İvme: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Burak Arıcı (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{Şablon:Klasik mekanik}}
İvme; kaç yüzyıl öncesinden Galilei Galileo zamanında keşfedilmiş olup, Isaac Newton zamanında ise matematiksel formüllere dönüştürülmüştür.
İvmeyi anlamak için;bir arabada yolculukta olduğumuzu hayal edelim.Ancak araba sabit bir hızla hareket ediyor.Ardından birden hızlanıyor.İvme de işte buradadır.O otomobilin ivmesi belirli bir birim zamanda ne kadar hızlandığıdır,meydana gelen hız değişimidir. Ancak bu kadarıyla bitmez. O aracın bir kütlesi var elbet. Ve bir de kuvvet var.Bir cismin kazandığı ivmelenme,ona uygulanan kuvvetin kütlesine bölümünün bir fonksiyonudur. Bunun hesaplanması için gereken formül; a=F/m. İvme=kuvvet/kütle.Kuvvetin hesaplanması için gereken formül:F=a.m.Kuvvet=ivme.kütle.Birini bilince diğerini açığa çıkarabiliyoruz. Hareket ve ivmelenme,enerji,güç ve kuvvetin kaynaklığını yaptığı ve alt yapısını oluşturduğu bir işin içindedirler.Bu alt yapıyı bulduğumuz an diğerleri bulmak zor olmayacaktır.
Kuvvet; hareketlenmeyi oluşturan bir numaralı etkenlerdendir. Bir masaya kuvvet uyguladığımızda, eğer bu kuvvet yeterliyse, o masa hareket edecektir. Bu da yepyeni sonuçlar doğuracaktır. Hareket. Hareket sayesinde de ivme. Hareket ettirmek için gereken enerji de, hareket eden cismin aldığı yolu ve ağırlığını bildiğimiz zaman hesaplanabilir.E=N.xEnerji(Joule)=ağırlık.yol.
 
[[Dosya:İvme.svg|frame|İvme, hızın zamanla değişim hızıdır ve hız grafiğinde herhangi bir noktada, o noktaya [[teğet]] doğrunun eğimi olarak tanımlanır.]]
--[[Kullanıcı:Burak Arıcı|Burak Arıcı]] ([[Kullanıcı mesaj:Burak Arıcı|mesaj]])
 
[[Fizik]]te '''ivme''', [[hız]]ın [[zaman (Süreç)|zamana]] göre değişim hızı<ref>{{cite book|başlık=The Principles of Mechanics|ilk=Henry|son=Crew|yayımcı=BiblioBazaar, LLC|yıl=2008|isbn=0559368712|sayfalar=43}}</ref> veya zamana göre [[türev]]i olarak tanımlanır. Büyüklüğü [[mesafe|uzaklık]]/[[zaman (Süreç)|zaman]]<sup>2</sup> olan bir [[vektör]]el niceliktir ve cismin hem hızının hem de yönünün şiddetlerindeki değişimini gösterir.<ref>{{cite book|başlık=Relativity and Common Sense|ilk=Hermann|son=Bondi|sayfalar=3|yayımcı=Courier Dover Publications|yıl=1980|isbn=0486240215}}</ref><ref>{{cite book|başlık=Physics the Easy Way|sayfalar=27|ilk=Robert L.|son=Lehrman|yayımcı=Barron's Educational Series|yıl=1998|isbn=0764102362}}</ref> [[İvmeölçer]] yardımıyla ölçülen ivmenin [[SI birimleri|SI birimi]] [[Metre bölü saniye kare|metre/saniye²]]'dir.
 
Genel olarak ''ivme'' terimi hızdaki (hız vektörünün şiddetindeki) artış olarak kullanılır; hızdaki azalışa ise ''yavaşlama'' denir. Fizikte, hız vektöründeki bir değişim ivme olarak kabul edilir: dairesel harekette, hız vektörünün yönündeki değişim ''merkezcil (merkeze doğru) ivme''{{'}}ye yol açar.Bir cismin kazandığı ivmelenme,ona uygulanan kuvvetin kütlesine bölümünün bir fonksiyonudur.
 
[[Klasik mekanik]]te sabit kütleli bir cismin ivmesi, cisme etki eden net kuvvetle orantılıdır ([[Newton'ın hareket yasaları#Newton'un ikinci yasası: İvme yasası|Newton'un ikinci yasası]]):
:<math>\mathbf{F} = m\mathbf{a} \quad \to \quad \mathbf{a} = \mathbf{F}/m</math>
 
Formülde '''F''' cisme etki eden net kuvvet, ''m'' cismin [[kütle]]si ve '''a''' da cismin ivmesini temsil eder.
 
