JPEG: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Abuk SABUK (mesaj | katkılar) 81.213.48.73 (k - m - e) tarafından yapılan değişiklik geri alınıyor. |
||
4. satır:
JPEG standardında görüntü saklayan dosya biçimi de çoğunluk tarafından JPEG olarak adlandırılır. Bu dosyalar genellikle ''.jpg'', ''.jpe'' ya da ''.jfif'' uzantılıdır, ancak çoğunlukla ''.jpg'' uzantısı kullanılır. Ancak, JPEG standardı sadece görüntünün nasıl kodlanacağını tanımlar, görüntünün herhangi bir saklama ortamında depolanma biçimini belirtmez. JPEG olarak bildiğimiz dosya biçimi, '''Independent JPEG Group''' adlı başka bir grubun '''JFIF''' (''JPEG File Interchange Format'' - JPEG Dosya Alışveriş Biçimi) adlı standardı tarafından tanımlanmıştır.
Bu dosya biçimi, [[WWW]] üzerinden görüntü iletmek ve fotografik görüntü saklamak için en popüler dosya biçimi olmuştur. JPEG / JFIF formatı, web için gerçekten de başarılı bir depolama ve veri transfer yapısına sahiptir. Çünkü bu işi yapan GIF formatı sadece 256 rengi desteklediğinden fotografik görüntülerde yetersiz kalmaktadır. PNG'nin görüntü kalitesi daha iyi olsa da web için yeterli boyut
Genel dilde JPEG kısaltması, JPEG standardından çok JFIF dosya biçimine karşılık gelir. Ancak [[TIFF]] gibi başka dosya biçimleri de JPEG standardında görüntü saklayabilmektedir.
JPEG dijital kameralarda ve diğer fotoğrafik görüntü yakalama cihazları tarafından kullanılan en yaygın görüntü biçimidir.JPEG / JFIF birlikte fotografik görüntülerin saklanması ve iletiminde World Wide Web üzerindeki en yaygın biçimdir.Diğer varyasyonlar seçkin değildirler, sadece JPEG olarak adlandırılır.
Dijital ortamda, JPEG dijital fotoğraf (resim) için kayıplı sıkıştırma yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. depolama boyutu ve görüntü kalitesi arasında seçilebilir değişim sağlayan ayarlanabilir dereceli sıkıştırmadır. JPEG genellikle görüntü kalitesinde az algılanabilir kaybı ile 10:01 sıkıştırma sağlar.
== Görüntü kodlama yöntemi ==
JPEG, ayarlanabilir kayıplı sıkıştırma kullanır, dolayısıyla JPEG verisinden okunan görüntü ile veriyi yaratmak için kullanılan görüntü aynı değildir. Ancak, kayıplar insan görme sisteminin daha az önem verdiği detaylarda gerçekleştiği için çoğu zaman farkedilmez.
=== Renk uzayı dönüşümü ve alt örnekleme ===
JPEG kodlamada ilk adım, görüntünün [[RGB]] uzayından farklı bir uzay olan YCbCr uzayına dönüştürülmesidir. Böylelikle görüntü [[piksel]]leri birer parlaklık ve ikişer [[renk]] bileşeni ile gösterebilirler. YCbCr, renkli [[TV]] yayınlarında da kullanılan [[YUV]] uzayına benzer bir uzaydır.
İnsan [[retina|retinası]], yapısı nedeniyle bir görüntüdeki renk verisini parlaklık verisine göre daha düşük çözünürlükte görür. Dolayısıyla renk verisinin parlaklığa göre daha düşük bir çözünürlükte örneklenmesi, çoğunlukla hissedilir bir değişikliğe neden olmaz. JPEG, yatayda ve/veya düşeyde renk verisinin parlaklığın yarısı çözünürlükte örneklenmesine imkân verir.
=== Ayrık kosinüs dönüşümü ve nicemleme ===
Her renk bileşeni, 8x8 bloklar halinde [[ayrık kosinüs dönüşümü]] ile dönüştürülür, bu sayede resmin ''enerjisi'' az sayıda (dönüşüm uzayındaki) pikselde yoğunlaştırılır. Dönüştürülen blokların [[nicemleme|nicemlenmesi]] sonrasında da sıfırdan farklı az sayıda değer ile bloğu ifade etmek mümkün olur. Dönüşüm uzayındaki yüksek frekans pikselleri, resmin görsel kalitesinde görece az rol oynarlar, dolayısıyla yüksek frekans pikselleri daha az sayıda değere nicemlenir.
