Azak: Revizyonlar arasındaki fark

 

== Azak Kalesi ==

[[Azak Kalesi]], Azak Limanı’nın güneyinde ve şehir merkezi Petrovskaya Meydanı’nın kuzeybatısında bulunmaktadır. [[Don Nehri]]'nin [[Karadeniz]]'e döküldüğü noktada kurulan, 17. ve 18. yüzyıllarda [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] ve [[Rusya İmparatorluğu|Rusya]] arasında çok sayıda muharebeye sahne olmuş Azak Kalesi, defalarca el değiştirdikten sonra, son olarak 1771'de Rusya'ya bağlanmıştır.

 

 

=== Kırım Hanlığı ===

Azak Kalesi [[II. Mehmet]] döneminde, 1475 yılında [[Gedik Ahmet Paşa]]'nın komutasındaki [[Kırım]] seferi sırasında ele alındı ve buradaki Ceneviz kolonilerine son verildi.

 

 

=== Osmanlı-Rus Savaşı (1686-1700) ===

[[İkinci Viyana Kuşatması]]'nı (1683) takip eden savaşlar sırasında Osmanlı Devleti'nin birçok cephede savaş halinde olmasından yararlanmak isteyen ilk Rus Çarı [[I. Petro (Rusya)|I. Petro]], 1695 ve 1696 yıllarında iki Azak seferi düzenlemiştir. I. Petro, ilk Azak seferinin hazırlıklarını [[1695]] yılının baharında başlattı. [[27 Haziran]]'da Ruslar 31.000 asker ve 170 topla [[Azak Kalesi]]’ni kuşattılar. Ancak Osmanlıların nehir yoluyla kaleye erzak ve cephane getirmelerini engelleyemediler. Azak Kalesi’nin içindeki Osmanlı garnizonunun mevcudu 7.000’dir. Ruslar [[5 Ağustos]] ve [[25 Eylül]]'de iki defa kaleyi ele geçirmek için saldırıya geçtiler ama başarısız oldular. Kaledeki [[Kefe]] [[Beylerbeyi]] [[Murtaza Paşa]] ve [[Kırım Hanlığı|Kırım]] prensi [[I. Kaplan Giray|Kaplan Giray]]'ın birliklerinin sayıca kendilerinden çok üstün bir kuvvete karşı 96 gün süren direnişi başarılı oldu ve Ruslar [[1 Ekim]]'de kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldılar.

 

 

=== Prut Savaşı (1710-11) ===

[[Prut Savaşı]]’nda Osmanlı Ordusu tarafından kuşatılan I. Petro, müzakerede kalenin Osmanlı Devleti'ne geri verilmesini kabul etti. İmzalanan 1713 tarihli [[Edirne Antlaşması]] ile Azak tekrar Osmanlıların eline geçti.

 

=== Osmanlı-Rus Savaşı (1735-39) ===

1736-39 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Ruslar tekrar kaleyi zaptettiler ve 1739 yılında imzalanan [[Belgrad Antlaşması]] ile kale yıkılmak şartıyla tekrar Rusya'ya bırakıldı.

 

=== Osmanlı-Rus Savaşı (1768-74) ===

[[1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı]] sırasında 1768'de Osmanlıların ele geçirdiği Azak, 1771'de Ruslarca tekrar alındı. Savaşın sonunda Kırım'ın da kaybedilmesiyle Azak'ı geri alma umudu da kalmadı. Osmanlı ile Rusya arasında imzalanan 21 Temmuz 1774 tarihli [[Küçük Kaynarca Antlaşması]]'nın 20. maddesinde ''sonsuza kadar'' Rusya'da kalacağı belirtildi.<ref>[[:s:Küçük Kaynarca Antlaşması|Küçük Kaynarca Antlaşması]]</ref>

 

[[Dosya:Boat Mercury.jpg|thumb|220px|Azak filosundaki ilk Rus gemisi Mercury’ye ithaf edilen [[Voronej Nehri]]’ndeki anıt.]]

=== Kırım Savaşı (1853-56) ===

 

== Yakın dönem ==