Yapay et veya diğer bilinen adı ile kültürlü et, etin hayvan hücrelerinin in vitro hücre kültürlenmesi yoluyla laboratuvar ortamında üretildiği bir hücresel tarım şeklidir.[1][2][3] Yapay et, rejeneratif tıpta öncü olan doku mühendisliği teknikleri kullanılarak üretilmektedir.[4] Jason Matheny, 2000'li yılların başında yapay et üretimi üzerine bir makale[5] yazdıktan sonra bu konsepti popüler hale getirmiştir ve in-vitro et araştırmalarına adanmış dünyanın ilk kar amacı gütmeyen kuruluşu olan New Harvest'ı kurmuştur.[6] Yapay et, İklim değişikliğini hafifletme[3] potansiyelinin yanı sıra yapay et üretiminin çevresel etkilerini, hayvan refahını, gıda güvencesini ve insan sağlığını iyileştirme potansiyeline sahiptir.[1][7][8][9][10][11][12]

Dünyanın ilk yapay etle hazırlanmış hamburgerinin 5 Ağustos 2013 tarihinde Londra'da düzenlenen bir basın toplantısında kızartılarak sunulması
Et Devrimi, Maastricht Üniversitesi'nden Mark Post'un Dünya Ekonomik Forumu'nda in vitro et hakkında bir konferansı

2013 yılında Mark Post, bir hayvanın dokusundan üretilmiş bir hamburger köftesi geliştirdi. O zamandan beri, diğer kültürlenmiş et prototipleri medyanın dikkatini çekti: SuperMeat, “Tavuk” burgerine tüketici tepkisini test etmek için Tel Aviv'de “The Chicken”[13] adında bir “çiftlikten tabağa” restoran açarken,[14] “dünyanın ilk ticari yapay et satışı” Aralık 2020'de Singapur'daki 1880 adlı restoranda gerçekleşti ve burada ABD'li Eat Just firması tarafından üretilen yapay et satıldı.[15]

Gelişmiş ülkelerde tüketimin büyük bir kısmını oluşturan domuz, sığır ve tavuk gibi yaygın etlere odaklanılırken,[16] Orbillion Bio gibi şirketler geyik, kuzu, bizon ve Wagyu bifteği gibi yüksek kaliteli veya sıra dışı etlere odaklanmıştır.[17] Avant Meats 2021'de yapay et olarak orfozu piyasaya sürerken,[18] diğer şirketler farklı balık türlerini ve diğer deniz ürünlerini takibe almıştır.[19]

Üretim süreci, şirketler ve araştırma kurumları tarafından sürekli olarak geliştirilmektedir.[20] Yapay et uygulamaları etik,[21] sağlık, çevre, kültürel ve ekonomik tartışmalara yol açmıştır.[22] Sivil toplum kuruluşu Good Food Institute tarafından yayınlanan veriler, 2021 yılında yapay et şirketlerinin Avrupa'da 140 milyon dolar gelir elde ettiğini ortaya koymuştur.[3] Yapay et İsrail'de seri olarak üretilmektedir.[23] Yapay et servisi yapan ilk restoran 2021 yılında Singapur'da açılmıştır.[24] Bununla birlikte yapay et henüz yaygın bir durumda değildir.

Yapay et üzerinde çalışan şirketler değiştir

Not: italik harflerle belirtilen tarihler gelecekte öngörülen başarı tarihlerini ifade etmektedir; bu tarihler değişebilir.

İsim Kuruluş Bölge Odak Yaklaşık maaliyet Pilot çalışma Pazara giriş
Aleph Farms 2017[25]   İsrail Sığır eti $3,000/kg üstü (Kasım 2019 iddiası)[26] Şubat 2022[27] Ocak 2024[28]
Appleton Meats[29][30] 2016   Kanada Sığır eti
Artemys Foods[31] 2019   ABD Yapay Et
Avant Meats 2018[32]   Hong Kong Balık proteini Kasım 2023[33]
Because Animals[34] 2018   ABD Evcil Hayvan Maması 2022 (Ağustos 2021 iddiası)[35]
Believer Meats

(eski Future Meat Technologies)
2018   İsrail Yapay Et $10/lb (2022 hedefi)[36] Haziran 2021[37] 2022 (Ekim 2019 iddiası)[38]
Bene Meat Technologies 2020   Çekya Evcil Hayvan Maması Kasım 2023[39]
Biftek[40] 2018[41]   Türkiye Kültür medyası
BioBQ[42] 2018   ABD
BlueNalu 2018   ABD Deniz ürünleri
BioTech Foods

