Çanakkale Deniz Muharebesi (1654): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Noyder (mesaj | katkılar)
Noyder (mesaj | katkılar)
31. satır:
Osmanlı Devleti Girit'e 1645'de çıkmış; adanın büyük bir kısmını eline geçirmiş ve 1564'de [[Kandiya Kuşataması]] ile uğraşmaktaydı. {{Tersane-yi Amire]]'de büyük gayretlele büyük bir donanma kurulmuştu. Akdeniz'de [[Tunus ]] beylerbeyliği ve [[Trablusgarp]] Beylerbeyliği deniz filoları da destek için çağrılmnislarsı. Bu filolar Venedikliler ve bağdaşıklıklaral karşılaşmadan Çanakkale Boğazı'na gelmeyi başarmışlardı. [[[Kaptan-ı Derya]] [[Kara Dev Murad Paşa]] komutasında 30 yelkenli [[kalyon], 6 [[mavna]] veya maun ve 40 kadirgadan oluşan bir filo İsytanbul'dan 10 Mayıs'ta ayrılmış ve Çanakkale Boğazı'nın hemen Ege Denizi ağzına 15 Mayıs'da varmıştı.
 
== Muharabenin gelismesigelişmesi==
 
Katan-i Derya'nin harp duzeni uc sira halinda Bogaz'in agzini tutnakti. Biriuci sirada yelkenli kalyonlar, ikinci sirada mavnalar ve son sirada ise kadirgalar idi ve bu sduzen boulmadan Ege Denizi'ne acilmak planlanmisti. Vendeik amirali ise 15 Mayis'ta harekata gecti. Delfino'nun planin Venedik gemilerini Osmanli filoasun kenarinda beklemeleri ve Osmanli gemileri onlari gectikten sonra geriden hucum etmek idi. Fakat hVenedik harekati komutanin planina uymadi; Vendik ge=mnilerinin cogu hizala harekata gectiler ve Defino'nin kalyon komuta gemisi ''San Giorgio grande'' ile ikinci komutan Daniele Morosini'nin 'Aquila d'Oro'' adli gemisini ve 'Orsola Bonaventura'' ( kaptani Sebastiano Molino), ''Margarita'' kalyonuu ive 2 mavna ile 1 kadirgayi da arkada desteksiz biraktilar. Bir buyuk Osmanli gemisi ''Aquila d'Oro'' lkalyonun a hucum etti ama Vendikliler bu geiyio ele gecirmeyei basardilar, Fakat tamn bu sirada 5 Osmanli gemisi deDdestegi ggeldi. Bu gemiler hem Venediklilerin ekline gecen Osmanli gemisini hem de Venedik komuta gelmisi olan ''Aquila d'Oro'' kalyonu ataes verdiler. Venedik ikinci komutani Daniele Morosini bir sandal ile gemisinden kacmata iken yakalanip esir edildi. Venedik kadirgalar kaptani "Francesko Morosini" muharebede oldu. O gunku sacatismalar sonuscu Venediklilerin 2 kalyonu ve 1 kadirgasi yanarak batti ve 1 kadirgalari Osmanlilar eline gecti. Venedik zayiati 10 olu 40 yarali olarak verilmistir ama gercekte bu zayiatin daha buyuk oldugu cok daha olasidir. Osmanli kayiplarai ise 2 yelkenli kalyon ve 1 kadirganin yanip kaybolmasi ve olasilikla 1 mavnanin da kaybidir.
 
Katan-iı Derya'ninnın harp duzenidüzeni ucüç sirasıra halindahalında BogazBoğaz'inın agziniağzını tutnaktitutmaktı. BiriuciBirinci siradasırada yelkenli kalyonlar, ikinci siradasırada mavnalar ve son siradasırada ise kadirgalar idiivardi ve bu sduzendüzen boulmadanbozulmadan Ege Denizi'ne acilmakaçılmak planlanmistiplanlanmıştı. VendeikVenedik amiraliamiralı ise 15 MayisMayıs'ta harekata gectigeçti. Delfino'nun planinplanı Venedik gemilerinigemilerinin OsmanliOsmanlı filoasunfiloasunun kenarindakenarlarında beklemeleri ve OsmanliOsmanlı gemileri onlarionları gectiktengeçtikten sonra geriden hucumhücum etmek idi. Fakat hVenedikVenedik harekatiharekatı komutaninkomutanın planinaplanına uymadiuymadı; VendikVenedik ge=mnileriningemilerinin coguçoğu hizalahizla harekatahareketa gectilergeçtiler. ve Defino'ninnın kalyon komuta gemisi ''San Giorgio grande'' ile ikinci komutan Daniele Morosini'nin 'AquilaAquıla d'Oro'' adliadlı gemisini ve 'Orsola Bonaventura'' ( kaptanikaptanı Sebastiano Molino), ''Margarita'' kalyonuukalyonlari iveve 2 mavna ile 1 kadirgayikadirgayı da arkada desteksiz biraktilarbıraktılar. Bir buyukbüyük OsmanliOsmanlı gemisi ''AquilaAquıla d'Oro'' lkalyonunkalyonuna a hucumhücum etti; ama Vendikliler bu geiyiogemiyi ele gecirmeyeigeçirmeyi basardilarbaşardılar, Fakat tamn bu siradasırada 5 OsmanliOsmanlı gemisi deDdestegidesteği ggeldigeldi. Bu gemiler hem Venediklilerin eklineeline gecengeçen OsmanliOsmanlı gemisini hem de Venedik komuta gelmisi olan ''AquilaAquıla d'Oro'' kalyonukalyonunu ataes verdiler. Venedik ikinci komutanikomutanı Daniele Morosini bir sandal ile gemisinden kacmatakaçmakta iken yakalanipyakalanıp esir edildi. Venedik kadirgalar kaptanikaptanı "Francesko Morosini" muharebede olduöldü. O gunkugünkü sacatismalarsaçatışmalar sonuscusonucu Venediklilerin 2 kalyonu ve 1 kadirgasikadirgası yanarak battibattı ve 1 kadirgalarikadirgaları OsmanlilarOsmanlılar eline gectigeçti. Venedik zayiatizayiatı 10 oluölü 40 yaraliyaralı olarak verilmistirverilmiştir ama gercektegerçekte bu zayiatinzayiatın daha buyukbüyük olduguolduğu cokçok daha olasidirolasıdır. OsmanliOsmanlı kayiplaraikayıplarii ise 2 yelkenli kalyon ve 1 kadirganinkadirganın yanipyanıp kaybolmasikaybolması ve olasiliklaolasılıkla 1 mavnaninmavnanın da kaybidirkaybıdır.
 
==Katilan gemi envanteri ==