'''Mervaniler''' ([[Arapça]]: '''مروانيون''' Marwānīyūn), On ve on birinci yüzyılda [[Diyarbakır]]´da hüküm süren [[Kürt]] <ref>#[http://www.uni-jena.de/unijenamedia/Downloads/faculties/phil/iskvo/Heidemann_Texte/Heidemann_Aram_1997_8_Sharwin.pdf Stefan Heidemann: A New Ruler of the Marwanid Emirate in 401/1010 and Further Considerations on the Legitimizing Power of Regicide. In: Aram 9-10 (1997-8), pp. 599-615.]</ref> veya[[Arap]] [[hanedan]]ıdır<ref>Prof. Dr. Şener Üşümezsoy (2006), Kürt Kimliği, İleri Yayınları, 246 Sayfa http://www.altinicizdiklerim.com/ozetler/KurtKimligi.pdf</ref>. Mervanilerin kurucusu Ebu [[Abdullah el-Hüseyn bin Düstek el-Baz]], onuncu asrın ortasından itibaren Doğu Anadolu´da fetihlere girişti{{fact}}. Ilk önce [[Erciş]]´i ve çevresindeki müstahkem (sağlam) mevkileri aldı. Baz, nüfüzunu kuvvetlendirerek, Büveyhilerin hakimiyetindeki [[Diyarbakır]] ve [[Silvan]] ve [[Nusaybin]]´i ele geçirdi. [[Büveyhi]] nüfuzunun azalmasından istifade ederek, [[984]] senesinde [[Şii]]-[[Büveyhoğulları]]'nın sultanı [[Samsamüddevle Merzubani]]´yi mağlub edip Musul´u ele geçirdi{{fact}}. [[Bağdad]]´ı almak istediyse de başaramadı ve [[Musul]]´u boşaltmak zorunda kaldı. 991 senesinde tekrar Musul´u ele geçirmek için harekete geçen Baz, şehrin hakimi olan [[Hamdaniler]] karşısında mağlub oldu ve bu savaşda öldü. Bunun üzerine kız kardeşinin oğlu [[Hasen bin Mervan]], Baz´ın dul eşiyle evlenerek tahta geçti. [[Hamdaniler]] ile mücadeleye devam ederek onları iki defa mağlup etti. Hasen bin Mervan, [[997]] senesinde Diyarbakır´da öldürülünce, yerine kardeşi [[Mumehhüdüddevle]] Saíd bin Mervan geçti. Said ile [[Ebu Nasr bin Mervan]] arasında mücadele başladı. Ebu Nasr, 1011 senesinde Saidi zehirleterek ortadan kaldırdı ve Mervani tahtına geçti{{fact}}.
1011´de hükümdar olan Ebu Nasr, elli seneden fazla hüküm sürdü{{fact}}. Mervanilerin bölgedeki hakimiyetini kuvvetlendirip refahını yükseltti. [[Abbasi Halifeliği]]n yüksek hakimiyetini tanıdı. Devrin kuvvetli komşu devletlerinden [[Bizanslılar]] ve [[Fatımiler]]e karşı istiklalini korumak için maharetle iyi münasebete bulundu. Mervanilerin hakim olduğu bölgede [[Şafii mezhebi]] yayıldı.
