Bhagavat Gita: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Luckas-bot (mesaj | katkılar) k r2.7.1) (Bot: Ekleniyor: lv:Bhagavadgīta |
birleştirmeyi deneyeceğim |
||
1. satır:
{{Birleş|Bhagavadgita}}
{{Birleş|Bhagavad Gita}}
[[Dosya:Kurukshetra.jpg|thumb|right|320px|Manuscript illustration of the Battle of Kurukshetra]]
([[Sanskrit]]çe {{lang|sa|भगवद्गीता}}, ''{{IAST|Bhagavad Gītā}}'', "[[Rab]]bin Ezgisi"), aynı zamanda kısaca '''Gita''' olarak bilinen '''Bhagavad Gita''' kutsal bir [[Hindu]] metni,<ref name="bansi">{{cite book2|last=Pandit|first=Bansi |title=Explore Hinduism|page=27}}</ref><ref>{{cite book2|last=Hume|first=Robert Ernest |title=The world's living religions|year=1959|page=29}}</ref> ve [[edebiyat tarihi]]ndeki ve [[felsefe]]deki en önemli metinlerden biri kabul edilir.<ref name="sn-p1">{{cite book2|last=Nikhilananda|first=Swami|title=The Bhagavad Gita|chapter=Introduction|page=1}}</ref> Kabaca Bhagavat Gita'da 700 vecize vardır ve ''[[Mahabharata]]'' destanının bir parçasıdır. Bhagavat Gita'daki öğretmen, Hindularca Tanrı'nın tezahürü olarak görülen ve [[Bhagavan]], ilahi olan, olarak hitap edilen [[Krişna]]dır.
<ref>
{{cite web2
| last =
| first =
| authorlink =
| coauthors =
| title = Bhagavan
| work =
| publisher = Bhaktivedanta VedaBase Network (ISKCON)
| date =
| url = http://www.vedabase.net/b/bhagavan
| format =
| doi =
| accessdate = 2008-01-14}}</ref>
Gita'nın içeriği, [[Kurukşetra Savaşı]]nın başlangıcından önceki savaş meydanında, Krişna ve [[Arcuna]] arasında geçen bir sohbettir. Arcuna'nın kendi kuzenlerine karşı savaşmadaki kafa karışıklığı ve ahlaki ikilemlerine karşılık, Krişna bir savaşçı ve prens olarak vazifesiyle, farklı [[yoga]] <ref>[http://yoga.about.com/od/bhagavadgita/a/thegita.htm Introduction to the Bhagavad Gita]</ref> ve [[Vedantik]] felsefeleri örnekler ve analojilerle açıklamıştır. Bu, Gita'nın çoğunlukla [[Hindu teolojisi]]ne kati bir kaynak olarak gösterilmesini ve ayrıca yaşamla ilgili pratik ve tüm gerekli bilgiyi içeren bir kaynak olarak görülmesine yol açar. Bu konuşma sırasında, Krişna kendi kimliğini Yüce Varlık (''[[Svayam Bhagavan]]'') olarak göstererek, Arcuna'yı kendi ilahi evrensel biçiminin ihtişamlı görüşüyle kutsar.
Bhagavad Gita'ya, [[Upanishad]], yani [[Vedantik]] metin statüsü verildiğini ima eden ''{{IAST|Gītopaniṣad}}'' ismi de verilir.<ref>Her bir bölümün sonu kitabı ''{{IAST|Gītopanishad}}.'' olarak gösterir. Kitap, ''Gītā-māhātmya'''da "''Upanishads''ların özü" olarak nitelendirilir. 6, bu bilginin yazılı olduğu kitap [http://vedabase.net/bg/introduction/en introduction] to {{cite book2
| last = Bhaktivedanta Swami Prabhupada
| first = A.C.
