[[Dosya:Gok turk Epigraph Copy in Gazi University Ankara.jpg|thumb|200px|Bilge Kağan Yazıtı'nın kopyası ([[Gazi Üniversitesi]])]]
'''Bilge Kağan Yazıtı''' (veya '''Bilge Kağan Kitâbesi)Kitabesi''', [[Türk dili]]nin en eski yazıtlarındandır. [[Orhun Yazıtları]]ndan olarak bilinen yazıtlardan biridir. [[Bilge Kağan]]'ın ölümünden sonra oğlu tarafından dikilmiştir.
[[Moğolistan]]'da Orhon Irmağı yakınlarında bulunmaktadır. Bilge Kağan Yazıtı ile [[Kül Tigin Yazıtı]] arasındaki uzaklık bir kilometredir. İskandinav runik harflere benzeyen Göktürk yazısı ile yazılmıştır. Bazı bölümleri [[KültiginKül KitabesiTigin Yazıtı]]'ndenndan aktarılmıştır. Ondan farkllıfarklı olarak Kül Tigin'in ölümünden sonraki olayları da anlatmıştır. Kültigin kitabelerinin çevresinde Bilge Kağan'ın mezarının etrafında da balballar vardır. Bunları Yollug Tigin yazmıştır.
== Genel bilgilerBilgiler ==
Bilge Kağan Yazıtı'nın yüksekliği 3.80 metredir. Doğu yüzünde 41 satır, güney ve kuzey yüzlerinde 15'er satır yer almaktadır. Böylece [[Türkçe]] yazılmış olan toplam satır sayısı 71'i bulmaktadır. Batı yüzünde ise [[Çince]] bir yazı yer almaktadır. Kuzey yüzünün ilk 8 satırı [[Kül Tigin Yazıtı]] nın’nın güney yüzünde yer alan ilk 11 satır ile aynıdır. Ayrıca doğu yüzündeki ilk 24 satır ile [[Kül Tigin Yazıtı]]nın doğu yüzünde yer alan ilk 30 satır aynıdır. Bu yazıt ilk yazıt olarak tarihe geçmişdirgeçmiştir. Bu yazıt, Kül Tigin Yazıtına oranla daha çok tahribat görmüştür. Bu nedenle metinler kesik ya da okunamaz durumdadır. Bu yazıtta konuşan [[Bilge Kağan]]'dır. Yazıt,734 yılında ölen [[Bilge Kağan]] anısına, 735 yılında oğlu [[Tenri Kağan]] tarafından dikilmiştir. Yazıt, [[Bilge Kağan]]'ın yeğeni [[Yollug Tigin]] tarafından yazılmıştır. [[Çince]] kitabenin altından Türkçe kitabe devam etmektedir. Ancak Çince kitabe tamamen silinmiştir. Bilge Kağan'ın ölümünden 1 yıl sonra oğlu tarafından yaptırılmıştır. Kitabede Bilge Kağan ve yeğeni Yollug Tigin'in sözleri yer almaktadır. Bilge Kağan Kitabesi hem devrilmiş, hem de parçalanmıştır. O yüzden tahribat ve silinti Bilge Kağan Kitabesinde çok fazladır. Bu abidenin etrafında yine türbe enkazı, heykeller ve [[balbal]]lar bulunmaktadır.
== Ayrıca bakınızBakınız ==
* [[Kül Tigin Yazıtı]]
* [[Tonyukuk Yazıtı]]
== Dış balantılarBağlantılar ==
{{Vikikaynak|Orhun Abideleri (Bilge Kağan)}}
*[http://gokturkanitlari.appspot.com/Bilge_Ka%C4%9Fan Bilge Kağan Yazıtı tam metni]
*[http://irq.kaznpu.kz/?lang=e&mod=1&tid=1&oid=16&m=1 TÜRIK BITIG] (Genel Türkoloji okunuşlarının dışında bir okuma örnekleri barındıran bir çalışma)
