. Ancak Babil'de iki, daha sonra MÖ 486 yılında Mısır'da Pers hakimiyetine karşı bir ayaklanma baş gösterdi ve Yunanistan seferi öngörülemeyen bir süre için ertelendi.<ref name = h203>Holland, Sh.: 203</ref> Kısa süre sonra, Mısır üzerine yürüme hazırlıkları sırasında I. Darius ölmüştür. Tahta oğlu [[I. Serhas]] geçti.<ref>Holland, Sh.: 206–206</ref> Serhas Mısır ayaklanmasını bastırdıktan sonra Yunanistan seferi için yeniden hazırlıklara başlamıştır.<ref name = h208>Holland, Sh.: 208–211</ref> Yunanistan'a düzenlenecek bu sefer büyük çaplı bir askeri harekat olacağından ayrıntılı planlamayı, büyük ölçüde erzak stokları oluşturmayı ve asker toplamayı gerektiriyordu.<ref name = h208/> Serhas'ın harekat planında devasa istihkam projeleri yer almaktadır. Bir kere, orduyu Avrupa topraklarına [[Çanakkale Boğazı]] üzerine kurdurtacağı duba köprülerden geçirecektir. İkincisi [[Aynoroz]] Yarımadası kıstağında donanmayı geçirmek için bir kanal kazdıracaktır. Bu proje, Aynoroz Burnu açıklarında bir Pers donanmasının General Mardonius'un seferi sırasında MÖ 492'deki gibi fırtınaya yakalanıp yok olması benzeri bir olayla karşılaşmamak içindir.<ref name = h213/> Her iki proje de çağın teknolojisi çerçevesinde son derece cüretkar projelerdir ve günümüzde dahi kalkışılması çok güç işlerdir.<ref name = h213>Holland, Sh.: 213–214</ref> Tüm hazırlıklar MÖ 480 yılı başlarında tamamlandı. Serhas orduyu [[Sard]]'da topladı ve Çanakkale Boğazı yönünde yürüyüşe geçirdi. Boğaz, iki duba köprüden geçildi.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231100;layout=;loc=7.35.1 VII, 35]</ref>
63. satır:
Cleombrotus komutasındaki çoğunluğu Moralı olan savunmacılar, Pers Ordusu'nun bu oyalanmasından da yararlanarak Korint Kıstağı'nda kullanıla gelen tek yolu tahrip ederek bir savunma duvarı inşa etmiştir.<ref name="h8711"/> Buradaki savunma hazırlıklarına Eylül ayı başlarında başlanmıştır.<ref name="sbxiii">Barry Strauss, ''The Battle Of Salamis''</ref> Korint Kıstağı'nda savunma yapmak, eksik düşünülmüş bir stratejiydi. Pers Donanması Saronik Körfezi'ne girerek Korint Kıstağı'ndaki savunmanın gerisine asker çıkarabilirdi.<ref name="mh"/> Bunu önleyecek tek şey Grek İttifakı Donanması'ydı. Atina'nın tahliyesi tamamlandığında toplanan savaş konseyinde, Korint kenti donanma komutanı Adeimantus, böyle bir tehlikeyi önlemek için filonun kıstak açığında toplanması gerektiğini savunmuştur.<ref name = h302>Holland, Sh.: 302–303</ref> Ancak Themistokles saldırgan bir stratejiden yanaydı ve izlenecek stratejinin Pers Donanması'nın kesin olarak imha edilmesini amaçlayan bir strateji olması gerektiğini savunmaktadır. Konuşmalarında Artemision'dan alınacak dersleri ortaya koymuş, "Yakın muharebe bizim avantajımızadır" demiştir.<ref name = h302/> Themistokles görüşlerini güçlendirmek için bir [[Delfi]] kehanetinden yararlandı.<ref name="mna">[http://www.molossia.org/milacademy/salamis.html ''The Molossian Naval Academy'']</ref> Delfi kehaneti, Grekleri bir "tahta duvar"ın koruyacağı şeklindedir.<ref>Mary MacGregor, ''The Story of Greece'' Sh.: 234-235</ref> Themistokles'e göre bu tahta duvar, Grek Donanması'ydı.<ref name="mna"/><ref name="t86"/> Büyük sayı üstünlüğü olan Pers Donanması, Grek donanmasını açık bir denizde rahatlıkla kuşatabilirdi. Oysa Salamis Boğazı'nda bu tarzda çevirme manevraları yapması olanaksızdır. Dolayısıyla Grek Donanması'nın muharebeyi ancak Salamis'te kabul etmesiyle bir şansı olabilirdi.<ref name="jc24">J. Cummins, Sh.: 24</ref> Konseyi ikna etmeyi başardı ve Grek İttifakı Donanması, Pers Donanması'yla savaşmak üzere Salamis Körfezi'nde kaldı.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231369;layout=;loc=8.62.1 VIII, 63]</ref>
 