| title = Bhagavad-gītā As It Is
| publisher = The Bhaktivedanta Book Trust
| year = 1983
| location = Los Angeles
| url = http://vedabase.net/bg
| id = }}.</ref>
Gita Mahabarata'dan alındığı için, aynı zamanda ''[[Smriti|{{IAST|Smṛiti}}]]'' metni olarak bilinir. Ancak, Upanişad ismini veren Hinduizmin branşları Bhagavat Gita'yı aynı zamanda ''[[śruti]]'' veya "ifşa edilmiş" metin olarak düşünür. .<ref>Thomas B. Coburn, ''"Scripture" in India: Towards a Typology of the Word in Hindu Life'', Journal of the American Academy of Religion, Vol. 52, No. '''3''' (Sep., 1984), pp. 435-459. {{JSTOR|1464202}}</ref><ref>Tapasyananda, p. 1.</ref>
Upanişadik öğretilerin özetini temsil eden olarak bilindiğinden, aynı zamanda "Upanişad'laın Upanişad'ı" da denir.<ref name="bansi"/> Bir başka isim de ''{{IAST|mokṣaśāstra}}'', veya "[[Moksha|Özgürleşme]]'nin [[Şastra]]sı"dır.<ref>{{cite book2|last=Nikhilananda|first=Swami|title=The Bhagavad Gita|publisher=Advaita Ashrama|year=1944|chapter=Introduction|page=xxiv}}</ref>
Mahabharatta destanının bir bölümünü oluşturan "kutsal kitap"tır. [[Hinduizm]]in "vaishnavism" ve "smartism" mezheplerince kabul edilir, Şaivizm ve Şaktizm mezheplerine mensup pek çok Hindu da Gita'ya derin saygı gösterir ama bu kutsal kitabı "smriti" kategorisinde görürler, Şaktaların Bhagavad Gita'ya çok benzeyen [[Devi Gita]] isimli kutsal kitapları vardır, Bhagavad Gita,"En yüce olanın/Tanrı'nın şarkısı" anlamına gelmektedir.
Vaishnava mezhebinin ana Tanrısı, İşwarası olan Vişnu'nun [[avatar]]ı Krişna tarafından Arjuna'ya öğretildiğine/vahyedildiğine inanılır. Hindu rişisi veya peygamberi olan Vyasa bu öğretiyi uzaktan dinleyen Sancaya'ya görme yeteneği kazandırmıştır ve Sancaya da kral Dhritaraştra'ya anlatmıştır.
Bhagavad Gita [[upanişad]] özellikleri gösteren bir kutsal metindir bu nedenle bazen "Gitopanishad" da denir. İçinde mitolojik öğeler son derece azdır, kitap felsefi ve mistik yapıdadır, yoga felsefelerini de kısaca açıklar.
İnanışa göre 5000 yıl önce MÖ 3000 yılında "dünya savaşı" denebilecek büyüklükte bir savaş meydana gelir. Bu savaş iyilerle kötüler arasındadır iyi tarafta olan Arjuna, Krişna'dan yardım ister. Arjuna savaşmak istemez ve bunalıma girer. En sonunda "Bütün bu krallıklar, zenginlikler aslında geçici" der ve silahını elinden bırakarak Krişna'nın tavsiyelerini dinlemeye koyulur. Krişna da ona ebedi hakikatleri tanrısal sırları, hayatın anlamını anlatmaya başlar.
[[Mahatma Gandhi]] gibi bazı Hindular Bhagavad Gita'da anlatılan bu savaşın, savaş arabalarının, savaş atlarının, aslında "sembolik" olduğunu düşünürler. Arabacı "bilinç"tir, atlar kamçılanan isteklerdir, savaş yaşamdır, tekerlek zamandır araba "beden" ve arabanın sahibi ise "ben"dir. Bu savaşın tarihte gerçekten "yaşandığını" düşünen Hindular da ayetlerin ayrıca "sembolik" anlamlar içerdiğini reddetmez.
Krişna Gita'da "Her şeyde beni ve bende her şeyi gören biri için ben asla kaybolmam. O kişi de benim için kaybolmaz. Benim bütün yaratıklarda bulunan varlığıma saygı gösteren bilge yaşam biçimi ne olursa olsun bende var olur" der.
