İvme: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Burak Arıcı (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{Şablon:Klasik mekanik}}
[[Dosya:İvme.svg|frame|İvme, hızın zamanla değişim hızıdır ve hız grafiğinde herhangi bir noktada, o noktaya [[teğet]] doğrunun eğimi olarak tanımlanır.]]
[[Fizik]]te '''ivme''', [[hız]]ın [[zaman (Süreç)|zamana]] göre değişim hızı<ref>{{cite book|başlık=The Principles of Mechanics|ilk=Henry|son=Crew|yayımcı=BiblioBazaar, LLC|yıl=2008|isbn=0559368712|sayfalar=43}}</ref> veya zamana göre [[türev]]i olarak tanımlanır. Büyüklüğü [[mesafe|uzaklık]]/[[zaman (Süreç)|zaman]]<sup>2</sup> olan bir [[vektör]]el niceliktir ve cismin hem hızının hem de yönünün şiddetlerindeki değişimini gösterir.<ref>{{cite book|başlık=Relativity and Common Sense|ilk=Hermann|son=Bondi|sayfalar=3|yayımcı=Courier Dover Publications|yıl=1980|isbn=0486240215}}</ref><ref>{{cite book|başlık=Physics the Easy Way|sayfalar=27|ilk=Robert L.|son=Lehrman|yayımcı=Barron's Educational Series|yıl=1998|isbn=0764102362}}</ref> [[İvmeölçer]] yardımıyla ölçülen ivmenin [[SI birimleri|SI birimi]] [[Metre bölü saniye kare|metre/saniye²]]'dir.
Genel olarak ''ivme'' terimi hızdaki (hız vektörünün şiddetindeki) artış olarak kullanılır; hızdaki azalışa ise ''yavaşlama'' denir. Fizikte, hız vektöründeki bir değişim ivme olarak kabul edilir: dairesel harekette, hız vektörünün yönündeki değişim ''merkezcil (merkeze doğru) ivme''{{'}}ye yol açar.Bir cismin kazandığı ivmelenme,ona uygulanan kuvvetin kütlesine bölümünün bir fonksiyonudur.
[[Klasik mekanik]]te sabit kütleli bir cismin ivmesi, cisme etki eden net kuvvetle orantılıdır ([[Newton'ın hareket yasaları#Newton'un ikinci yasası: İvme yasası|Newton'un ikinci yasası]]):
:<math>\mathbf{F} = m\mathbf{a} \quad \to \quad \mathbf{a} = \mathbf{F}/m</math>
Formülde '''F''' cisme etki eden net kuvvet, ''m'' cismin [[kütle]]si ve '''a''' da cismin ivmesini temsil eder.
Ortalama ivme kavramı hız vektöründeki değişimin ''(Δ'''v''')'' geçen süreye ''(Δt)'' bölümüdür. Anlık ivme de, Δt sıfıra yaklaşırken, çok kısa zaman aralıklarında, belirli bir noktanın ivmesidir.
== Ayrıca bakınız ==
* [[Hız]]
* [[Sarsım (fizik)]]
* [[Kuvvet]]
==Kaynakça==
{{Kaynakça}}
==Dış bağlantılar==
{{Commons category|Acceleration}}
* [http://www.unitjuggler.com/convert-acceleration-from-ms2-to-fts2.html Acceleration Calculator] Simple acceleration unit converter
* [http://measurespeed.com/acceleration-calculator.php Measurespeed.com - Acceleration Calculator] Based on starting & ending speed and time elapsed.
{{fizik-taslak}}
[[Kategori:Fiziksel nicelikler]]
[[Kategori:Hareket]]
[[Kategori:Dinamik]]
[[Kategori:Kinematik]]
[[Kategori:İvme]]
[[af:Versnelling]]
[[am:ፍጥንጥነት]]
[[an:Aceleración]]
[[ar:تسارع]]
[[arz:تسريع]]
[[as:ত্বৰণ]]
[[ast:Aceleración]]
[[az:Təcil]]
[[be:Паскарэнне]]
[[be-x-old:Паскарэньне]]
[[bg:Ускорение]]
[[bn:ত্বরণ]]
[[bs:Ubrzanje]]
[[ca:Acceleració]]
[[ckb:لەز]]
[[cs:Zrychlení]]
[[cy:Cyflymiad]]
[[da:Acceleration]]
[[de:Beschleunigung]]
[[el:Επιτάχυνση]]
[[en:Acceleration]]
[[eo:Akcelo]]
[[es:Aceleración]]
[[et:Kiirendus]]
[[eu:Azelerazio]]
[[fa:شتاب]]
[[fi:Kiihtyvyys]]
[[fiu-vro:Kipõndus]]
[[fr:Accélération]]
[[fy:Fersnelling (natuerkunde)]]
[[ga:Luasghéarú]]
[[gl:Aceleración]]
[[gv:Bieauaghey]]
[[hak:Kâ-suk-thu]]
[[he:תאוצה]]
[[hi:त्वरण]]
[[hif:Acceleration]]
[[hr:Ubrzanje]]
[[hu:Gyorsulás]]
[[ia:Acceleration]]
[[id:Percepatan]]
[[io:Acelero]]
[[is:Hröðun]]
[[it:Accelerazione]]
[[ja:加速度]]
[[ka:აჩქარება]]
[[kk:Үдеу]]
[[km:សំទុះ]]
[[ko:가속도]]
[[krc:Терклениу]]
[[la:Acceleratio]]
[[lt:Pagreitis]]
[[lv:Paātrinājums]]
[[mk:Забрзување]]
[[ml:ത്വരണം]]
[[mn:Хурдатгал]]
[[mr:त्वरण]]
[[ms:Pecutan]]
[[ne:प्रवेग]]
[[new:प्रवेग]]
[[nl:Versnelling (natuurkunde)]]
[[nn:Akselerasjon]]
[[no:Akselerasjon]]
[[nov:Akseleratione]]
[[oc:Acceleracion]]
[[pa:ਤਵਰਣ]]
[[pl:Przyspieszenie]]
[[pms:Acelerassion]]
[[pnb:اسراع]]
[[pt:Aceleração]]
[[qu:P'ikwachiy]]
[[ro:Accelerație liniară]]
[[ru:Ускорение]]
[[rue:Акцелерація]]
[[scn:Accilirazzioni]]
[[sh:Ubrzanje]]
[[si:ත්වරණය]]
[[simple:Acceleration]]
[[sk:Zrýchlenie]]
[[sl:Pospešek]]
[[sn:Rufangu]]
[[sq:Nxitimi]]
[[sr:Убрзање]]
[[su:Akselerasi]]
[[sv:Acceleration]]
[[szl:Szwůng]]
[[ta:முடுக்கம்]]
[[te:త్వరణము]]
[[th:ความเร่ง]]
[[tl:Akselerasyon]]
[[tt:Тизләнеш]]
[[uk:Прискорення]]
[[ur:اسراع]]
[[vec:Acelerasion]]
[[vi:Gia tốc]]
[[war:Akselerasyon]]
[[yi:פארגיכערונג]]
[[zh:加速度]]
[[zh-classical:加速度]]
[[zh-min-nan:Ka-sok-tō͘]]
[[zh-yue:加速度]]
|