|
'''Mikroçip'''. [[Jack Kilby]] tarafından [[1959]]'da [[Teksas]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de icat edildi. ABD ve [[İngiltere]]'de aynı yıl patent kayıtlarına geçti. [[Elektrik mühendisi]] olan Jack Kilby, lehimlenmiş küçük tel parçalarını [[mikroskop]] yardımıyla iletken bir maddeye bağlayarak dünyanın ilk tamamlanmış devresini yapmış oldu. Küçük boyutu, hafifliği ve kullanım kolaylığı ile mikroçip, bugünün modern elektronik sektörünün temelini oluşturuyor. Bilgisayarlardan oyuncaklara kadar geniş bir kullanım alanına sahip.
[[Dosya:Diopsis.jpg|right|thumb|200px|Tümleşik devre örneği.]]{{Devre elemanları}}
Türkiye dünyada mikroçip üreten 15 ülke arasındadır.
'''Tümdevre''' (ayrıca '''bilgisayar yongası''', '''çip''', '''entegre devre''', '''mikroçip''', '''mikrodevre''', '''tümleşik devre''', '''yonga'''), [[Yarıiletken|yarıiletken maddeden]] oluşan ince bir yüzey üzerine yerleştirilmiş ve küçültülmüş bir [[elektronik devre]]dir.
== Mikroçipin gelişimi ==
Tümleşik devreler, [[yarıiletken aygıt]]ların [[Elektron tübü|boşluk tüplerinin]] görevlerini yerine getirebileceklerinin deneysel olarak fark edilmesi ile önem kazandılar. 20. yüzyılın ortalarında çok büyük sayıda [[geçirgeç|geçirgecin]] küçük boylu yongalara yerleştirilebilmesi, elektronik bileşenlerin üretilmesinde yeni bir döneme girilmesine olanak sağladı. Tümleşik devrelerin toplu üretilebilmeleri ve güvenilirlikleri ayrık geçirgeç kullanımının yerini almalarını hızlandırdı.
Günümüzde [[nano teknoloji]]yle saç telinden ince mikroçipler üretilebilmektedir.
{{ Elektronikbilim-taslak}} ▼== Tümdevreler ve ayrık devreler ==
{{elektronik-taslak}}
Tümleşik devrelerin ayrık devrelere göre başlıca iki olumlu yanı sayılabilir: düşük üretim maliyeti ve başarım. Üretim maliyetinin düşüklüğü [[geçirgeç]]leri birer birer değil de tek defada [[ışıklı taş baskı]] (fotolitografi) aracılığı ile basılmaları sayesinde gerçekleşmekte. Başarımın yüksekliği ise bileşenlerin yakınlığı ve dolayısıyla daha az güç kullanımına bağlıdır. [[2006]]'ya varıldığında ortalama yonga alanları 1 ile 350 [[mm]]<sup>2</sup> arasında olup milimetre başına 1 milyon [[geçirgeç]] kullanılabilmektedir.
Günümüzde tümleşik devre satışları Dünya çapında 300 milyar ABD dolarına yaklaşmıştır. Tümleşik devre üretiminde silikon temelli CMOS (Complementary Metal Oxide Semiconductor) teknolojisi hakim durumdadır. CMOS teknolojisi, transistör başına düşük maliyetler sağladığı ve büyük miktarlarda yonga üretimine olanak verdiği için tercih edilmektedir. Bunun dışında, özellikle daha yüksek hızda ya da düşük gürültü ile çalışması istenen devrelerde SiGe BJT ya da GaAs temelli teknolojileri de kullanılabilmektedir.
== Araştırmalar ==
Türkiye'de üniversitelerde tümleşik devre tasarımı konusunda araştırmalar yürütülmektedir. Bunun dışında, İstanbul'da ST Microelectronics, Maxim ve Spectra Linear firmalarının tasarım gruplarında tümleşik devre tasarımı yapılmaktadır. Bunun dışında, Vestel firması Bahçeşehir Üniversitesiyle işbirliği ile sayısal tümleşik devrelerin tasarımına yönelik yüksek lisans çalışmalarını desteklemektedir.
== Dış bağlantılar ==
{{Sayısal dizgeler}}
[[Kategori:Tümleşik devreler|*]] ▼[[Kategori:Elektronik]]
▲[[Kategori: TümleşikABD devreler|*icatları]]
[[en:Microchip]]
[[af:Geïntegreerde stroombaan]]
[[it:Microchip]]
[[ar:دارة متكاملة]]
[[nl:Microchip]]
[[bg:Интегрална схема]]
[[pt:Microchip]]
[[bn:সমন্বিত বর্তনী]]
[[ru:Микросхема]]
[[bs:Integralno kolo]]
[[casv:Circuit integratMikrochips]]
[[cs:Integrovaný obvod]]
[[da:Integreret kredsløb]]
[[de:Integrierter Schaltkreis]]
[[el:Ολοκληρωμένο κύκλωμα]]
[[en:Integrated circuit]]
[[eo:Integra cirkvito]]
[[es:Circuito integrado]]
[[et:Mikrokiip]]
[[eu:Txip]]
[[fa:تراشه]]
[[fi:Mikropiiri]]
[[fr:Circuit intégré]]
[[gan:集成電路]]
[[he:מעגל משולב]]
[[hi:एकीकृत परिपथ]]
[[hr:Integrirani krug]]
[[ht:Sikui entegre]]
[[hu:Integrált áramkör]]
[[hy:Ինտեգրալ սխեմա]]
[[id:Sirkuit terpadu]]
[[it:Circuito integrato]]
[[ja:集積回路]]
[[kk:Программаланатын үлкен интегралдық схема]]
[[ko:집적회로]]
[[la:Circuitus integratus]]
[[lt:Integrinis grandynas]]
[[lv:Integrālā shēma]]
[[mhr:Интеграл микросхеме]]
[[mk:Интегрално коло]]
[[ml:ഇൻറഗ്രേറ്റഡ് സർക്യൂട്ട്]]
[[ms:Litar bersepadu]]
[[my:အိုင်စီပတ်လမ်း]]
[[nl:Geïntegreerde schakeling]]
[[no:Integrert krets]]
[[pa:ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਰਿਪਥ]]
[[pl:Układ scalony]]
[[pt:Circuito integrado]]
[[ro:Circuit integrat]]
[[ru:Интегральная схема]]
[[sh:Integralno kolo]]
[[simple:Integrated circuit]]
[[sk:Integrovaný obvod]]
[[sl:Integrirano vezje]]
[[sq:Qarqet e integruara]]
[[sr:Интегрисано коло]]
[[sv:Integrerad krets]]
[[th:วงจรรวม]]
[[uk:Мікросхема]]
[[vi:Vi mạch]]
[[zh:集成电路]]
[[zh-yue:集成電路]]
| 