Evrimsel biyoloji: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
KumulBot (mesaj | katkılar)
(v5) G_Ş1 Uyarı1
KumulBot (mesaj | katkılar)
(v5) G_Ş1 Uyarı1
5. satır:
Moleküler biyolojide DNA ve RNA dizilerinin baz dizilişleri göz önüne alınarak canlıların hatta organellerin mikroorganizmalarla olan akrabalıkları incelenmekte ve bu incelemede evrimsel biyoloji temel alınmaktadır.
 
Evrimsel biyolojiyi araştıran kişiye '''evrimsel biyolog''' denir. Filozof [[Kim Sterelny]]'e göre “1858 yılından beri gelişen evrimsel biyoloji bilim alanındaki en büyük entellektüel başarılardan biridir”. <ref name="sterelny2009">{{citeKitap bookkaynağı|başlık= Evolution: The First Four Billion Years| yazar=Sterelny, K.| bölüm=Philosophy of Evolutionary Thought | yazar=Michael Ruse & Joseph Travis | yıl=2009 | yayımcı= The Belknap Press of Harvard University Press | yer = Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-03175-3 | sayfalar=313}}</ref>
 
==Tanım==
13. satır:
[[Gelişim biyolojisi]], başlangıçta modern evrimsel sentezden ayrı tutulduktan sonra [[Evrimsel gelişim biyolojisi|evrimsel gelişim biyolojisi]] çalışmaları sayesinde 1990′larda evrimsel biyolojiye tekrar giriş yapmıştır.
 
Evrimsel biyolojideki bulgular, insanoğlunun [[Sosyokültürel evrim|sosyokültürel evrimini]] ve [[Evrimsel psikoloji|evrimsel davranışını]] inceleyen yeni disiplinleri oldukça güçlendirdi. Şu an evrimsel biyolojinin fikirsel çerçevesi ve kavramsal araçları, bilgisayar hesaplamalarından [[Nanoteknoloji|nanoteknolojiye]] kadar geniş bir alanda uygulama bulmuştur. Ayrıca [[Evrimsel tıp|evrimsel tıp]] alanında da katkıda bulunur.<ref name="Nesse&Williams">{{cite bookKitap kaynağı| başlık= Evolution and Healing: The New Science of Darwinian Medicine | yazarlar= Nesse, R.M., & Williams, G.C.| yıl= Nesse, R.M., & Williams, G.C 1996 | yayımcı=Phoenix | yer = London |isbn=1-85799-506-6}}</ref><ref name="Antolin">{{citeKitap bookkaynağı|başlık= "Antolin" Evolution: The First Four Billion Years| yazarlar=Antolin, M.F.| bölüm=Evolutionary Biology of Disease and Darwinian Medicine | yayımcı=Michael Ruse & Joseph Travis | yıl=2009 | yayımcı= The Belknap Press of Harvard University Press | yer = Cambridge, Massachusetts |isbn=978-0-674-03175-3 | sayfalar=281–298}}</ref>
 
[[Yapay yaşam]], evrimsel biyolojinin açıkladığı üzere, canlıların evrimleşmesini modelleyen hatta onları yeniden yaratmaya çalışan [[Biyoenformatik|biyoenformatiğin]] bir alt dalıdır. Bu da genellikle matematik ve bilgisayar modelleri aracılığıyla yapılır.
29. satır:
Genetik yapıyı araştırma konusunda bir zorluk, modern evrimsel sentezi kolaylaştıran klasik [[popülasyon genetiği]]nin modern moleküler bilgiyi de dikkate alacak şekilde güncellenmesi gerekliliğidir. DNA dizim bilgisini evrim teorisine [[moleküler evrim]] teorisinin bir parçası olarak bağlayabilmek, büyük ölçüde bir matematiksel gelişmeyi gerektirir. Örnek olarak, biyologlar hangi genlerin güçlü olarak seçilmekte olduğuna seçici erim’i(Selective sweep) belirleyerek bulmaya çalışırlar. <ref>{{Dergi kaynağı|authors=Sabeti PC, Reich DE, Higgins JM, Levine HZP, Richter DJ, Schaffner SF, Gabriel SB, Platko JV, Patterson NJ, McDonald GJ, Ackerman HC, Campbell SJ, Altshuler D, Cooper R, Kwiatkowski D, Ward R, Lander ES |year=2002 |title=Detecting recent positive selection in the human genome from haplotype structure |journal= Nature |volume=419 |pages=832–837 |url= http://www.nature.com/nature/journal/v419/n6909/full/nature01140.html |doi= 10.1038/nature01140 |issue=6909 |pmid=12397357}}</ref>
 
Dördüncü olarak, [[modern evrimsel sentez]] evrime hangi güçlerin katkıda bulunduğu hakkında mutabakata varmak ile ilgili, fakat bunların önemlilik sırası ile alakalı değildir. <ref>{{cite bookKitap kaynağı|authors=Provine WB |year=1988 |title=Evolutionary progress |chapter=Progress in evolution and meaning in life | pages=49–79 |publisher=University of Chicago Press}}</ref> Güncel araştırma bunu belirlemeye çalışır. Evrimsel güçler [[Doğal seçilim]], [[cinsel seçilim]], [[genetik kayma]], [[genetik sürüklenme]], gelişimsel kısıtlamalar, mutasyon ve biyojeografiyi kapsamaktadır.
Evrimsel yaklaşım ayrıca başlıca evrimi araştırmayan özellikle organizmal biyoloji ve [[ekoloji]] olmak üzere bir çok güncel araştırmanın anahtarıdır. Örnek olarak, evrimsel düşünce yaşam tarihi teorisinin vazgeçilmezidir.