Ortalama ivme kavramı hız vektöründeki değişimin ''(Δ'''v''')'' geçen süreye ''(Δt)'' bölümüdür. Anlık ivme de, Δt sıfıra yaklaşırken, çok kısa zaman aralıklarında, belirli bir noktanın ivmesidir.
 
== Ayrıca bakınız ==
* [[Hız]]
* [[Sarsım (fizik)]]
* [[Kuvvet]]
 
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}
 
==Dış bağlantılar==
{{Commons category|Acceleration}}
* [http://www.unitjuggler.com/convert-acceleration-from-ms2-to-fts2.html Acceleration Calculator] Simple acceleration unit converter
* [http://measurespeed.com/acceleration-calculator.php Measurespeed.com - Acceleration Calculator] Based on starting & ending speed and time elapsed.
 
{{fizik-taslak}}
 
[[Kategori:Fiziksel nicelikler]]
[[Kategori:Hareket]]
[[Kategori:Dinamik]]
[[Kategori:Kinematik]]
[[Kategori:İvme]]
 
[[af:Versnelling]]
[[am:ፍጥንጥነት]]
[[an:Aceleración]]
[[ar:تسارع]]
[[arz:تسريع]]
[[as:ত্বৰণ]]
[[ast:Aceleración]]
[[az:Təcil]]
[[be:Паскарэнне]]
[[be-x-old:Паскарэньне]]
[[bg:Ускорение]]
[[bn:ত্বরণ]]
[[bs:Ubrzanje]]
[[ca:Acceleració]]
[[ckb:لەز]]
[[cs:Zrychlení]]
[[cy:Cyflymiad]]
[[da:Acceleration]]
[[de:Beschleunigung]]
[[el:Επιτάχυνση]]
[[en:Acceleration]]
[[eo:Akcelo]]
[[es:Aceleración]]
[[et:Kiirendus]]
[[eu:Azelerazio]]
[[fa:شتاب]]
[[fi:Kiihtyvyys]]
[[fiu-vro:Kipõndus]]
[[fr:Accélération]]
[[fy:Fersnelling (natuerkunde)]]
[[ga:Luasghéarú]]
[[gl:Aceleración]]
[[gv:Bieauaghey]]
[[hak:Kâ-suk-thu]]
[[he:תאוצה]]
[[hi:त्वरण]]
[[hif:Acceleration]]
[[hr:Ubrzanje]]
[[hu:Gyorsulás]]
[[ia:Acceleration]]
[[id:Percepatan]]
[[io:Acelero]]
[[is:Hröðun]]
[[it:Accelerazione]]
[[ja:加速度]]
[[ka:აჩქარება]]
[[kk:Үдеу]]
[[km:សំទុះ]]
[[ko:가속도]]
[[krc:Терклениу]]
[[la:Acceleratio]]
[[lt:Pagreitis]]
[[lv:Paātrinājums]]
[[mk:Забрзување]]
[[ml:ത്വരണം]]
[[mn:Хурдатгал]]
[[mr:त्वरण]]
[[ms:Pecutan]]
[[ne:प्रवेग]]
[[new:प्रवेग]]
[[nl:Versnelling (natuurkunde)]]
[[nn:Akselerasjon]]
[[no:Akselerasjon]]
[[nov:Akseleratione]]
[[oc:Acceleracion]]
[[pa:ਤਵਰਣ]]
[[pl:Przyspieszenie]]
[[pms:Acelerassion]]
[[pnb:اسراع]]
[[pt:Aceleração]]
[[qu:P'ikwachiy]]
[[ro:Accelerație liniară]]
[[ru:Ускорение]]
[[rue:Акцелерація]]
[[scn:Accilirazzioni]]
[[sh:Ubrzanje]]
[[si:ත්වරණය]]
[[simple:Acceleration]]
[[sk:Zrýchlenie]]
[[sl:Pospešek]]
[[sn:Rufangu]]
[[sq:Nxitimi]]
[[sr:Убрзање]]
[[su:Akselerasi]]
[[sv:Acceleration]]
[[szl:Szwůng]]
[[ta:முடுக்கம்]]
[[te:త్వరణము]]
[[th:ความเร่ง]]
[[tl:Akselerasyon]]
[[tt:Тизләнеш]]
[[uk:Прискорення]]
[[ur:اسراع]]
[[vec:Acelerasion]]
[[vi:Gia tốc]]
[[war:Akselerasyon]]
[[yi:פארגיכערונג]]
[[zh:加速度]]
[[zh-classical:加速度]]
[[zh-min-nan:Ka-sok-tō͘]]
[[zh-yue:加速度]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İvme" sayfasından alınmıştır