(JBS[43] tarafından satın alındı)
2017[44]   İspanya Domuz eti[44] €100/kg (Temmuz 2019 iddiası)[45] 2020[46] 2024 ortası(Aralık 2021 iddiası)[43]
Cell Ag Tech 2018   Kanada Yapay Et
Cell Farm Food Tech 2018   Arjantin Yapay Et
CellX 2020[47]   Çin Domuz eti geleneksel kaynaklı domuz eti ile (2025 yılına kadar) maliyet eşitliğini hedeflemek.[48]
Clear Meat[49] 2019[49]   Hindistan Kümes hayvanları[49] 825 rupi/tavuk(Kasım 2020 iddiası)[50] 2022 (Mayıs 2019 iddiası)[51]
Cubiq Foods 2018   İspanya Yağ
Cultured Food Innovation Hub 2021[52]    İsviçre Yapay Et[52] 2022 (Eylül 2021 iddiası)[52]
Eat Just

(eski Hampton Creek)
2011   ABD Yapay Et €50/nugget (Ocak 2020 iddiası)[53] Yapılandırma sürecinde (Ocak 2020)[54] Aralık 2020: Singapur restoranları[55]
Ocak 2023'e kadar: alışveriş merkezleri ve gıda hizmetleri[56]
Haziran 2023: Amerika Birleşik Devletleri[57]
Finless Foods 2016[58]   ABD Ton balığı $7,000/lb (Şubat 2018 iddiası) Yapılandırma sürecinde (Ekim 2021)[59] Mayıs 2022 (restoranlar ve gıda hizmetleri)[60]
Fork & Goode 2018   ABD Yapay Et
Forsea Foods 2021   İsrail Deniz ürünleri
Future Fields 2017   Kanada Kültür ortamı
Gaia Foods 2019   Singapur Yapay Kırmızı Et
Gourmey 2019   Fransa Ciğer
Heuros 2017   Avustralya Evcil Hayvan Maması
Higher Steaks 2017   Birleşik Krallık Domuz eti £'Binlerce'/kg (Temmuz 2020 iddiası)[61]
Hoxton Farms 2020   Birleşik Krallık Yağ
IntegriCulture, Inc. 2015   Japonya Ciğer ¥20,000/kg (Temmuz 2019 iddiası)[62] 2021 (Temmuz 2020 iddiası)
Matrix Meats 2019   ABD Temel
Meatable[63] 2018   Hollanda Domuz eti Kasım 2023[64] Nisan 2024: AB'de halka açık tadım[64]
2024 sonu: Singapur'daki restoranlar[64]
2025: ABD (Nisan 2024 iddiası)[57]
Meatleo 2021   Kanada Sığır eti
Mewery 2020   Çekya Domuz eti 2025
Mirai Foods 2020    İsviçre Sığır eti 'ufak araba'/kg (Temmuz 2020 iddiası)
Mission Barns 2018   ABD Domuz eti
Mosa Meat 2015   Hollanda Sığır eti €60/kg (2020 hedefi)[65]

'88 kat daha ucuz' (Temmuz 2020 iddiası)
Kuruluyor (Mayıs 2020)[66] 2022 (Şubat 2020 iddiası)[67]
Motif FoodWorks 2019[68]   ABD Sığır eti 2021 4.çeyrek (Sığır eti Aromalandırıcı) (Ekim 2020 iddiası)[69]
Multus Media 2019   Birleşik Krallık Kültür medyası
Primeval Foods 2022   Birleşik Krallık

  ABD
Yaban hayvanı
SavorEat 2016[25]   İsrail Sığır eti 2021 ortası(restoranlarda) (May 2020 iddiası)[25]
Shiok Meats 2018[70]   Singapur Sığır eti[71] $3,500/kg (Ekim 2020 iddiası) 2021 (Mart 2020 iddiası)[70][72][73]
Shojinmeat Project[74]   Japonya
Steakholder Foods

(formerly MeaTech;

subsidiary: Peace of Meat)
2019   İsrail

  Belçika
Kaz ciğeri €15,000/kg (Mayıs 2020 iddiası)[75] Yapılandırma sürecinde; 2022 (Mayıs 2021 iddiası)[76] 2023 (Aralık 2019 iddiası)[77]
SuperMeat 2015[25]   İsrail Kümes hayvanları $35/burger (Aralık 2020 iddiası)[78] Kasım 2020[79] 2022'de (Mayıs 2020 iddiası)[25]
Test restoranları Kasım 2020[79]
Upside Foods

(formerly Memphis Meats)
2015   ABD Kümes hayvanları $1,700/lb (Temmuz 2018 iddiası)[80] 4 Kasım 2021[81][82] Haziran 2023: ABD[57]
Vow[83] 2019[84]   Avustralya Kanguru US$1350/kg (Ağustos 2019 iddiası) Kasım 2022[85] Nisan 2024: Singapur restoranları[64]
2024: Avustralya&Yeni Zelanda (Şubat 2023 iddiası)[86]
Wildtype Foods 2016   ABD Somon 24 Haziran 2021[87]

