Vikipedi

Virginia: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Dr. Coal (mesaj | katkılar)
Hizmetliler
87.206 değişiklik
Enozkan adlı kullanıcının son değişikliği reddedilerek Thijs!bot sürümüne (10970565) geri dönüldü
k Makale adı (Virjinya) ile makale içindeki kullanım aynılaştırıldı.
3. satır:
Fullname = Commonwealth of Virginia |
Flag = Flag of Virginia.svg |
Flaglink = VirginiaVirjinya'nın bayrağı |
Seal = Seal of Virginia.svg |
Seallink = VirginiaVirjinya'nın amblemi |
Map = Map of USA VA.svg |
Nickname = Eski Dominyon |
Capital = Richmond |
LargestCity = VirginiaVirjinya Sahili |
Governor = Bob McDonnell ( [[Cumhuriyetçi Parti (ABD)|R]] )|
Senators = Jim Webb ( [[Demokratik Parti (ABD)|D]] )
39. satır:
'''Virjinya''' (İngilizce: '''Virginia''') [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'nin [[Atlas Okyanusu]] sahilinde eyâlet. [[ABD'nin eyaletleri]] arasında 7,7 milyon kişiyle nüfus açısından 12., yüzölçümü açısından 35. sırada gelir. [[Washington, D.C.]]'ye yakınlığından dolayı stratejik önemi yüksektir. [[CIA]] ve [[Pentagon]]'a ev sahipliği yapan eyâletin kodu VA'dır.
 
VirginiaVirjinya eyaleti [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de en çok başkan ([[George Washington]], [[Thomas Jefferson]], [[James Madison]], [[James Monroe]], [[Woodrow Wilson]], [[William Henry Harrison]], [[John Tyler]] ve [[Zachary Taylor]]) çıkaran eyâlet olduğundan dolayı, kendisine "Mother of Presidents" (Başkanların anası) ismi yakıştırılmıştır.
 
== Tarih ==
 
=== Yerliler ===
İngilizler Virjinya'yı sömürgeleştirdiğinde, şimdiki VirginiaVirjinya topraklarında [[Çeroki]], [[Chesapeake]], [[Chickahominy]], [[Mattaponi]], [[Meherrin]], [[Moobs]], [[Nansemond]], [[Nottaway]], [[Pamunkey]], [[Povic]], [[Powhatan]], [[Occoneechee]], [[Rappahannock]], [[Saponite]] kabileleri ve diğerleri yaşıyordu. [[Kızılderili]]ler büyük ölçüde konuştukları dile göre üç ana gruba ayrılmıştı:
 
# [[Algonquin dilleri]] konuşanlar: Sayıları 10.000'in üzerindeydi.
53. satır:
 
=== İspanyolların başarısızlığı ===
[[1565]] yılında bir [[İspanyol]] keşif seferi aşağı [[Chesapeake Körfezi]] bölgesine vardı ve burada VirginiaVirjinya Yarımadası üzerinde yaşayan yerlilerle karşılaştı. 17 yaşında bir Powathan delikanlısı, İspanyollarla gitmeyi kabul etti. Çocuk vaftiz edildi ve bakımını üstlenen kişinin Luis de Velasco olması nedeniyle Don Luis adı verildi. Don Luis, [[Meksiko]] ve [[Madrid]]'de eğitim gördü.
 
[[1570]] sonbaharında Don Luis [[cizvit]]lere rehberlik etmek ve tercümanlık yapmak amacıyla VirginiaVirjinya'ya geri döndü. Fakat İspanyol gemisinden indikten kısa süre sonra Don Luis grubu terk etti, kabilesine döndü ve orada şef oldu. Bunu takip eden Şubat ayında Son Luis ve Powathan savaşçıları sekiz cizvit [[misyoner]]ini öldürdüler, giysilerini ve eşyalarını çaldılar. Bu saldırıdan sadece Alonzo adında bir hizmetçi çocuk kurtuldu. Alonzo Powathan'lardan kaçarak rakip bir kabileye sığındı ve bir diğer İspanyol ikmal gemisine binerek kurtuldu.<ref>Price, A. David., "Love & Hate in Jamestown: John Smith, Pocahontas, and The Start of a New Nation", Vintage Books, A Division of Random House, Inc., New York, 2003, 11</ref>
 
Alonzo'nun hikâyesini dinleyen [[Florida]]'nın İspanyol valisi [[Pedro Menendez de Aviles]], [[1572]]'nin başlarında Virjinya'ya bir misilleme saldırısı başlattı. İspanyollar cizvitleri öldürdüğüne inandıkları bazı kızılderilileri yakaladılar ve astılar, ancak Don Luis'e ulaşamadılar. Bu olay, Virjinya'daki İspanyol sömürgeleştirme çabalarının sonu oldu. Bazı tarihçiler Don Luis ile daha sonra Powhatan Konfederasyonu lideri olan Opechancanough'ın aynı kişi olduğunu öne sürerler.<ref>Boyer, S. Paul., Clark Jr., E. Clifford., Kett, Joseph., Salisbury, Neal., Sitkoff, Harvard., and Woloch, Nancy. ''The Enduring Vision: A History of the American People'', Houghton Mifflin Co., Boston & New York, 2000, Fourth Edition, 39, 41</ref> Opechancanough, Powhatan kabileleri tarafından konuşulan Algonquin Dilinde "Ruhu Beyaz Olan" demektir.
 
=== VirginiaVirjinya sömürgesi: 1607–1776 ===
[[Dosya:Jamestownzuniga.jpg|thumb|right|[[Jamestown]]'ın krokisi, 1608 civarı.]]
 