Salamis Muharebesi'nin kronolojisini çıkarmak oldukça güçtür.<ref name = L164/> Herodot savaşı, Pers kuvvetleri Atina'ya girdikten hemen sonra gerçekleşmiş gibi anlatır, ama bunu açıkça belirtmemektedir. Termopylae ve Artemision muharebelerinin Eylül ayı başlarında gerçekleştiği kabul edilecek olursa bu olabilir. Fakat Pers Donanması'nın onarım ve ikmali için iki ya da üç hafta zaman geçirilmiş olması daha olasıdır.<ref name = L164>Lazenby, pp164–167Sh.: 164–167</ref> Onarım ve ikmalin Phaleron Körfezi'nde yapılmış olduğu ileri sürülmektedir. Buna göre Pers Donanması 4 Eylül gibi Eğriboz'dan hareket etmiş, 7 Eylül gibi Phaleron'a ulaşmıştır.<ref name="sbxiii"/>
 
Atina'nın ele geçirilmesinden sonra Serhas Donanma komutanlarıyla bir savaş konseyi toplamıştır. Herodot'a göre konsey Phalerum'da (Atina Körfezi) toplandı.<ref name = VIII68/> Savaşa girilmemesi yönünde fikir ortaya atan tek komutan Artemisia olmuştur.<ref name="ah">[http://www.stoa.org/diotima/anthology/artemisia.shtml ''Artemisia in Herodotus'']</ref>
99. satır:
Herodot'a göre Pers Donanması sefere başladığında 1.207 triremeden oluşmaktaydı.<ref name = VII89>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=7.89.1 VII, 89]</ref> Diğer yandan Magnesia sahillerindeki fırtınada gemilerin yaklaşık üçte birinin kaybedildiğini bildirmektedir.<ref>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=7.188 VII, 188]</ref> Eğriboz açıklarındaki fırtınada da 200 gemi daha kaybedilmiştir.<ref name = VIII14>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231317;layout=;loc=8.13.1 VIII, 14]</ref> Böylece daha seferin başlangıcında, muharebeye bile girmeden, sadece fırtınalarda Donanma'nın yarısı elden çıkmıştı. Artemision Deniz Muharebesi'nde ise gemi kaybı en az 50 olmalıdır.<ref name = VIII14/><ref name = VIII11>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231314;layout=;loc=8.10.1 VIII, 11]</ref> Herodot bu kayıpların giderildiğini ileri sürmektedir.<ref name = VIII66>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;query=chapter%3D%231372;layout=;loc=8.65.1 VIII, 60]</ref> Ancak Trakya'dan ve civar adalardan sadece 120 gemilik bir takviyeden söz etmektedir.<ref name = VII185>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126&layout=&loc=7.185.1 VII, 185]</ref> Salamis Muharebesi'ne katılan Eshilos da 1.207 Pers gemisiyle muharebe ettiklerini, bunların 207'sinin "hızlı gemi" olduğunu yazmaktadır.<ref>Aeschylus, ''The Persians''</ref> Diodoru<ref>Diodorus Siculus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0084&layout=&loc=11.3 XI, 3]</ref> ve Lysia<ref>Lysias II, 27</ref> buna yakın rakamlar vermektedir. Onların ileri sürdüğü rakam 1.200'dür. [[Eforus]] başlangıçtaki mevcut için 1.207 rakamını vermektedir.<ref>Ephorus, Universal History</ref> Öğretmeni [[İsokrates]] ise başlangıçta 1.300, Salamis'te ise 1.200 gemi olduğunu ileri sürer.<ref>Isocrates, Oration VII, 49</ref><ref>Isocrates, Oration IV, 93</ref> Ctesias ve Plato bin gemi olduğunu belirtirler.<ref>Plato, ''Laws'' III, 699</ref><ref name = ctes>Ctesias, [http://www.livius.org/ct-cz/ctesias/photius_persica2.html Persica] (from Photius's Epitome)</ref>
 
Antik kaynaklar arasındaki bu tutarlılık nedeniyle bazı günümüz tarihçileri muharebe öncesi Pers Donanması için 1.207 rakamını kabul etme eğilimdedirler.<ref>Köster (1934)</ref><ref>Holland, p394</ref><ref name = L93>Lazenby, pp93–94Sh.: 93–94</ref> Diğer bir kısım tarihçi ise [[İlyada]] Grek İttifakı Donanması ile ilişkilendirerek reddederler. İleri sürülür ki, Pers İmparatorluğu Ege'de 600 civarında savaş gemisiyle harekat başlatmışdır.<ref name = L93/><ref>Green, Sh.: 61</ref><ref>Burn, Sh.: 331</ref> Ancak çoğu tarihçi Salamis'te muharebeye katılan gemi sayısının 600 – 800 civarında olduğunu kabul etmektedir.<ref>Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (History of the Greek nation) vol Β', Ekdotiki Athinon 1971</ref><ref name="Demetrius, 1998">Demetrius, 1998</ref><ref>Lazenby sh 174</ref> Bu rakam, Artemision'da yaklaşık 650 gemi kaybı, Herodot'un takviye edilen kuvvet olarak verdiği 120 gemi ile, tarihi kaynaklarda verilen yaklaşık 1.200 gemi hesabının sonucuna uymaktadır.<ref name = VII185/> [[Cornelius Nepos]], Donanmada 200 nakliye gemisi olduğunu yazmıştır.<ref name="t86">[http://www.egeweb2.ege.edu.tr/tid/dosyalar/XVII-2_2002/TIDXVII_2-2002-06.pdf ''Themistokles''] Tarih İncelemeleri Dergisi, XVII – 2, Sh.: 86</ref>
 
