Kağan: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
AlbusPD (mesaj | katkılar)
AlbusPD tarafından yapılan değişiklik geri alınıyor.
MerlIwBot (mesaj | katkılar)
k Bot: Ekleniyor: sv:Khagan
1. satır:
{{eksik}}
'''Hakan''', [[Türk]] ve [[Moğol]] devlet geleneğinde imparatorlara verilen ünvandı. Bazı Türk dillerinde '''Hagan''' olarak da söylenir. Moğollar [[Kağan]] derler. Birleşmiş hanlıklardan veya krallıklardan oluşan ülkeyi, bir topluluğu veya bir boyu yöneten kişi. Kralların kralıdır. Türk tarihinde yer alan [[Karahanlılar|Karahan]] devletine diğer uluslar Hakanya adını vermişlerdir. Kelime, soy ve soyluluk anlamları içerir. [[Han]] sözcüğü ile bağlantılıdır.<ref>[http://tr.wikipedia.org/wiki/Dosya:TurkSoylenceSozlugu.pdf Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt]</ref>
'''Kağan''', '''(Kaan)''' Moğol ve Türk devletlerinde hükümdarlar tarafından kullanılan ünvanlardan birisi ve göreceli olarak en eskilerindendir. [[Avarlar]] döneminden beri Türk devlet kültürü "kağan" sözcüğünü barındırmaktadır. Bu bağlamda "kağan", [[Tanhu]], [[Hakan]], [[Bey]], [[Toktamış]], [[Giray]] gibi Türkçe bir sözcük olup Türk devletleri için ayırdedici bir özellik de oluşturur.
 
Kağan kelimesi; ''büyük, ulu han'' anlamındaki kaga han veya kağa han kelimelerinden türemiştir. Buna göre kağan, '''hanların hanı veya kralların kralı''' anlamına gelmektedir ki, Farsça ''şehinşah''ın ve Latince ''imperator''un Türkçe'deki karşılığıdır. İslam kaynaklarında kağan kelimesinden çok ondan türeyen [[hakan]] kelimesi kullanılır.
'''Hakan''' Türk devletlerindeki hükümdarlar tarafından kullanılan unvanlardan birisidir. "Hakan", "[[Kağan]]" sözcüğünün ses değişimi oluşan bir sözcüktür (han-kağan=hakan). Bu bağlamda [[Tanhu]] gibi imparatorluk anlamları kazanmış bir sözcüktür{{fact}}. [[Türk]], [[Moğol]] ve [[Tatar]] "büyük-hanları" için, "hükümdarlar hükümdarı" anlamında kullanılan bir san.<ref>[http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=Hakan&ayn=tam TDK ''BSTS / Tarih Terimleri Sözlüğü'' 1974]</ref> ve [[Alp Er Tunga|Afrasyab]]'a verilen ungun'dur.
 
Kağan ünvanı aynı zamanda Türkçe olması açısından da önemlidir. Türkçe'de "[[Sultan]]", "[[Melik]]" gibi Arapça ve "[[Şah]]", "[[Padişah]]", "[[Hünkar]]" gibi Farsça ünvanlardan ayrılır.
Hakan unvanını diğer Türkçe unvanlardan ayıran en önemli özellik ise [[Türk tarihi]]'nin [[İslam]] döneminde kullanımının devam etmesidir. [[Hilafet]] sonrasında bile [[Osmanlı Devleti|Osmanlı]] padişahları "Hakan" unvanını kullanmakta ısrar etmiş ve [[Türk devlet kültürü]] içerisinde unvan yaşamını sürdürmüştür.{{fact}}
 
