|
Agit Bitkisi Kore Ve Türkiyede Bulunmaktadır.
{| border=1 align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=300 style="margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;"
Türkiyede Erzincanın Zirve Dağlarında Bulunmaktadır.
| '''Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'''
Agit Bitkisi Kore'de Somon Balığı Ve Suşinin Yanında Yenilmektedir.
| style="background:#efefef;" align="center" colspan="2"|
Fazla Tüketim Olmaması Nedeniyle Piyasada Çok Az Ve Nadir Bulunmaktadır.
{| border="0" cellpadding="2" cellspacing="0"
Türkiyede İse Agit Yiyeceği İle Yenir
| align="center" width="140px" | [[Dosya:OSCE logo.svg|150px]]
Böbreklere Karşı Büyük Faydası Vardır.
|}
Ve XII.Döneminde Pansumanın Altına '' Tendirdiyöt'' Yerine Agit Bitkisinin Suyu Kullanıyorlardır.
|-
Fransızcada-Acts Diye Söylenilir
| align=center colspan=2 style="background: #ffffff;" |[[Dosya:OSCE members and partners.png|250px]] <br /> {{Lejant |#007f00| AGiT üyesi ülkeler}}<br />{{Lejant|#ff7f40| işbirliği yapılan ortak devletler}}
Erzincanda-Agit
|-
Korede-esgatı Diye Söylenilir.
|Tür || Uluslararası organizasyon
|-
|Kuruluş || [[1995]]
|-
|[[Resmi dil]](ler) || [[İngilizce]]
|-
|[[Merkez]] || [[Viyana]]
|-
|Genel Sekreter: || [[Kanat Saudabayev]]
|-
|üyeler: || 56 Üye
|}
'''Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı''' (''AGİT''), "Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı" (AGİK) adı altında [[1970]]'li yılların başında soğuk savaş koşullarındaki [[Avrupa]]’nın bölünmüşlüğüne son verilmesi, güvenlik ve istikrarın sağlanması ve katılan devletler arasında bu amaca yönelik işbirliğinin geliştirilmesi düşüncesiyle kurulmuş teşkilattır.
AGİT’in görevi doğu ve batı arasında çok taraflı bir müzakere ve diyalog forumu olarak belirlenmiştir. [[1975]]’den 1990’a kadar AGİT, yeni yükümlülüklerin ele alındığı ve uygulamaların gözden geçirildiği bir dizi konferans ve toplantılar şeklinde devam etmiştir. [[1990]] yılında yapılan [[Paris Zirvesi]] [[soğuk savaş]] sonrası dönemde ortaya çıkan tehlikeleri karşılamayı amaçlayan bir kurumsallaşmanın başlangıcını işaret etmiştir.
Avrupa’da güvenlik ve istikrar , [[1950’lerin]] ortasından itibaren [[Doğu Bloku]] tarafindan ortaya atilan bir fikirdir. [[Almanya]]’nin bölünmüşlüğü ve Berlin sorunu soğuk savaş döneminde Avrupa’nın sınırlarını yasalaştırma girişimine neden olmuştur.
Bu çerçevede [[1955]]’lerde [[Varşova Paktı]] tarafından yapılan Avrupa güvenliği anlaşma önerisi Batılılar tarafından kabul edilmemiştir. Doğu Blokunun bu yöndeki önerileri 1970’lerin başında [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] ile [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|SSCB]] arasında imzalanan [[SALT-I|SALT 1 Andlaşması]] ve Batı [[Almanya]]’nın, [[Polonya]] ve [[Çekoslovakya]] ile olan Doğu sınırlarını tanıması ve Doğu Almanya ile ilişkiye girmeyi kabul etmesi sonucu meydana gelen yumuşama ortamı ile değer kazanmaya başlamıştır. Bu koşullarda Batı Avrupa güvenliği konusunda görüşmelere girişmeyi kabul etmiştir. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı, [[15 Ocak]] [[1973]] tarihinde [[Helsinki]]’de çalışmalarına başlamıştır. İki yılı aşkın bir süre devam eden konferans [[1 Ağustos]] [[1975]]’de [[Helsinki Nihai Senedi]] ’nin 33 Avrupa ülkesi ile ABD ve [[Kanada]] tarafından Devlet ve Hükümet Başkanları düzeyinde imzalanmasıyla sonuçlanmıştır.
== Helsinki Nihai Senedi Temel İlkeleri ==
{{Anamadde|Helsinki Nihai Senedi}}
35 imzacı devlet arasındaki ilişkilere rehberlik edecek 10 temel ilke ortaya konmuştur. Bunlar:
* Egemen eşitlik ve egemenliğe saygı,
* Kuvvet kullanmaktan veya kuvvet kullanma tehdidinden kaçınma,
* Sınırların ihlal edilmezliği,
* Devletlerin toprak bütünlüğünün korunması,
* Anlaşmazlıkların barışçıl yollardan çözümü,
* İçişlerine karışmama,
* İnsan hakları ve temel özgürlüklere saygı,
* Halklarin eşit haklardan ve kendi kaderlerini tayin hakkından yararlanması,
* Devletler arasında işbirliği,
* Uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerin iyi niyetle yerine getirilmesi.
