Mâverâünnehir: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Abuk SABUK (mesaj | katkılar) →Etimoloji: + |
Abuk SABUK (mesaj | katkılar) düzen |
||
1. satır:
[[Dosya:Khorasan-Mawaralnahr-Khwarizm.jpg|thumb|150px|Tarihî bölgeler: [[Horasan, İran|Horasan]] (A), Maveraünnehir (B) ve [[Harezm]] (C)]]
'''Maveraünnehir''', [[Orta Asya|Orta Asya'da]], [[Ceyhun]] ([[Amu Derya]]) ve [[Seyhun]] ([[Siri Derya]]) nehirleri arasında kalan [[tarih]]i bölge.
'''Maveraünnehir''' [[Orta Asya|Orta Asya'da]], [[Ceyhun]] ([[Amu Derya]]) ve [[Seyhun]] ([[Siri Derya]]) nehirleri arasında kalan [[tarih]]i bölgenin adıdır. [[Divân-ı Lügati't-Türk]]'te Çay Ardı: Araplarca "'''ما وراء النهر'''" adı verilen bölge diye geçer. "mā warā'a n-nahr" kavramı ilk defa bir hadiste bahsedilmiştir<ref>''Abu Abdullah Muhammad bin Ahmad an-Nasafi'', Sayfa 131, 488, 505</ref>, muhtemelen İslâm'dan daha önceleri bu kavram Araplar arasında yaygındı <ref>''Abu-l-Kasim Ubaidullah ibn Abdallah ibn Hordadbeh'', Sayfa 61, 69</ref>, öyle anlaşılıyor ki bu bölge Sasani İran'ın kuzeydoğusundadır. Orta Çağ Arap coğrafyacıları bu bölgeyi "''Bilad al-Türk'' veya ''Turkistan''", göçebe Türklerin yurtları olarak yazmışlardır.<ref>Svat Soucek, ''A History of Inner Asia'' Cambridge University Press 2000 sayfa 25</ref>▼
Bugün bu bölge [[Kazakistan]], [[Özbekistan]] ve [[Türkmenistan]] arasında bölünmüştür. [[Orta Çağ]]'da [[İslam Uygarlığı]]'nın geliştiği bölgelerden biri olan '''Maveraünnehir''''deki [[Semerkand]] ve [[Buhara]] [[kent]]leri önemli kültür merkezleridir. Ayrıca [[Göktürkler]]in yıkılmasından sonra anayurtlarını terkeden bazı [[Türk]]lerin geçişlerini kolaylaştırıyordu. {{fact}}
6. satır:
== Etimoloji ==
[[Arapça]] kökenli ''Maveraünnehir'' sözcüğü [[Türkçe]]de "Nehrin ötesi/ardı"<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt III, sayfa 149, 150</ref> anlamına gelir. Bu bölge [[Batılı]] dillerde '''Transaxonia'''<ref name="Britannica Transoxania">{{Britannica|Transoxania}}</ref> veya '''Transoxiana'''<ref name="Britannica Transoxania"/> (Oxus Nehri'nin ötesi) olarak bilinir. Bunun nedeni [[Amu Derya]] nehrinin Yunanca'da ''Oxus'' olarak bilinmesi ve [[Büyük İskender]] tarafından Batı medeniyetine tanıştırılmasıdır.
▲
== Notlar ==
| |||