Kağan kelimesinin okunuşundan dolayı Moğolca Kaan kelimesi de Türkçe'ye girmiştir.
=== Kişiler ===
* [[Hakan Toker]]
* [[Hakan Karadaş]]
* [[Hakan Bilge]]
* [[Hakan Bilgiseven]]
* [[Hakan Çalışkan]]
* [[Hakan Çalhanoğlu]]
* [[Hakan Albayrak]]
* [[Hakan Hatipoğlu]]
* [[Hakan B. Gülsün|Hakan Gülsün]]
* [[Hakan Bilgihan]]
* [[Hakan Şarkdemir]]
* [[Hakan Fırıloğlu]]
* [[Hakan Demir]]
* [[Hakan Hardenberger]]
* [[Hakan Arslan]]
* [[Hakan Pekcanıtez]]
* [[Hakan Bahran]]
* [[Hakan Yusuf Güner]]
* [[Hakan Kırkoğlu]]
* [[Hakan Taşçı]]
* [[Hakan Çimenser]]
* [[Hakan Haslaman]]
* [[Hakan Duyan Burton]]
* [[Hakan Tacal]]
* [[Hakan Köseoğlu]]
* [[Hakan Bıçakcı]]
* [[Hakan Eratik]]
* [[Hakan Vural Koçarslan]]
* [[Hakan Fertelli]]
* [[Hakan Dolutaş]]
* [[Hakan Gürtop]]
* [[Hakan Arslanbenzer]]
* [[Hakan Denker]]
* [[Hakan Keleş]]
* [[Hakan Gürsu]]
* [[Hakan Söyler]]
* [[Hakan Aytekin]]
* [[Hakan Öğe]]
* [[Hakan Artış]]
* [[Hakan Özoğuz]]
* [[Hakan Vanlı]]
* [[Hakan Taşıyan]]
* [[Hakan Evrensel]]
* [[Hakan Çelik]]
* [[Hakan Tecimer]]
* [[Hakan Aysev]]
* [[Hakan Balamir]]
* [[Hakan Kutlu]]
* [[Hakan Bilgin]]
* [[Hakan Macit]]
* [[Hakan Altıner]]
* [[Hakan Canbazoğlu]]
* [[Hakan Karahan]]
* [[Hakan Tartan]]
* [[Hakan Günday]]
* [[Hakan Meriçliler]]
* [[Hakan Fidan]]
* [[Hakan Yakın]]
* [[Hakan Utangaç]]
* [[Hakan Altun]]
* [[Hakan Yılmaz]]
* [[Hakan Doğru]]
* [[Hakan Boyav]]
* [[Hakan Gerçek]]
* [[Hakan Peker]]
* [[Hakan Ateş]]
* [[Hakan Yüce]]
* [[Hakan Hacıbektaşoğlu]]
* [[Hakan Ünsal]]
* [[Hakan Demirel]]
* [[Hakan Bayraktar]]
* [[Hakan Özmert]]
* [[Hakan Aslantaş]]
* [[Hakan Balta]]
* [[Hakan Şükür]]
* [[Hakan Aygün]]
* [[Hakan Arıkan]]
 
===Ayrıca Kaynakça =bakınız==
* [[Hakan]]
{{Kaynakça}}
* [[Han (unvan)|Han]]
 
[[Kategori:Türk ünvanları]]
{{kişi adları (anlam ayrımı)}}
[[Kategori:Moğol tarihi]]
[[Kategori:Türk kültürü]]
 
[[az:Xaqan]]
[[Kategori:Türk unvanları]]
[[bg:Каган]]
 
[[debn:Hakanখাগান]]
[[enca:HakanGran khan]]
[[frcs:HakanKagan]]
[[de:Khagan]]
[[hu:Hakan (egyértelműsítő lap)]]
[[koen:하칸Khagan]]
[[ptes:HakanGran Kan]]
[[fr:Khagan]]
[[he:כגן]]
[[hi:ख़ागान]]
[[hu:Kagán]]
[[id:Khagan]]
[[ky:Каган]]
[[lt:Kaganas]]
[[nl:Grootkan]]
[[no:Khagan]]
[[pl:Kagan]]
[[pt:Khagan]]
[[ru:Каган]]
[[sh:Kagan]]
[[sk:Kagan]]
[[sl:Kagan]]
[[sv:Khagan]]
[[uk:Каган (титул)]]
[[vi:Khả hãn]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kağan" sayfasından alınmıştır