AGİT’in temelini oluşturan Helsinki Nihai Senedi’nde; katılımcı devletlerin karşılıklı ilişkilerinde izleyecekleri temel ilkelerdir. Bunların başında devletlerin egemen eşitliği, sınırların dokunulmazlığı, içişlerine karışmama, toprak bütünlüğüne ve insan haklarına ve temel özgürlüklere saygı yer almaktadır. İnsan hakları ve temel özgürlüklere saygının, güvenliğinde bir unsuru haline getirilmesi, [[Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği|Sovyetler Birliği]]’nin ve [[komunizm|komunist sistemin]] çözülmesinde etkili bir araç olmuştur.
Helsinki Nihai Senedi 3 temel bölüme ayrılmıştır:
# Avrupa güvenliği ile ilgili sorunlar
# Çevre, teknoloji, bilim ve ekonomi alanlarında işbirliği
# insan haklarının geliştirilmesi
[[Dosya:OSCE-Permanent Council.JPG|thumb|AGİT Daimi Konseyi'nin bir toplantısı - Hofburg, Vienna. Fotoğraf: [[Mikhail Evstafiev]] ]]
Nihai Sened, siyasi diyaloğu sürdürmek, işbirliğini geliştirmek için yeni standart ve normlar koyacak AGİT andlaşmalarının uygulanmasını gözden geçirecek düzenli olarak izleme toplantıları düzenlenmesini de karara bağlamıştır. İzleme toplantıları [[Belgrad]], [[Madrid]] ve [[Viyana]]'da yapılmıştır. Bu toplantılara katılan devletler, insan hakları ve devletler arasında güveni artırıcı önlemler konusunda yeni yükümlülükleri kabul etmişlerdir. Bu toplantılara ilave olarak demokratik kurumlar, insan hakları, sorunların barışçıl çözümü, çevre, medya, bilim, kültür ve ekonomik işbirliği gibi spesifik konularda uzmanlar toplantısı gerçekleştirilmiştir.
Helsinki toplantısından sonra AGİT diplomatik bir konferans olmaktan ileri gitmemiştir. Bu konferansı esnek tutabilmek için daimi bir yapılanmaya gidilmemiş, 1989-1990 yılarında devletler, AGİT organlarının oluşturulması gerektiği üzerinde anlaşmışlardır.
1970-1980 yılları arasında AGİT’in en büyük avantajı sorunlara kapsamlı yaklaşma yeteneği olmuştur. AGİT insan hakları ile genel güvenlik ve işbirliği arasindaki bağa önem vermiştir. Bu nedenle AGİT kendi vatandaşlarının temel özgürlüklerini sistematik olarak ihlal eden devleti uluslararası alanda güvenilemeyen ve hatta diğer ülkelerinin güvenliklerine potansiyel bir tehdit olarak değerlendirmiştir.
Nihai Sened “sosyalist” sistemi ortadan kaldırıcı sihirli bir formül taşımamaktadır. AGİT kompleks ve kapsamlı bir sürecin bir unsuru olarak görülmüştür. AGİT’in sağladığı gelişmeler değişen gerçekliğin bir sonucudur. AGİT Varşova Paktı ülkelerinde yaşanan demokratik değişikliklere moral desteği ve siyasi bir platform sağlamıştır.
Nihai Senet, uluslararasi hukuk açısından bağlayıcı bir belge olarak görülmemekte, siyasi bağlayıcılığı bulunduğu ileri sürülmektedir. AGİT’in Nihai Senet’te ifadesini bulan, güvenlik, insani boyut ve ekonomik konulardan ilk ikisi büyük bir gelişme göstermiştir.
AGİT’e taraf devletler arasinda itimadın geliştirilmesi ve askeri faaliyetlerde şeffallığın sağlanması ve böylece askeri çatışma tehlikesinin giderilmesi düşüncesiyle kabul edilen güven ve güvenlik artırıcı önlemler Nihai Senet’te yer almış ve bunlar daha sonra Avrupa Silahsızlanma Konferansı (1986) ve Güven ve Güvenlik Artırıcı önlemler müzakerelerinin temelini oluşturmuştur. Bu sürecin en önemli sonucu Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Andlaşması’nın imzalanmasıdır.
