Bney Menaşe: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar) k Bot: Şablon değiştirme. |
|||
32. satır:
|ilgili gruplar = [[Mizo]], [[Kuki]], [[Çin (Hindistan)|Çin]]
}}
'''Bney Menaşe''' ({{lang-he|בני מנשה}}, "[[Menaşe kabilesi|Menaşe]] oğulları") [[Hindistan]]'ın kuzey doğusundaki [[Manipur]] ve [[Mizoram]] eyaletlerinde, [[Kayıp On Kabile|İsrail'in kayıp kabilelerinden]] geldiklerini iddia eden 9000'i aşkın kişiden oluşan topluluktur. Bu iddia, bir [[Pentakostalizm|Pentakostalistin]] 1951'de, rüyasında [[Hristiyanlık]] öncesi dinleri olan [[Yahudilik|Yahudiliğe]] ve anavatanları [[İsrail]]'e dönmesini görmesiyle ortaya çıkmıtır. Bney Menaşe dilsel olarak [[Tibet-Burma dilleri|Tibet Burma]] dil grubunun ve halk olarak [[Mizo]], [[Kuki]] ve [[Çin (Hindistan)|Çin]] halklarının bir parçasıdır.<ref>{{
Bağlantılarına göre her kabile kendisine Kuki, Mizo, [http://www.zogam.org/history.asp Zomi] veya Çin demektedir. Bu grupların içinde kendine has lehçe ve kimlikleri barındıran alt kabileler bulunmaktadır.
Bunlardan ayrılan Yahudi grubuna "Bney Menaşe" ismi [[Eliyahu Avichail]] tarafından verildi<ref>{{
==Tarih ve efsaneler==
19.yy'da [[Hristiyanlık|Hristiyanlığa]] geçmeden önce dalgalar halinde [[Doğu Asya]]'dan Kuzeydoğu [[Hindistan]]'a göç eden Çin-Kuki-Mizolar kelle avcısı [[animizm|animist]] bir halktı.<ref>{{
Bney Menaşe'nin inancına göre, Hmar dilinde söylenen geleneksel Mizo-Kuki-Hmar hasat bayramı ezgisi olan "Sikpui Hla (Sikpui Ezgisi)" [[Çıkış (Tevrat)|Çıkış kitabıyla]] paralellikler göstermektedir. Ezgide, düşmanların kendilerini kızıl renkli denizde kovaladıkları,<ref name="epao">{{
{{cquote|
65. satır:
==Dini uyanış==
Galli misyonerler önderliğinde Hristiyanlık uyanışı Mizo Tepelerinden 1906'da geçti; yerli festivaller, bayramlar, geleneksel ezgiler ve ilahiler misyonerlerce yasaklandı. Bu politika 1919-24 dini uyanış hareketinde terkedildi ve Mizolar kendi ilahilerini yerli unsurlara dayandırarak tekrar yazdı; böylece kendilerine has bir ibadet şekli oluşturdular.<ref>{{
==Chalianthanga'nın görümü==
Bney Menaşe'ye göre, 1951'de Buallawn köyünden Chalianthanga veya Mela Chala (MC) isimli bir pentakostalist rüyasında Tanrı'nın kendisiyle konuştuğunu, Hristiyanlık öncesi dinlerine dönmelerini, bu dinin [[Yahudilik]] olduğunu ve orijinal anavatanları [[İsrail]]'e dönmelerini söylediğini gördü.<ref>{{cite news |url=http://www.time.com/time/asia/magazine/99/0906/mizos.html |başlık=Lost Tribe of Israel? |author=Michael Fathers |accessdate=2007-03-04 |date=1999-09-06 |work=Time Asia }}</ref> Bney Menaşe'nin inanışına göre Chalianthanga/MC ve takipçileri yürüyerek Hindistan'ın kuzeydoğusunda tepelikli ormanlardan geçerek İsrail'e varmak için yola çıktılar fakat gerek mesafenin uzaklığı gerekse coğrafik koşulların zorluğu nedeniyle bundan vazgeçtiler.
Bu başarısızlığa rağmen inananların sayısı istikrarlı bir şekilde artmaya devam etti. Son yıllarda tahmini nüfusu artışı %50'dir. 1980'lerde kendi kendini geliştiren araştırmacı Zaithanchhungi'nin [[animizm]] ve Ahitsel Yahudilik arasında kurban olayları gibi benzerlikleri keşfedince Bney Menaşe'nin iddiaları güven kazandı.<ref>{{
==Amişav ve Şavey İsrael==
83. satır:
'''Temmuz 2006''': Kuzeydoğu Hindistan dergisi ''[[Grassroots Options]]''{{'}}ta Halkin tarihsel önbilgiyi açıkladı: "Avichail bugün yetmişlerinde olan biridir ve birkaç yıl önce Amişav'ın genç bir lidere ihtiyacı olduğuna ikna oldu ve yerini Amerikan-İsrailli yazar Michael Freund'a bıraktı. İkisinin (Avichail ve Freund) arası örgütsel nedenlerle bozuşunca Freund Amişav'dan ayrılıp Şavey İsrael örgütünü kurdu. Her ikisinin de Bney Menaşe'de destekçisi vardır fakat Avichail halen etkili ve takdir edilen bir kişiliktir.
