Hadım Hasan Paşa: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k r2.7.1) (Bot değişikliği Ekleniyor: en:Hadim Hasan Pasha |
Değişiklik özeti yok |
||
1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
'''Hadım Hasan Paşa''' [[III. Mehmet]] saltanatı döneminde [[3 Kasım]] [[1597]]-[[9 Nisan]] [[1598]] tarihleri arasında beş ay altı gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. ▼
|isim = Hadım Hasan Paşa
|resim =
|resimbaşlık =
|sıra =
|makam = [[Osmanlı Sadrazamı]]
|dönembaşı = [[3 Kasım]][[1597]]
|dönemsonu = [[9 Nisan]] [[1598]]
|öncegelen = [[Damat İbrahim Paşa]]
|sonragelen = [[Cerrah Mehmed Paşa]]
<!-- Kişisel Bilgiler -->
|doğum_tarihi =
|doğum_yeri =
|ölüm_tarihi = Mayıs [[1598]]
|ölüm_yeri = İstanbul
}}
▲'''Hadım Hasan Paşa''', (d. ? - o. Mayıs [[1598]] Istanbul) [[III. Mehmet]] saltanatı döneminde [[3 Kasım]] [[1597]]-[[9 Nisan]] [[1598]] tarihleri arasında beş ay altı gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
==Hayatı==
Aslinin ne oldugu tartismalidir.<ref name="uzuncarsili">Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) ''Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar)'', Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN:978-975-16-0010) say.357</ref> Bazi kaynaklar [[Arnavut]] oldugunu bildiriler. Devsire olarak Istanbul'a sraya getirilmis ve Endurun'da egitim yapip hadim bir akaga olarak girev yapmistir ve haznedarbasi olmustur.
Saraydan ayrilmasi [[1580]]'de Misir valiligine gonderilmesi ile olmuystur. Fakat burada gorevde iken Istanbul'a sikayet yapilmis ve 1 yildan sonra valilikten azledilmis Istanbul'a cagrilmistir. Istanbul'a geldiginde hapise atilmistir.
Fakat Valide Sultan'a gonderdigi hediyeler ve paralar sonunda afolunmus vehaopisden cikmistir. <ref name="uzuncarsili"/> 1653'de once [[Sirvan]] Beylerbeyi sonra da [[Revan]] Beylerbeyi girevleinde bulunmustur. [[III. Mehmed]]'in de katildigi [[Egri Seferi]] sirasinda Istanbul'da olup "Istanbul Muhafizi" ve "Sedaret Kaymakami" gorvelerini yapmistir.
1597'de Sadrazam ve Serdar olan [[Damat Ibrahim Pasa]] Balkanlarda askeri br sefere cikmak hedefiyle Davutpasa'da otaga cikti. Ama hasta oldugunu ileri surerek sefere cikmaktan cekindi. 3 Kasim 1597#'de III.Mehmet tatarafaindan sadrazamliktan azledildi ve yeni sadrazam olarak sultanin muhru Hadim Hasan Pasa'ya verildi.<ref name="sakaoglu">Sakaoglu, Necdet (1999(, ''Bu Mulkun Sultanlari''', Istanbul:Ogalak.p say.191</ref>
Istanbul'da asayis Celali isyanlari dolayisyla ciftini bozarak sehre gelen cok sayida fakir koylu muhacir nedeniyle bozulmustu. O kis Sultan III. Mehemet Istanbul'a donmekle beraber Davutpasa'da yaptirdigi yeni ssrayda kalmayi tercih etmekteydi. Ocak 1598'de annesi Safiye Sulr=tan adina yeni bir cami (sonradan {{Yeni Camm]] adina alan camii) yaptirmak uzere baskentin merkezlerinden olan Eminonu'nde kamulastirma baslandi ve burada bulunan cogu kagir tasatn yapilmis olan evlerden olusan Yahudi mahalleleri ve bir Yahudi sinagogu, gayet yuksek bedel odenerek kamulastirilip yikilmaya baslandi. Mart 1599'da sehir halki yhem ilkbahari hem de Rmazani kutlamaya hazirlik yapmaya basladi. Ama enflasyon birden siddetlendi ve fiyatlar konulan narhlara aldirmadan iki misli artmisti ve bu artis devam etmekte idi. Carsi kontrolu ile gorevli olan yeniceriler esnafa karismaz olmustu. Vergiler toplanamaz oldu ve darbedilen gumus akceler tagyis edilerek paranin degeri dusurulkmeye bas vuruldu. Devlet idaresinden herkes sikayetc eder olmusdu. <ref name="sakaoglu"/>
Halkin sikayeti Sultanin kulagina da yetismisti. III. Mehmed Seyhulislam olan [[Bostanzade Mehemed Efendi]] ile danisti. Ramazan ayi icinde Sadrazam Hadim Hasan Pasa yaklasik 6 ay sedarette bulunduktan sonra [[9 Nisan]] [[1598]]'da azledildi. Yerine Sadrazam olarak [[Cerrah Mehmed Paşa]] getirildi.
Azli ile birlikte bostancibasi tarafindan divandan alinip [[Yedikule]]'de tutuklandi. Hapiste birkac hafta kaldiktan sonra yaklasik Mayis 1598 basinda (Hicri Ramazan 1006'da) Yedikule'de bogularak idam edildi. Ingiliz Elcisi Lalo'ya gore Hadim Hasn Pasa'nin bu akibetine bas neden valide sultan [[Safiye Sultan]]'in devlet islerine devamli mudahalesindsen son derece sikilip sikayet etmesidir. Bu hatiralarda Hadim Hasan Pasa'nin "Valide Sultan beni takside baglamistir" diye acikca sikayet etmesi sonunda azli ve idami hakkinda ayrintili bilgi saglanmaktadir.<ref name=uzunxaesili"/>
==Eserleri==
Istanbul'da Cagaloglu semtimde mescit, medrese. cesme ve sebil yaptirmistir. Turbesi de bu kulliye icindedir.
{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu
|önce = [[Damat İbrahim Paşa]]
|başlık= [[Dosya:Sadrazamlik-nisanlari.svg|25px]]<br/> [[Duraklama Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi|Osmanlı Sadrazamı]]
|yıllar= [[3 Kasım]][[1597]]-[[9 Nisan]] [[1598]]
|sonra= [[Cerrah Mehmed Paşa]]}}
{{bitiş kutusu}}
==Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
==Ayrıca bakınız==
*[[III. Mehmet]]
*[[Duraklama Dönemi Osmanlı Sadrazamları listesi]]
==Dış bağlantılar==
* Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) ''Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar)'', Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN:978-975-16-0010) say.357-358
* Danişmend, İsmail Hâmi (1971), ''Osmanlı Devlet Erkânı'', İstanbul:Türkiye Yayınevi.
* Tektaş, Nazım. (2009), ''Sadrâzamlar - Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı''. İstanbul:Çatı Kitapları. ISBN: 9789758845000
{{Osmanlı sadrazamları}}
Satır 7 ⟶ 68:
[[Kategori:Osmanlı sadrazamları]]
[[Kategori:İdam edilmiş Osmanlılar]]
[[Kategori:1598 yılında ölenler]]
[[ca:Hadim Hasan Paixà]]
| |||