|
#REDIRECT [[1548-1549 Osmanlı-Safevî Savaşı]]
{{Bilgi Kutusu Savaş
|çatışma=Osmanlı-Safevi Savaşı (1548-1549)
|parçası=[[Osmanlı-İran Savaşları]]
|resim={{Multicol}}
[[Dosya:Melchior Lorck Sultan Suleiman.jpg|150px|I. Süleyman]]
{{Multicol-break}}
[[Dosya:Shah Tahmasp.jpg|150px|Şah Tahmasb]]
{{Multicol-end}}
|başlık=Osmanlı-Safevi Savaşı (1548-1549)
(Soldaki I. Süleyman sağdaki Tahmasb)
|tarih=[[1548]]-[[1549]]
|yer= [[Van]], [[Tebriz]], [[Irak]]
|casus=
|bölge=
|sonuç= [[Osmanlı Devleti|Osmanlı]] zaferi
|savaşan1=[[Dosya:Flag of the Ottoman Empire (1453-1844).svg|20px]] [[Osmanlı İmparatorluğu]]
Bazı isyancılar
|savaşan2=[[Dosya:Flag_of_Persia_1502.png|20px]] [[Safevi Devleti]]
|kumandan1=[[Kanuni Sultan Süleyman]]
[[Elkas Mirza]]
|kumandan2= [[I. Tahmasb]]
|güç1=
|güç2=
|kayıp1=
|kayıp2=
|kayıp3=
|notes=
}}
'''Osmanlı-Safevi Savaşı''' 29 Mart 1548 tarihinde [[Kanuni Sultan Süleyman]] ordusuyla İstanbuldan hareket edip bir yıl boyunca sürdürdüğü seferin adıdır.<ref name="Şah Safevi">{{Kitap belirt |son=Eravcı |ilk=Mustafa |başlık=Safevî Hanedanı |yıl=2002 |yayımcı=Yeni Türkiye Yayıncılık |id=ISBN 975-6782-39-0 |sayfalar= |bölüm=}}</ref>
Kanuni Sultan Süleyman , Avusturya seferinde iken Safevi Şahı I. Tahmasb Tebriz, Nahçıvan ve Van'ı ele geçirdi. Ayrıca Şii hakimiyetini de güçlü bir şekilde tesis etmiş, hatta bölgeye "halife" adlı casuslar bile göndermişti. Tahmasb'ın kardeşi [[Elkas Mirza]] ise Safevi Devleti tahtına çıkmak istiyordu. İsyan etti, fakat başarılı olamayarak I. Süleyman'a sığındı. Bu esnada Bosna valisi olan Ulama Han, İran halkının durumunu iyi bildiği için Erzurum Beylerbeyliğine getirilerek Elkas'a lala tayin edilir. Elkas ve I. Süleyman maiyetindeki kuvvetlerle 29 Mart 1548'de İstanbul'dan hareket etti.<ref name="Sümer">{{Kitap belirt |son=Sümer |ilk=Faruk |başlık=Safevi Devletinin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü |yıl=1992 |yayımcı=TTK Yayıncılık |id= |sayfalar= |bölüm=}}</ref>Bu gelişmelerden haberdar olan Tahmasb da ordusunu topladı. Tebriz'deki İran Şahı [[I. Tahmasb]] padişahın [[Hoy]]'a geldiğini öğrenince bütün şehri tahliye ettirir ve kendiside Kazvin'e kaçar. 27 Temmuz 1548 tarihinde padişah zorlanmadan Tebriz'i işgal eder. [[I. Süleyman]] şehirde 5 gün kaldıktan sonra [[Van]]'a geçer ve [[Van Kuşatması|kaleyi kuşatır]]. 25 Ağustosta Van kalesi alınır. 29 Eylülde padişah [[Diyarbakır]]'a 25 Kasımda Halep'e geçip kışı burada geçirir. Sultan Süleyman 21 Aralık tarihinde İstanbul'a döndü.<ref name="Safavid">{{Kitap belirt |son=Nesibli |ilk=Nesib |başlık=Osmanlı-Safevî Savaşları, Mezhep Öeseşes, ve Azerbaucan |yıl=2002 |yayımcı=Yeni Türkiye Yayıncılık |id=ISBN 975-6782-39-0 |sayfalar=sf. 32 |bölüm=}}</ref>
== Seferin Sonuçları ==
1. Orta Asya Türk Devletleri ve [[Osmanlı Devleti]] arasındaki İran engelinin ortadan kalkamayacağı kesinleşti.<ref name="Tapper">{{Kitap belirt |son=Tapper |ilk=Richard |başlık=Shahsevan in Safavid Persia |yıl=1972 |yayımcı=University of London |id= |sayfalar= |bölüm=}}</ref>
2. Anadolu'nun [[Sünni]], İran'ın [[Şii]] olduğu kesinleşti.<ref name="100 Soruda Osmanlı Devleti Tarihi ">{{Kitap belirt | son =Başar | ilk =Fahamettin | başlık =100 Soruda Osmanlı Devleti Tarihi | yıl = 2004 | yayımcı =Aktüel Dünya Yayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9753040303 | sayfalar =| bölüm =}}</ref>
3. İranlılar bir daha [[Doğu Anadolu]]'yu ele geçiremedi.<ref name="Büyük Osmanlı Tarihi (10 cilt)">{{Kitap belirt | son =Öztuna | ilk =Yılmaz | başlık = Büyük Osmanlı Tarihi| yıl = 20 | yayımcı = Ötüken Yayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9754371415 | sayfalar =| bölüm =}}</ref>
4. I. Süleyman [[Doğu Anadolu]] ve [[Irak]]'ı teminat ve güvence altına alındı.<ref name="Türkiye Tarihi 2">{{Kitap belirt | son =Aksun | ilk =Ziya Nur | başlık =Türkiye Tarihi 2 1300-1600 | yıl =2000 | yayımcı =Cem Yayıncılık | dil = Türkçe | id = ISBN 9754065640| sayfalar =| bölüm =}}</ref>
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{Osmanlı-taslak}}
[[Kategori:Osmanlı-İran savaşları|1548]]
| 