"Gizli bilgi" bölümünde Krişna Tanrısal bir hakikati Arjuna'ya şöyle açıklar: "Ben tezahür etmemiş halimle içine giriştiğim kozmik evrendeki tüm yaratıkları ve canlıları kapsarım ama onlar beni kapsayamazlar. Ancak buna rağmen bütün yaratılış ve evren benim içimde bulunmaz. Benim akıl almaz mistik gücümü anlamaya çalış. Tüm canlılara hayat verdiğim halde her yerde olduğum halde kozmik evrenin ifade şekillerinin bir parçası değilim. Benim benliğim yaratılışın özüdür yaratılmış tüm varlıklar bendedirler, anlamaya gayret et"
Gita'ya göre Krişna maddesel yasaları kanunları yaratmıştır. Ama bu kanunlar yaratıldıktan sonra esaslarına uygun olarak kendi kendine işler. Bu nedenle de genel olarak Hindu dini ve Hindu kitaplarının [[evrim teorisi]] ile uyumlu olduğu söylenebilir.
Bir yerde Krişna şöyle der:
"Tüm kozmik düzenin kendi kendine yaratılmasını sağlarım, Maddesel doğa Benim gözetimimde faaliyet gösterir hareketli ve hareketsiz varlıkları yaratır. Bu düzen yine onun yasalarına uygun olarak durmadan yeniden yaratılır ve yok edilir"
Krişna Gita'da ateizmi de eleştirmiştir. "Günahın tepkisini üzerine çekenler Dünyanın dayanağının bulunmadığını, dünyanın ve evrenin kendi kendine hiçbir Tanrı olmadan, Tanrı'nın gözetimi olmadan oluştuğunu, ona hükmeden bir tanrı'nın bulunmadığını söylerler. Doğumlarının "cinsel istek"ten başka bir nedeni ve amacının olmadığını sadece bu yolla ve bu yol nedeniyle dünyaya geldiklerini düşünürler"
Bu eserin tam olarak ne zaman yazıldığı bilinmemektedir. İnançlı Vaishnava lar Gita'nın MÖ 3000 yılında oluşturulduğunu söylerler. Bilim adamları ise bu tarihlere katılmaz. Çeşitli bilim adamları dilsel ve edebi özelliklere bakarak Bhagavad Gita'nın MÖ 400 ile MÖ 100 yılları arasında yazıldığını söyler.
Gita dünyada, son zamanlarda da batıda son derece popüler bir kitap haline gelmiştir.Hatta bazılarınca popülerite konusunda [[İncil]]'i bile geçtiği iddia edilir. Hint gizemciliği dendiğinde [[Upanişad]]lar ve [[Ashtavakra Gita]] ile beraber akla ilk gelen kitaptır. Hindistan'da pek çok Hindu rahibi tarafından ezbere bilinmektedir.
Bhagavad Gita; mistisizmi, ayetlerdeki derinliği ve söz güzelliği nedeniyle bütün Hindularca ayrıca Hindu olmayan ancak doğu felsefesine ilgi duyan batılı araştırmacılarca "bir spiritüelite başyapıtı" olarak nitelendirilmektedir.
== Kaynaklar ==
{{kaynakça|2}}
<references/>
== İlgili Maddeler ==
* http://en.wikipedia.org/wiki/Bhagavad_Gita
* http://en.wikipedia.org/wiki/Mahabarata
== Dış Bağlantılar ==
;Orijinal metin
* [http://www.sacred-texts.com/hin/mbs/mbs06023.htm Mahabharata 6.23]–[http://www.sacred-texts.com/hin/mbs/mbs06040.htm 6.40] (İngilizce Mahabarata Destanı - sacred-texts.com)
* [http://www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/1_sanskr/2_epic/mbh/mbh_06_u.htm GRETIL etext of MBh 6] (ingilizce Bhagavat gita 06,023'da başlamaktadır)
| |||