Öndeyiş veya prolog, tıpkı önsöz gibi, bir edebi eserin baş tarafında bulunan ve eserle ilgili açıklamalar içeren bölümdür.

Önsözden farkı, eserin kendisiyle aynı ağızdan yazılmış olması ve eserin ana metniyle doğrudan ilgili olmasıdır.

Tarihi, Antik Yunan tiyatrolarında, oyun başlamadan önce oyundaki bir karakterin (çoğu zaman bir Tanrı) sahneye çıkıp oyunla ilgili konuşmasına dayanır. Bu sayede tiyatro izleyicisi oyunun konusundan önce yaşananlar hakkında bilgi sahibi olacak ve oyunu daha iyi değerlendirebilecektir.