Yersizyurtsuzluk: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Değişiklik özeti yok
1. satır:
'''YersizyurtsuzlukYersizyurdsuzluk''', kavram olarak [[postmodernizm]]le birlikte öne çıkmış ve [[Postmodern felsefe]]'ler tarafından kuramsal alanda kavramsal statüye kavuşturulmuştur.
 
En genel kullanımı ''köksüzlük'' anlamındadır, ve düşünce tarihindeki temelci, otantik, merkezci düşünce geleneğine karşı bir düşünce tarzının ifadesidir. YersizyurtsuzlukYersizyurdsuzluk bu anlamda [[göçebelik]] ve [[göçebe düşünce]] kavramlarıyla birlikte değerlendirilir. Belirgin olarak [[Gilles Deleuze]] ve [[Fellix Guatari]]'nin çalışmalarında bu kavramların kullanıldığı ve değerlendirildiği görülür.Onlara göre kapitalizm, yeni bir toplumsal düzenleme yoluyla mevcut yapıyı dağıtmakta, yurtsuzlaştırmaktadıryurdsuzlaştırmaktadır. Kendi varlığını sürdürebilmek içinse yeniden yeryurt sahibi yapmaktadır; bütün kültürler bir yandan köksüzleştirilmekte ve öte yandan kapitalizmin varoluşu için yeniden yerleştirilmektedir.
 
Ancak yersizyurtsuzlukyersizyurdsuzluk kavramının bundan öte felsefe-içi anlam katmanları, düşüncenin kendisine dair anlamları vardır. Buna göre düşünmek bir kendini yerinde hissetmemek hali olarak gerçekleşir.Buna göre hiçbir teorinin nihai ve vazgeçilmez olması sözkonusu olamaz. Düşüncelere, fikirlere, öğretilere yurtyurd edinmek anlamında bağlanılmamak gerekir.YersizyurtsuzlukYersizyurdsuzluk ''artık'' bir yer ve yurtyurd sahibi olamamak değil düşünmenin daha en başından itibaren ''zaten'' köksüz olması, yersiz ve yurtsuzyurdsuz olaması anlamındadır.Dahası, yersizyurtsuz düşünme yönelimi, belirli bir hakim düşüncenin kapanımına karşı direnir; cünkü o merkezsizdir ve gövdesizdir, belirli bir paradigma taraffından doğrudan kodlanıp merkezlenemez.Kök halinde bulunmakla birlikte hiçbir zaman köksalıp dalanıp budaklanmayı hedeflemez, yatay düzlemde yayılımıyla iktidar konumlarından sakınır.
 
YersizyurtsuzlukYersizyurdsuzluk kavramının [[Friedrich Nietzsche]], [[TheodorSpinoza Adorno]], [[Martin Heidegger|Heidegger]] gibi düşünürlerde öncülleri; [[Foucault]], [[Jacques Derrida]], Deleuze, Guattari ve GuattariNegri gibi düşünürlerde kullanımı ve geliştirilmesi sözkonusudur.
 
Deleuze ve Guattari'nin [[Kök-sap]] ve [[organsız beden]] kavramları yersizyurtsuzyersizyurdsuz düşüncenin bir önermesidir.Foucault, kendi kuramsal çalışmalarını ve geliştirdigi kavram ve kategorileri bir ''alet-edevat kutusu'' (tool-box) olarak tanımladığında yeryizyurtsuzyeryizyurdsuz düşüncenin bir örneğini vermektedir.Öte yandanYersizyurdsuzluk Adorno'nunfikrinin değişikaçılımlarından bağlamlardabiride daulus-aşırı (dil,pratiğe düşünce)gönderme değerlendirilebilecek önermesiyapıp, "bügünkimlik insanınve evindeykenulus kendinisınırları evindegibi hissetmemesisorunlu birsiyasal ahlakdurumların sorunudur"bir ([[Minimakriz Moralia]]) değişi, yersizyurtsuzluk fikrinin açılımlarındanhalinde biriniolduğunu göstermektedir.Türkiye'de ise Süreyyabu Evrenanlamda Ali Akay'ın çalışmaları, Ulus Baker gibi felsefeciler ve Orhan Pamukdüşünürler örnek gösterilebilir.
 
Çeşitli açılımlar için bkz:
* Gilles Deleuze Özel Sayısı, Toplumbilim dergisi, Sayı 5, Kasım 1996
* Ali Akay, Postmodern Durum, Bağlam, İstanbul, 1997
 
[[Kategori:Postmodernizm]]