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Gaydhane, Mrunalini K.; Mahanta, Urbashi; Sharma, Chandra S.; Khandelwal, Mudrika; Ramakrishna, Seeram (2018). "Cultured meat: state of the art and future". Biomanufacturing Reviews. 3 (1). doi:10.1007/s40898-018-0005-1. 
  2. ^ Datar, I (January 2010). "Possibilities for an in vitro meat production system". Innovative Food Science & Emerging Technologies. 11 (1): 13-22. doi:10.1016/j.ifset.2009.10.007. 
  3. ^ a b c De Lorenzo, Daniela (17 Mart 2022). "Dutch Parliament Approves Cultured Meat Tasting In The Netherlands". Forbes.com. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Dutch" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ Post, Mark (4 Aralık 2013). "Medical technology to Produce Food". Journal of the Science of Food and Agriculture. 94 (6): 1039-1041. doi:10.1002/jsfa.6474. PMID 24214798. 
  5. ^ Edelman, PD (3 Mayıs 2005). "Commentary: In Vitro-Cultured Meat Productionsystem". Tissue Engineering. 11 (5–6): 659-662. doi:10.1089/ten.2005.11.659. PMID 15998207. Erişim tarihi: 8 Nisan 2018. 
  6. ^ Schonwald, Josh (May 2009). "Future Fillet". The University of Chicago Magazine. 
  7. ^ Post, Mark J.; Levenberg, Shulamit; Kaplan, David L.; Genovese, Nicholas; Fu, Jianan; Bryant, Christopher J.; Negowetti, Nicole; Verzijden, Karin; Moutsatsou, Panagiota (2020). "Scientific, sustainability and regulatory challenges of cultured meat". Nature Food. 1 (7): 403-415. doi:10.1038/s43016-020-0112-z. 
  8. ^ Bryant, Christopher J (2020). "Culture, meat, and cultured meat". Journal of Animal Science. 98 (8): skaa172. doi:10.1093/jas/skaa172. ISSN 0021-8812. PMC 7398566 $2. PMID 32745186. 
  9. ^ Hong, Tae Kyung; Shin, Dong-Min; Choi, Joonhyuk; Do, Jeong Tae; Han, Sung Gu (2021). "Current Issues and Technical Advances in Cultured Meat Production: AReview". Food Science of Animal Resources. 41 (3): 355-372. doi:10.5851/kosfa.2021.e14. ISSN 2636-0772. PMC 8112310 $2. PMID 34017947. 
  10. ^ Treich, Nicolas (2021). "Cultured Meat: Promises and Challenges". Environmental and Resource Economics (İngilizce). 79 (1): 33-61. doi:10.1007/s10640-021-00551-3. ISSN 1573-1502. PMC 7977488 $2. PMID 33758465. 
  11. ^ Chriki, Sghaier; Ellies-Oury, Marie-Pierre; Hocquette, Jean-François (2022). "Is "cultured meat" a viable alternative to slaughtering animals and a good comprise between animal welfare and human expectations?". Animal Frontiers. 12 (1): 35-42. doi:10.1093/af/vfac002. PMC 8929989 $2. PMID 35311183. 
  12. ^ Hubalek, Sophie; Post, Mark J.; Moutsatsou, Panagiota (2022). "Towards resource-efficient and cost-efficient cultured meat". Current Opinion in Food Science. 47: 100885. doi:10.1016/j.cofs.2022.100885. 
  13. ^ Kolyohin, Nick (2 Temmuz 2021). "Feature: Israeli cultured meat company aims to redefine industry". Xinhua News Agency. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021. 
  14. ^ Peters, Adele (5 Kasım 2020). "At the first lab-grown meat restaurant, you can eat a 'cultured chicken' sandwich". Fast Company. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  15. ^ Scully, Matthew (17 Ocak 2021). "Hello Cultured Meat, Goodbye to the Cruelty of Industrial Animal Farming". National Review. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  16. ^ "What is the most consumed meat in the world?". Erişim tarihi: 14 Ekim 2021. 
  17. ^ "Investors eat up Orbillion Bio's plans for lab-grown Wagyu beef, elk and bison". 26 Nisan 2021. Erişim tarihi: 14 Ekim 2021. 
  18. ^ "Lab-grown fish makes a debut in Hong Kong". 29 Ocak 2021. Erişim tarihi: 14 Ekim 2021. 
  19. ^ "Seafood Without The Sea: Will Lab-Grown Fish Hook Consumers?". 5 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 14 Ekim 2021. 
  20. ^ "Future Food - In Vitro Meat". futurefood.org. November 2018. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018. 
  21. ^ Chauvet, David J. (2018). "Should cultured meat be refused in the name of animal dignity?". Ethical Theory and Moral Practice. 21 (2): 387-411. doi:10.1007/s10677-018-9888-4. 
  22. ^ Rohrheim, A (June 2016). "Cultured Meat". Sentience Politics. 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2018. 