[[II. Dünya Savaşı]]’ndan sonra Avrupa’da meydana gelen bloklaşmanın koşullarında başlatılan AGİT süreci, [[1975]] yılından soğuk savaş bitimine kadar Doğu-Batı ilişkilerinin en önemli forumu haline gelmiştir. AGİT süreci bu dönemde Doğu ile Batı arasında bir ölçüde sürtüşme ve çatışma forumu niteliğinde cereyan ederken, Sovyetler Birliği’nin dağılması ve Doğu Avrupa’daki demokratikleşme hareketlerinin başladığı [[1989]]’dan itibaren farklı bir niteliğe bürünmüştür. Bu tarihten sonra AGİT toplantılarında, çatışma ve sürtüşmelerin yerini önemli ölçüde işbirliği ve diyalog almıştır.
AGİT geleneksel bloklararası siyasetin geride kalmaya başlamasıyla ortaya çıkan geçiş dönemine uygun, geniş katılımlı, çok boyutlu ve tecrübe edilmiş bir sürece dayanan yeni bir düzenin kurulmasına yardımcı olabilecek bir forum olarak görülmüştür.
== Kaynakça ==
* http://www.tbmm.gov.tr/agitpa/sil3/osce/www.osce.at/osze/agit.html
{{Avrupa konuları}}
{{Avrupa-kurum-taslak}}
[[Kategori:Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı| ]]
[[af:OVSE]]
[[an:OSCE]]
[[ar:منظمة الأمن والتعاون في أوروبا]]
[[ast:Organización pa la Seguridá y la Cooperación n'Europa]]
[[az:Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı]]
[[be-x-old:Арганізацыя па бясьпецы й супрацы ў Эўропе]]
[[bg:Организация за сигурност и сътрудничество в Европа]]
[[bs:Organizacija za evropsku sigurnost i saradnju]]
[[ca:Organització per a la Seguretat i la Cooperació a Europa]]
[[cs:Organizace pro bezpečnost a spolupráci v Evropě]]
[[cy:Sefydliad Diogelwch a Chydweithrediad Ewrop]]
[[da:OSCE]]
[[de:Organisation für Sicherheit und Zusammenarbeit in Europa]]
[[el:Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη]]
[[en:Organization for Security and Co-operation in Europe]]
[[eo:Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo]]
[[es:Organización para la Seguridad y la Cooperación en Europa]]
[[et:Euroopa Julgeoleku- ja Koostööorganisatsioon]]
[[eu:Europako Segurtasun eta Kooperazio Erakundea]]
[[fa:سازمان امنیت و همکاری اروپا]]
[[fi:Euroopan turvallisuus- ja yhteistyöjärjestö]]
[[fiu-vro:Õuruupa Julgõolõki- ja Kuuntüüorganisats'uun]]
[[fr:Organisation pour la sécurité et la coopération en Europe]]
[[gl:Organización para a Seguridade e a Cooperación en Europa]]
[[he:הארגון לביטחון ולשיתוף פעולה באירופה]]
[[hr:Organizacija za europsku sigurnost i suradnju]]
[[hu:Európai Biztonsági és Együttműködési Szervezet]]
[[hy:Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպություն]]
[[id:Organisasi untuk Keamanan dan Kerjasama di Eropa]]
[[is:Öryggis- og samvinnustofnun Evrópu]]
[[it:Organizzazione per la Sicurezza e la Cooperazione in Europa]]
[[ja:欧州安全保障協力機構]]
[[kk:Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы]]
[[ko:유럽 안보 협력 기구]]
[[la:Organizatio Securitati Cooperationique in Europa favendis]]
[[lt:Europos saugumo ir bendradarbiavimo organizacija]]
[[lv:Eiropas Drošības un sadarbības organizācija]]
[[mk:Организација за безбедност и соработка на Европа]]
[[nl:Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa]]
[[no:Organisasjonen for sikkerhet og samarbeid i Europa]]
[[pl:Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie]]
[[pms:OSCE]]
[[pt:Organização para a Segurança e Cooperação na Europa]]
[[ro:Organizația pentru Securitate și Cooperare în Europa]]
[[ru:Организация по безопасности и сотрудничеству в Европе]]
[[scn:Urganizzazzioni pâ sicurizza e la Cuupirazzioni nta l'Europa]]
[[sh:Organizacija za evropsku bezbjednost i saradnju]]
[[simple:Organization for Security and Co-operation in Europe]]
[[sk:Organizácia pre bezpečnosť a spoluprácu v Európe]]
[[sl:Organizacija za varnost in sodelovanje v Evropi]]
[[sq:Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë]]
[[sr:Организација за европску безбедност и сарадњу]]
[[su:Organisasi pikeun Kaamanan jeung Sabilulungan di Éropa]]
[[sv:Organisationen för säkerhet och samarbete i Europa]]
[[tt:ОБСЕ]]
[[uk:ОБСЄ]]
[[vi:Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu]]
[[zh:歐洲安全與合作組織]]
[[zh-min-nan:OSCE]]
| 