Vikipedi

Leylekköy, İspir: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{düzenle|Eylül 2009}}
 
{{Türkiye köy bilgi kutusu
|isim = Leylekköy
Satır 38 ⟶ 36:
 
===Tarihi===
[[İspir]] tarihiyle paralel bir oluşum seyrine sahip Leylekköy,[[İspir]] ilçesinin Çermeli Deresi olarak bilinen bölümünde kurulmuş en eski iki köyden biridir. Köy kütüğünde;Erat,Halat,Kantarcı,Koç,Özben,Şahbaz,Şahin,Turan,Yaman ve Yeşilyurt aileleri kayıtlıdır.
[[İspir]] tarihiyle paralel bir oluşum seyrine sahip Leylekköy,[[İspir]] ilçesinin Çermeli Deresi olarak bilinen bölümünde kurulmuş en eski iki köyden biridir. Köy kütüğünde;Erat,Halat,Kantarcı,Koç,Özben,Şahbaz,Şahin,Turan,Yaman ve Yeşilyurt aileleri kayıtlıdır. Köy halkı ([[Ahıska]] kökenli [[Kıpçaklar|Kıpçak Türkleri]]nden Kantarcı ailesi hariç) [[Oğuzlar|Oğuz Türklerinin]] 24 boyundan biri olan "[[Bayındır boyu|Bayındır]]" lara mensuptur. Bölgede yaşayan bu boy [[Üçoklar]] kolundandır. (Bayındır eski Türkçe'de her zaman nimetle dolu yer demektir.) [[Saltuklu Beyliği]], [[Eretna Beyliği|Eretna]] ve [[Akkoyunlular|Akkoyunlu Devleti]] bu bölgede kurulmuştur. (Bu devletlerin yönetici sınıfının ve halkının büyük kısmı "[[Bayındır boyu|Bayındırlar'a]]" mensuptur.) [[İzmir]]' in [[Bayındır]] ilçesinden, [[Çorum]] - [[İskilip]]' e, [[İran]] - [[Tebriz]] ve [[Erdebil Eyaleti|Erdebil]]' e, [[Azerbaycan]] - [[Gence]]' ye kadar bu boya mensub yaklaşık 20 milyon insan vardır. Bilhassa [[İspir]], [[Pazaryolu]] ve [[Ilıca]] ilçelerinde yaşayan halkın etno-kültürel yapısının (Düğün, bayram, cenaze, kandil geceleri, doğum, isim koyma, bazı batıl inanışlar, türkü, masal, ninni halk hikâyeleri, menkibe, bilmece, oyun, atasözü, deyimler, tekerlemeler, dil, lehçe, folklör, oyun, mutfak ve diğer bütün kültürel nüanslar) [[İran]]'ın tamamı Türk olan ve [[İstanbul]]'dan sonra dünyada en çok Türk'ün bulunduğu [[Tebriz]] şehrine dayandığı anlaşılmaktadır. [[Erzurum]]'un [[İspir]] ilçesinin Çermeli Çayı üzerindeki topraklar bilhassa [[Çaldıran Muharebesi]] sonrası [[I. Selim|Yavuz Sultan Selim]] tarafından bölgeyi [[Türkleştirme]]k ve İslamlaştırmak amacıyla [[Tebriz]]' den getirilen [[Türkler]] tarafından yurt edinilmiştir.([[Erzurum]]'un 7 kapısından birinin Tebrizkapı olmasının sebebi bu tarihi arkaplandır) [[IV. Murat]] zamanında ve 1639 [[Kasr-ı Şirin Antlaşması]] sonrası [[Tebriz]] üzerinden bölgeye çok sayıda [[Bayındır boyu|Bayındır boyu]]' na mensup oymak, kabile ve aile göç ettirilmiştir. [[Oğuzlar|Oğuz Türkleri]]' nin büyük bilgesi [[Dede Korkut hikâyeleri|Dede Korkut]]' un mezarı Çermeli Deresinin batı ucunda ve Leylekköy' e 20 km. uzaklıkta [[Bayburt (merkez)|Bayburt - Merkez]]' e bağlı [[Masat, Bayburt|Masat]] köyündedir. (Çermeli Deresi' nin diğer adı Masat Deresi' dir.) Köy halkının tamamı [[Ehl-i sünnet]] itikadına [[Hanefi Mezhebi]]ne mensuptur. Konuşulan dil [[Tebriz]]-[[Erzurum]] [[Oğuz grubu|Oğuzcası]] olup [[Bayburt]], [[Pazaryolu]], [[Aziziye, Erzurum (ilçe)|Ilıca]] ve [[İspir]] ağzıyla aynı,[[Erzurum]] ağzıyla az farklı, [[Ahıska]], [[Ardahan]], [[Tortum]], [[Olur]], [[Oltu]] ve [[Şenkaya]]'da konuşulan ağzın çok benzeri Çermeli aksanıdır.
 
=== Kültür ===
Köyün zengin bir mutfağı olup Kavut Çorbası, Ayran, Kesme ve Herle Aşı, Şalgam Çırtması, Su ve Tatar Böreği, Hores, Susuz ve Sulu Hingel, İmir ve Bumbar Dolması, [[Çiriş otu]] , Çortutu ve Çeç Pancarı, [[Tuzcul çakşır|Çaşır]] Kavurması, Patlıcanlı, Havuçlu, Kabaklı, Patatesli [[Borani]], Kabak Bastısı, Arabistan, [[Lor]] Gugulu, Unlu, Peynirli [[Haşıl]], Göğermiş Peynirli [[Papara]], Sıvıklı, [[Kavurga]], Dut ve Pestil Çullaması, Tel Helvası, Hasıta, Cılbıra, Keysefe, [[Kadayıf Dolması]], [[Kelecoş]], Açma ve Bohca [[Kete]], [[Lavaş]], [[Akıtma|Lalanga]], [[Cağ Kebabı]], Ekmek Islatması, Yumurtalı Ekmek, Ziron, Kızılca Kavurması, Kara pancar, [[Kaygana]], Batırık, [[Keşkek]], [[Pişi]] gibi daha pek çok nefis ve lezzetli yemekler yapılır.
Satır 53 ⟶ 50:
[[Kelebek]] çeşitliliği açısından son derece önemli olan [[İspir]] ve [[Çoruh]]-Çermeli Vadisi,[[Türkiye]] türlerinin üçte ikisini barındırmaktadır.
 
Leylekköy'ünün dahil olduğu [[Çoruh]] Vadisi, Uluslararası Koruma Örgütü (Conservation International (CI)) tarafından yeryüzünün en önemli biyolojik çeşitliliğe sahip ve tehdit altındaki 34 sıcak bölge arasında sayılan "[[KafkasyaKaradeniz]] Ekolojik Bölgesi" içinde yer almaktadır.
 
=== İklim ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Leylekköy,_İspir" sayfasından alınmıştır