== Stratejik ve taktik yaklaşımlar ==
117. satır:
Günümüzde bir deniz gücü olarak Pers ve Grek donanmalarının karşılaştırılması konusunda görüş ayrılıkları vardır. Pek çok tarihçi Herodot'a dayanarak Grek savaş gemilerinin daha ağır ve dolayısıyla daha az manevra kabiliyeti olduğunu kabul eder.<ref name = VIII60>Herodotus [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0126;layout=;query=chapter%3D%231364;loc=8.60.1 VIII, 60]</ref> Bu ağır olmanın nedeni açık değildir. Muhtemelen Grek gemileri hantal inşa ediliyordu ya da kullanılan ahşap yeterince kurutulmadığından tekneler su alıyordu.<ref name = L34/> Bir başka ağırlık yaratıcı unsur hoplitlerin ağır zırh ve kalkanları olabilir. Yirmi tam techizatlı hoplitin toplam ağırlığı 2 tonu bulmaktadır.<ref name = L34/> Hangi nedenle olursa olsun gemilerin bu ağırlığı manevralarda daha hantal olmalarına yol açacaktır.<ref name = L34/> Grek gemileri eğer ağır ise, uygulayabilecekleri tek taktik olarak geriye bordalama kaldığından, daha fazla sayıda asker yüklemek zorundaydılar. Bu fazla asker almak, gemileri daha da ağır yapacaktır.<ref name = L34/> Nitekim Herodot, Greklerin batırdıklarından çok daha fazla sayıda gemiyi ele geçirdiklerini belirtmektedir.<ref name="VIII11" /> Fakat ağır olmalarının bir takım avantajları da yok değildir. Salamis sularındaki rüzgarlar karşısında daha dengeli oldukları ileri sürülmektedir. Bir başka avantaj da bordalamakta daha kullanışlı olmaları ve rampalandıkları zaman daha az hasar görmeleri olarak görülmektedir.<ref name = Strauss/> Askeri tarihçi Barry Strauss ise Atina gemilerinin Salamis için özellikle daha ağır yapıldığını ileri sürmektedir. Bu ağır olmanın, Pers sayı üstünlüğü karşısında denge sağladığını ifade etmektedir.<ref>B. Strauss, Sh.: xx</ref>
 
Teknik olarak, açık denizdeki bir muharebe, Pers Donanması'nın sayı üstünlüğü ve denizcilikteki ustalığı hesaba katıldığında Grek İttifakı Donanması için zor bir muharebe olurdu.<ref name = h318/> Bu nedenle kesin zafer için Pers Donanması'nı daha dar sulara çekmek zorunludur.<ref name = h302/> Artemision Deniz Muharebesi, Pers sayı üstünlüğüne rağmen bir zafer arayışıydı. Ancak görüldü ki Pers Donanması'nı yenilgiye uğratabilmek için daha dar sularda muharebeye çekmek zorunludur.<ref>Lazenby, Sh.: 150</ref> Bu bağlamda Pers Komutanlığı'nca, Grek İttifakı Donanması'na saldırmak için Salamis Körfezi'ne girmek, tam da Grek Komutanlığı'nın istediği savaş koşullarına uymak olmuştur. Ne var ki Serhas'ın, Grek İttifakı Donanması'nın yenilgiye uğratılabileceğinden emin olmasaydı böyle bir girişimde bulunmayacağı ileri sürülmüştür. Bu durumda Themistokles'in hilesinin, güç dengesini Grek İttifakı Donanması lehine değiştirmekte önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir.<ref name = h318/> Salamis was, for the Persians, an unnecessary battle and a strategic mistake.<ref name = L248>Lazenby, pp248–253Sh.: 248–253</ref> Sonuç itibariyle Salamis Deniz Muharebesi Pers İmparatorluğu açısından gereksiz bir muharebe ve hatalı bir stratejidir.<ref name = L248>Lazenby, Sh.: 248–253</ref>
 
== Muharebe ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Salamis_Deniz_Muharebesi" sayfasından alınmıştır