Gaziantep: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
debugging yüzölçümü - portal Türkiye yerelnet iller |
|||
1. satır:
{{Coord|37|02|26|N|37|18|25|E|region:TR-27_type:adm1st|display=title}}
{{dablink|Bu madde Gaziantep ilinden bahsetmektedir. İl merkezi hakkında bilgi için [[Gaziantep]] maddesine bakabilir ya da başlığın diğer anlamları için [[Gaziantep (anlam ayrımı)]] sayfasına gidebilirsiniz.}}
{{TR il bilgi kutusu
|
|
| bölge = Güneydoğu Anadolu
| yüzölçümü = 6000
| nüfus_yoğunluğu = 61.60
|
| alan_kodu = 342 - 0342
| belediye başkanı= Asım Güzelbey
| vali = Erdal Ata
| website = [http://www.gaziantep.gov.tr gaziantep.gov.tr]
}}
'''Gaziantep''', Türkiye'nin bir ilidir. [[Şehitkamil]], [[Şahinbey]] ve Oğuzeli olmak üzere üç merkez ilçesi vardır. Gaziantep ilinin yarısına yakını [[Akdeniz Bölgesi]]'nde, daha büyük bir bölümü ise [[Güneydoğu Anadolu Bölgesi]]'ndedir. İl, doğuda [[Şanlıurfa (il)|Şanlıurfa ili]]'nin [[Birecik]] ve [[Halfeti]] ilçeleri, kuzeyde [[Adıyaman (il)|Adıyaman ili]]'nin [[Besni]], [[Kahramanmaraş (il)|Kahramanmaraş ili]]'nin [[Pazarcık]], batısında [[Osmaniye (il)|Osmaniye il]]'inin [[Bahçe]] ve güneyide ise [[Hatay (il)|Hatay ili]]'nin [[Hassa]] ilçesi, [[Suriye]] sınırı ve [[Kilis (il)|Kilis ili]] ile çevrilidir. İlin [[deniz]]e kıyısı yoktur.
== Coğrafya ==
Gaziantep'te çok sayıda pınar bulunmasına karşın hiç doğal [[göl]] bulunmamaktadır. Bu yüzden şehrin bir çok yerine yapay göller ve [[baraj]]lar inşa edilmiştir. İlin en önemli akarsuyu [[Fırat Nehri]] ve kollarıdır. Gaziantep ilinde çok az doğal [[orman]] bulunmaktadır. İldeki toprakların sadece %14'ü ormanlık alanlarla kaplıdır. Bu ormanlarda özellikle [[meşe]] ve [[kızılçam]] ağaçları hâkikmdir. Meşe ormalarının hepsi bozuk olup koruma altındadırlar. Kızılçam ormanlarının çoğunluğu yapay ormandır. Gaziantep ilinin batı ve kuzey çevreleri ormanlık, [[bozkır]] ve [[mera]]larla çevrilidir. İlin topraklarının yüzde 60'ı tarıma elverişlidir. Bu kısım, [[tarla]]lar, [[zeytin]], [[antep fıstığı]], [[meyve]] ve [[sebze]] [[bahçe]]leri ile bağlarla kaplıdır.<ref>[http://www.gaziantep-bld.gov.tr/cografi_bitki.php Gaziantep Belediyesi]</ref></br>
İldeki başlıca [[dağ]]lar, ilin batısndaki [[Nur Dağları]] ile [[Sof Dağları]]'dır. Nur ve Sof Dağları arasınadki bölge [[levha hareketleri]] sonucu oluşmuş bir çöküntüdür. İldeki en yüksek dağ ise 1496 metre yüksekliği ile [[Büyük Sof Dağı]]'dır. İldeki başlıca [[ova]]lar ise [[İslahiye ovası|İslahiye]], [[Barak ovası|Barak]] ve [[Tılbaşar ovası|Tılbaşar]] ovalarıdır.
Gaziantep ilinde [[Nurdağı]] ve [[İslahiye]] 1. derece, merkez ilçeler, [[Yavuzeli]] ve [[Araban]] 2. derece, [[Oğuzeli]], [[Nizip]] ve [[Karkamış]] ise üçüncü derece [[deprem]] bölgesidir.<ref>[http://www.deprem.gov.tr/linkhart.htm Türkiye Deprem Haritası]</ref>
Konumu sebebiyle Gaziantep'te
Haziran-Eylül arasında Gaziantep, en az yağışı alır. En çok yağışı ise Aralık-Şubat arasında alır.Kış ayları genellikle yağmur olmakla birlikte çoğu zaman kar yağışları da meydana gelir. Mevsim değişirken gündüz ve gece arasında çok büyük bir sıcaklık farkı vardır. Denize kıyısı olmaması sebebiyle kentte nem oranı çok düşüktür. Bu yüzden hava çok sert değildir.
