Gregor Mendel: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Minsbot (mesaj | katkılar)
k r2.7.2) (Bot: Değiştiriliyor: fa:گرگور مندل
17. satır:
== Yaşamı ==
Annesinin adı Rosine, babasının adı Anton olan Mendel Alman asıllı bir ailenin çocuğu olarak hayata gözlerini açtı. Doğduktan iki gün sonra 22 Temmuz 1822'de vaftiz edildi. Veronica adında bir ablası ve Theresia adında bir kız kardeşi vardı. Mendel ailesi 130 yıldır ailelerine ait olan çiftlikte yaşayıp çalışıyorlardı.<ref>Gregor Mendel, Alain F. Corcos, Floyd V. Monaghan, Maria C. Weber "Gregor Mendel's Experiments on Plant Hybrids: A Guided Study", Rutgers University Press, 1993.</ref> Çocukluğu boyunca Mendel bir bahçıvan olarak çalıştı.
 
Küçük yaşlarda bahçe işleriyle uğraşmaya başlayan Mendel, üniversite öğreniminden sonra bir din adamı olarak [[Moravya]]'da yaşamını sürdürdü.<ref name=MENDELMUSEUM>{{Web kaynağı| url= http://www.mendel-museum.com/eng/1online/ |yayımcı=The Masaryk University Mendel Museum |erişimtarihi=Jan. 20, 2010|başlık=Online Museum Exhibition}}</ref> Bu arada bitkiler üzerinde pek başarıya ulaşamayan Mendel bazı incelemelerde bulundu.
 
1854'te Brünn'e dönerek bir teknik lisede öğretmenlik yapmaya başladı. Daha önce de öğretmenlik sınavlarına girmiş ancak başarılı olamamıştı.
19. yy. ortalarında [[Charles Darwin|Darwin]]'in doğal ayıklanma kuramının yayıldığı sıralarda canlı bir türün özelliklerinin kendisini izleyen döllere nasıl aktarabildiği sorunu yeni bir yoğunlukla ortaya çıkmıştı.
 
[[Biyoloji]] bilginleri özellikle bitkibilimciler harcadıkları çabalara karşın bu sorunu aydınlatamıyorlardı. Daha sonraları genetiğin babası olarak kabul edilecek Mendel, aynı sorunla ilgili deneylere 1858’de başladı ve araştırmalarının ancak 8 yıl sonra sonuca ulaştırabildi.
 
Başarısı, incelediği konuya elverişli olan yönteminden kaynaklandı. Mendel bir yandan farkların az ve son derece belirgin olduğu bitki çeşitlerini (dev ya da cüce, düz ya da kırışık [[bezelye]]ler) ayırmayı öte yandan aktarılan özelliklere göre sayısal ilişkileri araştırmada istatistiğin henüz yerleşmiş bir bilim dalı olmadığı bir dönemde istatistik yöntemini benimsemeyi bildi.
 
Hızlı büyüme kaydettikleri için deneylerinde çoğunlukla bezelyelerden yararlandı.{{olgu}} Bezelyelerle yaptığı deneylerde bitkinin uzun boylu ya da cüce, çiçeklerin ve yaprak koltuklarının renkli ya da renksiz, tohumlarının sarı ya da yeşil, düzgün ya da buruşuk olması gibi karşıt özelliklerden birini kuşaklar boyu taşıyan saf soylar elde etmeyi başardı. Ardından bunları kendi aralarında çaprazladı. Sonuçta gözle görülür ölçüde belirgin olan bu iki seçenekli özelliklerin saf soylar ile melez döllerde temel kalıtım birimleri aracılığıyla ortaya çıktığını ve her özellik için bir çift genin bulunduğunu öne sürdü.
 
Mendel tüm bunları basit istatistiklerle değerlendirdi. Bu [[Mendel kanunları|Mendel yasalarının]] temel ilkesi melez döllerin üreme hücrelerinde yarısı anneden yarısı babadan alınmış kalıtım birimlerinin bulunmasıdır.<ref name=pb>{{Kitap kaynağı|yazar=Bowler, Peter J. |başlık=Evolution: the history of an idea |yayımcı=University of California Press |location=Berkeley |yıl=2003 |isbn=0-520-23693-9 }}</ref>
 
== Kaynakça ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Gregor_Mendel" sayfasından alınmıştır