"Bu ayırıma Kuki-Mizo kabileleri arasındaki çekişme de etken oldu. Freund örgütten bağımsız olarak varlıklı olduğu için Şavey İsrael daha iyi finanse edilmektedir dolayısıyla özellikle Aizawl ve Imphal'da olmak üzere Bney Menaşe'ye daha çok Yahudilik eğitimi ve aktiviteler sunmaktadır."<ref>{{
Freund'un dediğine göre: "Bney Menaşe İsrail devleti için bir kutsamadır. Kendilerini Yahudiliğe ve [[Siyonizm]]e adadıklarını ıspatlamışlardır ve İsrail'e göç etmelerine izin verilmemesi için hiçbir sebep göremiyorum".<ref>{{
'''Temmuz 2005''': [[Mizoram]]'da, İsrailli [[haham]]lar gözetiminde [[Yahudiliğe geçiş]] için yapılan [[mikve]] tamamlandı.<ref>{{cite news |url=http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2005/09/17/windia17.xml |başlık=India's lost tribe recognised as Jews after 2,700 years |accessdate=2007-03-03 |format=XML |work=Telegraph.co.uk |author=Peter Foster |date=2005-09-17 |location=London}}</ref> Kısa bir süre sonra benzer bir mikve [[Manipur]]'da da inşa edildi. 2005'in ortasında Şavey İsrael'in ve [[Kiryat Arba]] yerel konseyinin yardımlarıyla Bney Menaşe İsrail'deki ilk cemaat merkezini açtı.
92. satır:
'''1 Nisan 2005''': İsrail'in iki baş hahamından biri olan [[Sefarad]] Rabbi [[Şlomo Amar]], örnek teşkil edecek şekilde kendilerini Yahudiliğe adadıkları için Bney Menaşe'nin iddialarını kabul etti.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4400957.stm |başlık=Rabbi backs India's 'lost Jews' |accessdate=2007-03-03 |work=BBC News |date=2005-04-01 }}</ref> Bu karar önemlidir çünkü [[Geri Dönüş Yasası]]'na göre Bney Menaşe'nin İsrail'e göç etme yolu açıldı. Mizo-Kuki-Çin'in İsrailoğullarından geldiği iddiası bazı akademisyenler tarafından ciddi bir şekilde sorgulansa da Bney Menaşe'nin inancı sarsılmamaktadır. Hatta, Yahudi halkıyla olan bağlarını beyan etmek için en katı yorumları olan Ortodoks kurallarınca din değiştirmektedir.
Çoğu, serbest bırakılmadan önceki [[Gazze]] ve [[Batı Şeria]]'ya olmak üzere 1700 Bney Menaşe son yirmi yıl içinde İsrail'e göç etti.<ref>[http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/123481 "More than 200 Bnei Menashe arriving in Israel"], ''Israel National News''</ref> İbranice öğrenmek özellikle yaşlılar için çok zordu. Gençler bu konuda daha başarılı olup daha kolay iş bulabildiler.<ref name="exodus">{{
==İsrail'in Gazze ve Bney Menaşe ile bağlantıyı kesmesi==
Başbakan [[Ariel Şaron]]'un tek taraflı [[Gazze]] ile [[Batı Şeria]]'dan çekilme ve buradaki Yahudi yerleşim birimlerinin boşaltılması planı özellikle bu bölgelerde yaşayan Bney Menaşe cemaatini etkiledi. İsrail'in geri çekilmesinden önce Gazze'de en kalabalık göçmen cemaatini Bney Menaşe oluşturmaktaydı.<ref>{{
Hindistan'daki Bney Menaşe üyeleri, [[İSK]] ile yerleşimciler arasında olası bir çatışmadan endişe duydu. Bir diğer endişeleri de [[Gazze]]'yi gelecekteki evleri olarak görmekten kaynaklanmaktaydı. Her ne kadar bir grup Bney Menaşe süre dolmadan Gazze'yi terkettilerse de son ana kadar orada kalmayı tercih eden bir kısım ise zorla çıkarıldılar.<ref name="withdrawal">{{
==İsrail'de ihtilaf==
104. satır:
Rabbi Birnbaum'un dediğine göre Bney Menaşe finansal açıdan acı çekmektedir çünkü onları [[İsrail]]'e gelme konusunda harekete geçiren şey maddi çıkar sağlamaktan ziyade [[Kutsal Topraklar]]a dönmektir.<ref name="deadlink" />
Michael Freund, Bney Menaşe'nin İsrail'in demografi sorununa yardım edeceğini belirtip şunu söylemiştir: "İnanıyorum ki İsrail ve Yahudi halkı için Bney Menaşe gibi gruplar, geniş ve dokunulmamış demografik ve ruhani birikim oluşturmaktadır".<ref>{{
Mart 2005'te Rabbi Amar'ın kararıyla göç konusu münazaraya açık hale geldi: Bney Menaşe'nin [[Ortodoks Yahudilik|Ortodoks]] yolla [[Yahudiliğe geçme|din değiştirmeleri]] bundan sonra Hindistan'da gerçekleşecektir, böylece tam anlamıyla Yahudi olup İsrail'e gelebileceklerdir. Ne var ki bu çözüm, Hindistan hükümeti nedeniyle kısa sürdü; Mizo-Kuki kiliselerinin baskısıyla Hindistan hükümeti, vatandaşlarının din değiştirmesine karşı çıktı.
