Zapotekler: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Luckas-bot (mesaj | katkılar)
k r2.7.1) (Bot değişikliği Ekleniyor: be:Сапатэкі
Değişiklik özeti yok
1. satır:
[[Dosya:Jaguar trouvé à Oaxaca.jpg|thumb|right|220px|Bir Zapotek eseri, oturmuş [[jaguar]], [[Amerikan Doğal Tarih Müzesi]] ([[New York]])]]
 
'''Zapotekler''' [[Orta Amerika]]'daki [[Kolomb öncesi Amerika|Kolomb öncesi]] bir uygarlığa ve bu uygarlığı kuranların soyundan gelenlere verilen bir addır. Zapotekler'in kökeni hakkında fazla bilgi bulunmamakla birlikte, M.Ö. yaklaşık 1500 yıllarında ortaya çıktıkları sanılmaktadır. [[İspanyol]] istilasına kadar Oaxaca vadisinin en önemli topluluğunu olmuşlardır. Orta Amerika kültürünü etkileyen birçok şehir-devletler kurmuşlardır. Zapotekler'in ana yerleşim bölgesi [[Maya]] ülkesi ile yukarı [[Meksika]] ovaları arasında kalan [[Oaxaca]] vadisi ve [[Alban Dağı]]'dır. [[Maya dili]] [[Uto-aztek]] dil ailesine sokulurken, Zapotek dili [[Mistek dili]] gibi [[Otomang dil ailesi]]ne sokulur.
 
Arkeologlar Zapotekler'in uygarlığını tarihsel merkezleri Monte Alban'ın işgal edilmesinden geriye doğru beş dönemde ele alırlar:
* M.S.MS 500-M.Ö. 200 dönemi: Monte Alban'ın nüfusu 10.000 dolaylarındaydı.
* M.Ö. 200-M.Ö. 250 dönemi: Bu kültürün [[Maya]] etkisindeki karakteristik seramiklerinin belirdiği dönemdir.
* M.Ö. 250-M.Ö. 700 dönemi: Zapotek uygarlığının altın çağı. Günümüzde görülen bazı anıtları inşa ettikleri ve Mitla kentini kurdukları dönemdir. [[Teokratik]] toplum düzeninde bulunulduğu bu dönemde, Zaachila sülalesi başkenti [[Téozpotlan]]'a taşıdı.
* M.Ö. 700-M.Ö. 1000 dönemi: Bir varsayıma göre, Monte Alban kenti terk edildi.
* M.Ö. 1000-M.Ö. 1500 dönemi: [[Toltekler]] ve [[Çiçimekler]] tarfından güneye itilen Mistekler'le savaşa girdiler. Mitla kentini kaybettikler. M.Ö. 1280'de ortak düşman [[Aztekler]] tehdidi karşısında barış antlaşması imzaladılar ve antlaşma, her iki kralın aile bireyleri arasında yapılan bir evlilikle perçinlendi. Bu soydan gelen Cocijo-pij 1563 yılında ölmüştür ki, son Zapotek kralı İspanyol istilasına tanık olmuştur.
Zapotekler, günümüzde Meksika'daki bir etnik azınlık olarak varlıklarını sürdürmektedir. Günümüzde 400.000 kişi Zapotek dilini konuşmaktadır.
15. satır:
 
{{commons|Category:Zapotec}}
{{Kuzey Amerika-taslak}}
{{EtnikOrta grupAmerika-taslak}}
{{etnik grup-taslak}}
 
[[Kategori:Zapotekler| ]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Zapotekler" sayfasından alınmıştır