Nicemleme, sıkıştırma miktarının ayarlanabilmesini de sağlar. Daha çok nicemleme ile aslından uzak ama daha çok sıkıştırılmış görüntüler elde edilebilir. Nicemlemenin bu yan etkisi görüntüden görüntüye değişen bir nicemleme miktarına kadar büyük miktarda görsel bozulmalara neden olmaz.
Nicemleme sonrasında görüntü blokları nicemleme öncesine göre daha az çeşit sayı(sembol) ile ifade edilir hale gelir. Sık rastlanan semboller daha az, seyrek semboller daha çok bitle kodlanarak bilginin daha yoğun ifade edilmesi sağlanabilir. Nicemlenmiş görüntü blokları, standart ya da görüntüye özgü kod tabloları kullanılarak kodlanır ve dosyada depolanırlar.
Nicemlenmiş blokların aritmetik kodlama ile kodlanması da mümkündür, ancak aritmetik kodlamanın üstündeki patentler nedeniyle bu yöntem popüler değildir.
=== Sıkıştırma kaynaklı görüntü bozulmaları ===
[[Dosya:Phalaenopsis JPEG.jpg|frame|right|Soldan sağa gittikçe daha kayıplı sıkıştırılmış bir çiçek görüntüsü.]]
Sıkıştırma oranı arttıkça görsel detayda azalma görülür. Oranın artmasıyla keskin hatların etrafında dalgalanmalar ve detay kaybı, yüksek sıkıştırma ortanlarında da bloklanma belirgin hale gelir. JPEG görüntülerin çeşitli dönüşümler geçirmesi (ör. ölçeklenme) sıkıştırma yan etkilerini daha belirgin hale getirebilir.
JPEG kodlanmış görüntüde yüksek frekans bileşenleri görüntü detay bilgisinin önemli bir kısmını içerir. Sıkıştırma oranı yükseldikçe yüksek frekans bileşenlerinin daha fazlası kaybedilir. En yüksek sıkıştırma oranlarında ise sadece en düşük frekans bileşeni sıfırdan farklıdır, bu nedenle görüntü bloklar halinde görünür.
== JPEG'in kullanım alanları ==
JPEG, özellikle doğa görüntüleri gibi yüksek frekanslı bileşenleri görece önemsiz görüntüleri çok az görsel kayıpla, kayıpsız sıkıştırma yöntemlerinden çok daha yüksek verimle sıkıştırabilir. Ancak, çizimler ya da keskin hatlı cisimler içeren görüntülerde sıkıştırma miktarı arttıkça keskin hatların etrafında dalgalanma görülür.
== Ayrıca bakınız ==
* [[Veri Sıkıştırma]]
* [[Bitmap]]
* [[GIF]]
* [[PNG]]
== Dış bağlantılar ==
* [http://sozluk.sourtimes.org/show.asp?id=7073689 JPEG hakkında en çok sorulan sorular]
{{Çokluortam sıkıştırma}}
[[Kategori:Grafik dosya biçimleri]]
[[ar:جيه بيه إيه جي]]
[[az:JPEG]]
[[bg:JPEG]]
[[ca:JPEG]]
[[cs:JPEG]]
[[da:JPEG]]
[[de:JPEG]]
[[el:JPEG]]
[[en:JPEG]]
[[eo:JPEG]]
[[es:Joint Photographic Experts Group]]
[[eu:JPEG]]
[[fa:جیپیئیجی]]
[[fi:JPEG]]
[[fr:JPEG]]
[[gl:JPEG]]
[[he:JPEG]]
[[hr:JPEG]]
[[hu:JPEG]]
[[id:JPEG]]
[[it:Joint Photographic Experts Group]]
[[ja:JPEG]]
[[ka:JPEG]]
[[ko:JPEG]]
[[lt:JPEG]]
[[lv:JPEG]]
[[ml:ജെ.പി.ഇ.ജി.]]
[[nl:Joint Photographic Experts Group]]
[[no:JPEG]]
[[pam:JPEG]]
[[pl:JPEG]]
[[pt:Joint Photographic Experts Group]]
[[ro:JPEG]]
[[ru:JPEG]]
[[sk:JPEG]]
[[sl:JPEG]]
[[sv:JPEG]]
[[th:JPEG]]
[[uk:JPEG]]
[[ur:مشترکہ گروہ برائے عکسیہ ماہران]]
[[vi:JPEG]]
[[yo:JPEG]]
[[zh:JPEG]]
| |||