111. satır:
Din değiştirmedeki yükseliş güçlü evanjelist Mizo-Kuki kiliselerini telaşa soktu ve Mizoram'da kızışan ihtilafı alevlendirdi; en sonunda televizyonda tartışma programlarına konu oldu.
[[Aizawl]] Hristiyan Araştırma Merkezi'nden Dr. Biaksiama'nın dediğine göre, "yabancı rahipler tarafından topluca din değiştirmeler sosyal istikrara zarar vermekle kalmayıp ulusal güvenliğe de tehdit oluşturacaktır. Yüksek sayıda halk, yabancı vatandaşlıklar kazanınca Hindistan'a sadakatten uzaklaşacaktır". ''Mizo Nge Israel?'' (Mizo mu İsrailli mi?) adlı kitabında "bizim gerçek kimliğimizi söyleyin, Tanrı ve dünya tarafından kabul edilen kimliğimizi" demektedir.<ref>{{
'''Mart 2004''': Dr. Biaksima, ayrılıkçı Mizo örgütü olan Çhinlung İsrail Halkı'nın Kurultayı (CIPC) kurucusu [[Lalchanhima Sailo]] ile televizyonda tartışma programına çıktı.<ref>{{
<ref>{{
'''Nisan 2005''': Aizawl İlahiyat Koleji'nden Peder Chuauthuama, [[Deccan Herald]]'a şunları söyledi: "Dünyadaki herhangi iki cemaatin geleneklerinde benzerlikler bulunabilir. Mizoların bazı gelenekleri İsrailoğullarınınkini çağrıştırabilir. Fakat, bu bizim atalarımızın İsrailoğulları veya Yahudi olduğu anlamına gelmemektedir".<ref>{{
==İsrail'in din değiştirmeleri durduruşu==
123. satır:
Bney Menaşe tarafından İsrail hükümeti eleştiri oklarının hedefi oldu çünkü Hindistan hükümetine dinlerini yaymaya çalışmadıklarını, sadece hali hazırda Yahudiliği seçmiş Bney Menaşe'nin dinlerini resmileştirmek için orada olduklarını anlatamadı.
Hindistan'ın bu hareketi Hindistan'daki [[Hindu]]lar tarafından da eleştirildi çünkü onlara göre hükümet, Hristiyan şikayetlerini kendi şikayetlerine oranla daha ciddiye almaktaydı; dört yıl boyunca Hristiyanların dini yayma çabalarını şikayet eden Hindulara hükümet sessiz kalmıştı.<ref>{{
'''Temmuz 2006''': İsrail Göçmen Kabul Bakanı Zeev Boim, bu 218 Bney Menaşe'nin ülkeye girmelerine izin verildiğini fakat ilk olarak hükümetin resmi olarak sonradan din değiştirecekler hakkındaki politikalarına karar vermesi gerektiğini söyledi.<ref>{{
Freund, Bney Menaşe'lerin hemen ülkeye getirilmesi için olanak sağlanmazsa Bakanı Yüksek Mahkeme'ye vermekle tehdit etti.
151. satır:
* Eylül 2005: [[Bet din]], 700 Bney Menaşe'yi resmen Yahudiliğe geçirdi. Yahudi olarak kabul edilmesi için din değiştirmesi gereken 9000 civarında Bney Menaşe olduğu tahmin edilmektedir.
* Kasım 2005: Hindistan hükümetinin baskısıyla İsrail, Bney Menaşe'nin din değiştirme eylemlerini durdurdu. Rabinik ekibin tamamı ülkeyi terketti.
* Kasım 2006: Mizoram'dan ilk 100 kişilik 'Kayıp Yahudi' grup İsrail için yola çıktı.<ref name="exodus"/><ref>{{
* Ağustos 2007: 200'den fazla Bney Menaşe İsrail'e vardı.<ref>{{
* Ocak 2009: 200'den fazla Bney Menaşe İsrail'e göç etti.
* Ocak 2010: İsrail hükümeti, geriye kalan 7200 kişinin [[Nepal]]'de 1-2 yıl içinde din değiştirdiği taktirde İsrail'e gelebileceğini bildirdi.<ref>{{
==Filmler==
|