Harput: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
78.183.201.115 adlı kullanıcının son değişikliği reddedilerek 78.183.23.225 sürümüne (11343024) geri dönüldü |
Tatanka Bot (mesaj | katkılar) k genel imla, noktalama hataları, şablon ekleme, ref.düzenleme, vb., replaced: r.E → r. E, r.S → r. S, ,b → , b, ,i → , i, burda → burada, .( → . (, , → , , nerden → nereden |
||
6. satır:
Harput ve çevresi, [[1085]] yılında [[Türkler]]in eline geçmiştir. Bundan sonra [[İlhanlılar]]ın, [[Dulkadiroğulları]]nın, [[Akkoyunlular]]ın, [[Safeviler]]in eline geçmiş ve [[1516]] yılında [[Çaldıran Savaşı]]'ndan sonra [[Osmanlı Ordusu]] tarafından fethedilmiştir.
1906 yılında Osmanlının en son yaptığı nüfus sayımına göre Harput'un merkez nüfusu 15.000, bunun 9000 kişilik kısmı müslüman çoğunlukla Türk, 6000 kişi gayrimüslim çoğunlukla Ermenilerden oluşmaktaydı. 1915 tehcirinden sonra [[Ermeniler]]in tamamına yakını çoğunlukla Suriye'ye (Halep çevresine) gönderilmiştir. Tehcirden evvel ise göçler daha çok Amerika Birleşik Devletleri'ne olmaktaydı.
== Harput'un ismi
"Taş-Kale" açıklamasına katılmayan Surguroğlu; Harput adının kökeninin "Har-pu-ta-va-nas" veya "Har-pu-ta-aş" kelimelerinden türediğini, bu kelimelerin ise "Ga-ar-ba-ta" veya "Har-pu-ta-aş" adlı bir tanrı/tanrıça veya lider adından gelme olabileceğini belirtirse de, bu isimlerin nerede yer aldığını ve hangi kültüre ait olduğunu belirtmez. Bütün bu açıklamaların aksine Nurettin Ardıçoğlu, Harput'un en eski adının "Carcathiocerta" olduğunu belirtirken; "Carcath=şehir", "Certa=kale" anlamlarını koyarak, Carcathiocerta / Karkathiokerta adının "Şehir kale" anlamına geldiğini söylemektedir.
Net ve bilimsel olmayan bu isim kökeni açıklamaları ile birlikte, tarihsel gelişim sürecinde Harput kenti; çeşitli kaynaklarda Hartabert / Hartabird / Khartabirf, Haratparat, Hısn-ı Ziyad / Hisn Ziyad / Hısn Zait / Hesna de Ziyad, Zaid / Zait, Ziata Castellum, Karkathioker-ta/Carcathiocerta
Bu isimlerin pek çoğu birbirine benzer. Özellikle "Har", "Her" veya "Khar" kökenli isimler, tek grupta bir araya gelebilir. Hatta biraz zorlamayla "Quar" köklü isimleri de bu gruba eklemek mümkündür. "Hısn-ı Ziyat/ziyad" ve "Ziata Castellum" isimlerindeki "Ziyat/ziyad/ziata" kelimeleri, "kale" anlamına gelen "Castellum" ve "Hısn" kelimeleri ile birleşerek, "Ziyad kalesi" anlamında kullanılmıştır. Üç kaynakta rastlanılan "Hasan Ziyad" ismi ise, olasılıkla "Hısn-ı ziyad" dan bozularak kullanılmış olmalıdır.
24. satır:
== Ulaşım ==
Harput'a karayolu ile her yerden rahat ulaşım sağlanır. Elazığ Belediyesi saat başı otobüs seferleri düzenlemektedir. Demiryolu ulaşımı da mevcuttur. Yöreye en yakın havaalanı [[Elazığ]] Havaalanıdır. [[Elazığ]] - [[Bingöl]] Karayolu 8. km'sinde yer almaktadır. Ulaşım [[Havaş]] Servisleri ile özel taksilerle sağlanmaktadır.
== Turistik yerler ==
52. satır:
Kentin en önemli mağarası turizme açılmış olan Buzluk Mağarası'dır. Mağara Harput'tan 4 kilometre uzaktadır.
Diğer bir özelliği bu mağaranın yazın serin, kışın ise sıcak olmasıdır. Eski tarihlerde başta Serince (Şüşnaz) Köyü olmak üzere civar köylerde yaşayan insanlar yiyeceklerini saklamak amacıyla bu mağarayı kullanmışlardır. deve marası: kentin 6 kilometre uzaklıgında ölbe vadisinin içinde bulunmaktadır eski zamanlarda
== Müzeler ==
=== HARPUT MÜZESİ ===
Müzede [[Elazığ]] ve Harput civarında bulunan tarihi eserler sergilenmektedir. Bunlar arasında kitabeler, İçme Höyüğü buluntuları ve çeşitli etnoğrafik eserler yer almaktadır. (Nisan 2003'ta kapatılmış olup 2008 yılı itibariyle halen kapalıdır. Son zamanlarda tamamen yıkılması gündemdedir.)
=== ŞEFİK GÜL KÜLTÜR EVİ ===
67. satır:
[[Dosya:Dilber dudağı.JPG|thumb|[[Dilber dudağı]] adı verilen tatlı]]
[[Elazığ]]-Harput mutfağı yörenin özelliklerine bağlı olarak çok büyük çeşitlilik ve zenginlik gösterir. İlin kendine has ve kendi ismiyle anılan pek çok yemeği vardır. Bu yemekler [[Türkiye]]'nin birçok yöresinde [[Elazığ]] yemeği olarak yapılmaktadır. Kellecoş, İşgene, Harput köfte, içli köfte, taş ekmeği, peynirli ekmek (peynir ve şeker), patile, fodula, gömme, ufalama, sırrın, keşkek, tahana, orcik, dut pekmezi, tulum peyniri, şavak peyniri, söğürtme, ışkın, pirpirim, Heside, Gaygana, Pestilli Yumurta, çiğ köfte, Dolangel, Kalbur Hurması, [[dilber dudağı]], [[Elazığ]]'a has yemek ve tatlılara örnek olarak verilebilir.
Yöreye ait üzüm ve cevizden yapılan orcik ve pestil, tulum peyniri, dut unu, çedene kahvesi veya lezzetli buzbağ şaraplarından, el sanatları ürünleri, iğne oyaları, yerel halılar, kilimler, bakır ve yemenilere.
| |||