16. yüzyıl sonunda [[Birleşik Krallık]] [[Kuzey Amerika]]'yı sömürgeleştirmeye başladığında Kraliçe [[I. Elizabeth]] (asla evlenmediği için "Bakire (virjin) Kraliçe" lakabıyla anılıyordu), Sir [[Walter Raleigh]]'nin 1584'teki seferinde keşfedilen kıyılara "VirginiaVirjinya" adının verilmesini istedi. İsim daha sonra [[Güney Karolina]]'dan [[Maine]]'e kadar tüm kıyı için kullanılır oldu. Londra VirginiaVirjinya Şirketi (''London Virginia Company''), hisseleri borsada satılan bir şirket olarak [[10 Nisan]] [[1606]]'da yayımlanan beratla kuruldu. Berat, 34. enlemden ([[Kuzey Karolina]]) 45. enleme (yaklaşık [[Kanada]] sınırı) kadar olan alandaki toprak haklarını içeriyordu. Şirket, hemen bir yıl sonra, [[1607]]'de Yeni Dünya'daki ilk İngiliz yerleşimi olan [[Jamestown, Virginia|Jamestown]]'ı kurdu. Yerleşim, Kaptan [[Christopher Newport]] ve Kaptan [[John Smith]] tarafından kuruldu. [[23 Mayıs]] [[1609]]'da şirkete ikinci bir berat verildi. Şirketin sancak gemisinin sığınmak zorunda kaldığı [[Bermuda]] Adalarının (''Virgineola'' olarak da bilinirler) kontrolü de Londra VirginiaVirjinya Şirketi'ne verildi. Bermuda [[1614]]'e kadar Virjinya'nın bir parçası olarak kaldı, bu tarihten sonraysa yönetimi Krallığa devredildi.
 
Jamestown, Virjinya sömürgesinin ilk başkentiydi. 1698'de hükümet binasının dördüncü kez yanmasına kadar da öyle kaldı. Bu yangından saonra sömürgenin merkezi [[Williamsburg, Virginia|Williamsburg]]'a taşındı. Restorasyon Döneminde Kral [[II. Charles]] Virjinya'ya [[İngiliz İç Savaşı]]'nda tahta sadık kaldığı için "''dominyon''" ünvanı verdi. Bu olay nedeniyle günümüzde eyâletin lakabı hâlâ "old dominion" (eski dominyon)'dur.
 
Virjinya daha çok yerleşimci çekmek için "kelle hakkı" sistemini kullandı. Buna göre yerleşen her ailenin kişi başına 20 [[hektar]] toprak hakkı oluyordu.
71. satır:
[[Dosya:Patrick Henry Rothermel.jpg|thumb|150px|right|[[Patrick Henry]]'nin Virjinya Parlementosu'nda [[Birleşik Krallık]] tarafından konulan vergilere karşı konuşması. Peter F. Rothermel'in tablosu, 1851.]]
 
Virjinya, [[Philadelphia]]'daki Kıtasal Kongre'ye (''Continental Congress'') 1774'ten itibaren delege göndermeye başladı. ''VirginiaVirjinya Konvansiyonu'', [[12 Haziran]] [[1776]]'da ''Virjinya Haklar Bildirgesi'''ni kabul etti. Bu belge, daha sonra [[ABD Bağımsızlık Bildirgesi]]'nı ve [[ABD Anayasası]]'nı etkiledi. [[29 Haziran]] [[1776]]'da Konvansiyon, VirginiaVirjinya'nın Britanya İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.
 
[[Patrick Henry]] yeni bağımsızlığına kavuşan eyâletin ilk valisi oldu, 1776'dan 1779'a ve sonra da 1784'ten 1786'ya kadar bu görevi yürüttü. 1780'da o sırada vali olan [[Thomas Jefferson]]'un uyarısı üzerine eyâletin başkenti İngilizlerin saldırısına karşı daha korunaklı olan [[Richmond, Virginia|Richmond]]'a taşındı.
83. satır:
[[Dosya:richmond va 1865 cropped 8x5.jpg|thumb|left|180px|Richmond, Konfederasyon'un başkentiydi.]]
 
Virjinya, [[Abraham Lincoln]]'ün [[Amerika Konfedere Devletleri]]'ne [[savaş ilanı]] üzerine ABD'den [[17 Nisan]] [[1861]]'de ayrıldı. Virjinya Konfederasyon'a katılıncaya kadar kısa bir süre bağımsız bir devlet oldu. 8 Temmuz'da askeri birliklerini Konfederasyon emrine sundu. [[19 Temmuz]]'da ise Konfedere Devletler Anayasası'nı onayladı. VirginiaVirjinya'nın katılımıyla Konfederasyon'un başkenti [[Montgomery, Alabama]]'dan [[Richmond, Virginia]]'ya taşındı. 1863'de, [[Amerikan İç Savaşı]] sırasında, eyâletin kuzeybatısındaki Birlik yanlısı 48 ilçe VirginiaVirjinya'dan ayrılarak [[Batı VirginiaVirjinya]] eyaletini kurdular. İç Savaş sırasında en çok çatışma VirginiaVirjinya topraklarında yaşandı. Bunlar arasında Birinci Manassas Savaşı, İkinci Manassas Savaşı, Yedi Gün Savaşları, Fredricksburg Savaşı ve Chancellorsville Savaşı sayılabilir. VirginiaVirjinya, İç Savaşın ardından [[26 Ocak]] [[1870]]'te ABD'ye yeniden katıldı.
 
== Kaynakça ==
94. satır:
{{ABD-yerleşim-taslak}}
 
[[Kategori:VirginiaVirjinya| ]]
 
{{Link SM|en}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Virginia" sayfasından alınmıştır