== Nüfus==
1927 yılı nüfus sayımında 214.499 olan il nüfusu geçen 70 yıl içerisinde %534 oranında artış göstermiştir. Bu artış oranı aynı dönem için Türkiye genelinde % 317 olmuştur. Gaziantep uzun yıllar dikkate alındığında Türkiye nüfus artış hızının çok üzerinde bir nüfus artışı göstermiştir. Bunun sebebi ise aşırı dercede [[göç]] almasıdır. <ref>[http://tuikrapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnks=&report=turkiye_il_koy_sehir.RDF&p_il1=27&p_kod=2&desformat=html&ENVID=adnksEnv Türkiye İstatistik Kurumu] - 2008 nüfus sayımı</ref>
{{Türkiye il demografi|Gaziantep}}
== Ekonomi ==
[[Dosya:Pistachio macro whitebackground NS.jpg|thumb|250px|
Gaziantep ulaşım olanakları ve liman kentlerine yakınlığı sebebiyle [[ekonomi]]k açıdan çok zengindir. Gaziantep'teki en önemli geçim kaynakları, [[tarım]], [[hayvancılık]], [[enerji]] kaynakları, el [[sanat]]ları, [[sanayi]] ve [[ticaret]]tir. [[Güneydoğu Anadolu Projesi]]'nin tamamlanması ile ilde tarım ve tarıma bağlı sanayinin önemli ölçüde gelişmesi planlaıyor.
=== Tarım ve hayvancılık ===
{| class="wikitable" width=120 style="margin:0.5em;" align="left"
! colspan=4 |'''Gaziantep
|-
|- style="background:#E6E6FA;"
Satır 309 ⟶ 43:
|-
| align="left" | [[Koyun]]
| align="right" |
|-
| align="left" | [[Keçi]]
| align="right" |
|-
| align="left" | [[Sığır]]
| align="right" |
|-
| align="left" | [[At]]
| align="right" |
|-
| align="left" | [[Eşek]]
| align="right" |
|-
| align="left" | [[Katır]]
| align="right" |
|}
Gaziantep'in ekonomisinde [[tarım]] çok önemli bir yer tutmaktadır. Gaziantep ilindeki yaklaşık 760.000 hektarlık arazinin yaklaşık 230.000 hektarlık alanı tarım amaçlı kullanılır. İldeki topraklar verimli olmasına karşılık yağış miktarı özellikle yaz aylarında az olduğu için tarım olması gereken kadar yaygın değildir. İldeki en önemli tarım ürünleri [[buğday]], [[arpa]], [[mercimek]], [[nohut]], [[karpuz]], [[kavun]], [[soğan]], [[sarımsak]], [[pamuk]], [[üzüm]], [[domates]], [[biber]], [[patlıcan]], [[fasulye]], [[turp]] ve [[havuç]]tur. Ayrıca ağaç olarak özellikle [[antepfıstığı]], [[zeytin]] ve [[nar]] yetiştirilmektedir. İlde en çok yetişen ürünler artık kentin bir simgesi hâline gelen antepfıstığı ve üzümdür.
===
Gaziantep, [[maden]]ler bakımından çok zengin değildir. Bu yüzden de ilde [[madencilik]] yaygın bir uğraş değildir. [[Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü]]'ne (MTA) göre Gaziantep'te [[boksit]], [[demir]], [[dolomit]], [[fosfat]], [[gümüş]], [[krom]], maden [[kömür]]ü, [[doğalgaz]] ve [[petrol]] bulunur<ref>[http://www.mta.gov.tr/v1.0/index.php Maden Tetkik Arama Ensitüsü]</ref>. Ancak sadece [[kum]], [[kil]] ve [[taş]] çıkarılmaktadır.
İlde [[elektrik]] üretiminde en çok [[hidroelektrik enerji]]den faydalanılmaktadır. Elektrik üretiminde [[Karkamış Barajı|Karkamış]] ve [[Birecik Barajı|Birecik]] barajları bulunur. Su ısıtmak amacıyla ise [[güneş enerjisi]]nden faydalanılmaktadır.
[[Türkçe]]nin Gaziantep ilinde kullanılan şivesinin Batı Anadolu ağızları içindeki konumu Prof. Dr. Leyla Karahan'ın ''Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması'' ([[Türk Dil Kurumu]] yayınları: 630, Ankara 1996) adlı çalışmasına göre şöyledir:
{{Anadolu ağızları batı grubu}}
== Eğitim ==
Cumhuriyetin ilk yıllarında ildeki
Ayrıca Gaziantep'te şu an 3 tane [[üniversite]] bulunmaktadır. Bunlar [[Gaziantep Üniversitesi|Gaziantep]]
== Ulaşım ==
Gaziantep, [[Anadolu]] ile [[Mezopotamya]] arasında yer aldığı için tarih boyunca hep ticaret yolları üzerinde yer almıştır. Bunlardan en önemlisi [[İpek Yolu]]'dur. Bu sebepten dolayı ilde kara ve hava ulaşımı çok gelişmiştir. Gaziantep'in
=== Kara ulaşımı ===
Gaziantep ili,
Kent ayrıca Suriye'ye sınırı olması nedeniyle [[Halep]] ve [[Şam]] kentlerine de ulaşımda uğrak yeridir.
Gaziantep kentinden her gün , [[Adana]], [[Ankara]], [[Birecik]], [[Elazığ]], [[Kahramanmaraş]], [[Karkamış]], [[Malatya]], [[Nizip]], [[Nusaybin]] ve [[Osmaniye]]'ye [[demiryolu]] seferleri yapılır. Ayrıca kentin [[Halep]] kentine de demiryolu seferleri bulunmaktadır.
=== Hava ulaşımı ===
Gaziantep ili, hava ulaşımı bakımından da çok gelişmiştir.
==
=== Valiler ===
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 90%;"
|- bgcolor="#B0C4DE" align="center"
! colspan=4 |Gaziantep valileri <ref>[http://www.gaziantep.gov.tr/index.php?page_id=16 Gaziantep Valiliği]</ref>
|-
|
| align="right" | Görev Yılı
|-
| align="left" | [[Erdal Ata]]
| align="right" | 2011 - günümüz
|-
| align="left" | [[Süleyman Kamçı]]
| align="right" | 2006 - 2011
|-
| align="left" | [[Mehmet Lütfullah Bilgin]]
| align="right" | 2003-2006
|-
| align="left" | [[Erhan Tanju]]
| align="right" | 2000-2003
|-
| align="left" | [[Muammer Güler]]
| align="right" | 1994-2000
|-
| align="left" | [[Recep Birsin Özen]]
| align="right" | 1992-1994
|-
| align="left" | Erhan Tanju
| align="right" | 1991-1992
|}
== Ayrıca bakınız ==
* [[
== Kaynakça ==
{{
;Yazılı kaynaklar
* {{Kitap belirt|son= Temel Britannica Ansiklopedisi|ilk=|başlık= Cilt 7|yayımcı=}}
* {{Kitap belirt|son= Ana Britannica Ansiklopedisi|ilk=|başlık= Cilt 13|yayımcı=}}
* {{Kitap belirt|son= Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi|ilk=|başlık= Cilt 9|yayımcı=}}
== Dış bağlantılar ==
{{portal|Türkiye}}
{{Vikiler
|commons=Gaziantep
|wikispecies=
|wikt=Gaziantep
|b=
|s=Kategori:Gaziantep Türküleri
|q=Gaziantep
|n=
|m=
|}}
* [http://www.gaziantep.gov.tr Gaziantep Valiliği]
* [http://www.gaziantepturizm.gov.tr Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü]
* [http://www.gaziantep-bld.gov.tr Gaziantep Büyükşehir Belediyesi]
* [http://www.yerelnet.org.tr/iller yerelnet iller]
{{Gaziantep }}
{{Gaziantep ilçeler}}
{{Türkiye'
{{İl-taslak}}
[[Kategori:Gaziantep| ]]
<!--interwiki-->
[[ar:عنتاب (محافظة)]]
[[az:Qaziantep vilayəti]]
[[be:
[[be-x-old:Газыянтэп (правінцыя)]]
[[bg:Газиантеп (вилает)]]
[[
[[
[[
[[cs:Gaziantepská provincie]]
[[
[[
[[diq:Qazianteb (wılayet)]]
[[el:Επαρχία Γκαζιαντέπ]]
[[
[[
[[
[[
[[fa:استان غازی عینتاب]]
[[
[[hu:Gaziantep (tartomány)]]
[[hy:Գազիանթեփ (նահանգ)]]
[[id:Provinsi Gaziantep]]
[[it:Provincia di Gaziantep]]
[[ja:ガズィアンテプ県]]
[[ka:გაზიანთეფი (
[[ko:가지안테프 주]]
[[la:Gaziantep (provincia)]]
[[
[[mk:Газијантеп (покраина)]]
[[mrj:Газиантеп (ил)]]
[[
[[nl:Gaziantep (provincie)]]
[[no:Gaziantep (provins)]]
[[
[[
[[pnb:صوبہ غازی انتپ]]
[[
[[ro:Provincia Gaziantep]]
[[ru:Газиантеп (ил)]]
[[
[[sco:Gaziantep Province]]
[[
[[
[[tg:Вилояти Газиантеп]]
[[
[[tl:Gaziantep Province]]
[[ug:غازى ئانتەپ ۋىلايىتى]]
[[uk:Ґазіантеп (іл)]]
[[
[[vo:Gasiantäpiän]]
[[
[[zh:加济安泰普省]]
[[
|