  23. ^ "Cultured meat is now being mass-produced In Israel". Freethink.com. 26 Haziran 2021. Erişim tarihi: 28 Ocak 2023. 
  24. ^ "Diners enjoy world's first restaurant meal made from lab-grown meat". BBC Science Focus Magazine (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Nisan 2023. 
  25. ^ a b c d e "As Meat Shortages Spread Globally, These 6 Startups Offer Alternative Cuts". Calcalistech. 10 Mayıs 2020. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2020. 
  26. ^ Dieter De Cleene (12 Kasım 2019). "Wanneer ligt kweekvlees op ons bord?". Eos Wetenschap (dergi) (Felemenkçe). Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  27. ^ "Aleph Farms' Space Program Has Lift Off as the Cultivated Steak Leader Reveals New HQ". Vegconomist. 17 Şubat 2022. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2022. 
  28. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Aleph Farms Jan 2024 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  29. ^ "Global Cultured Meat Market 2020-2024| Evolving Opportunities with Aleph Farms Ltd. and Appleton Meats | Technavio". www.businesswire.com (İngilizce). 22 Kasım 2019. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  30. ^ Sagan, Aleksandra (18 Nisan 2019). "Lab-grown meat companies see opportunity for growth in Canada". CTVNews. Erişim tarihi: 18 Nisan 2024. 
  31. ^ foodnavigator-usa.com (8 Haziran 2022). "Andreessen Horowitz leads $22m series A at SCiFi Foods: 'The first [cultivated meat co] we felt truly has the potential to both scale quickly and drastically reduce cost'". foodnavigator-usa.com (İngilizce). Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  32. ^ Sito, Peggy (17 Ağustos 2020). "Hong Kong protein alternatives start-up eyes juicy cut of sector forecast to reach US$630 billion by 2040". South China Morning Post. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  33. ^ "Hong Kong cultivated seafood start-up CEO on expansion plans, sustainability". South China Morning Post. Erişim tarihi: 18 Nisan 2024. 
  34. ^ "Pets may soon be fed laboratory-grown meat". The Economist. 28 Ocak 2021. ISSN 0013-0613. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021. 
  35. ^ Peters, Adele (16 Ağustos 2021). "There are now lab-grown mouse-meat cookies for cats". Fast Company (İngilizce). Erişim tarihi: 27 Ekim 2021. 
  36. ^ Kateman, Brian (17 Şubat 2020). "Will Cultured Meat Soon Be A Common Sight In Supermarkets Across The Globe?". Forbes. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  37. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Dunne isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  38. ^ Shieber, Jonathan (10 Ekim 2019). "Lab-grown meat could be on store shelves by 2022, thanks to Future Meat Technologies". TechCrunch. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  39. ^ Lopatka, Jan (10 Kasım 2023). "Czech firm Bene Meat gets EU registration for lab-grown meat for pet food". Reuters. 
  40. ^ "Biftek.co". biftek.co. 
  41. ^ "Turkey's first lab-grown meat on its way". TRT World. 28 Kasım 2019. 
  42. ^ "In Texas, BioBQ is Betting on Brisket as the Next Big Thing for Cell-Based Meat". The Spoon (İngilizce). 12 Ekim 2020. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  43. ^ a b "JBS takes over Bio Tech Foods". AgrarZeitung. 7 Aralık 2021. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  44. ^ a b Oliver Morrison (5 Kasım 2019). "'Everybody accepts the cultured meat trend is happening': Biotech Foods". Food Navigator (İngilizce). Erişim tarihi: 24 Temmuz 2020. 
  45. ^ Vincent West (10 Temmuz 2019). "The €250,000 lab-grown burger could be a more palatable €9 in two years". Irish Independent (İngilizce). Reuters. Erişim tarihi: 7 Aralık 2020. 
  46. ^ Agnieszka de Sousa (10 Aralık 2020). "Lab-Grown Meat Is Getting Closer to Supermarket Shelves". Bloomberg. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. [Aleph Farms Ltd.] is also working on a pilot plant. Companies such as BioTech Foods, SuperMeat and Eat Just have already started testing sites. 
  47. ^ "3D-Printed Meat Startup CellX Raises $4.3 Million in Funding". 3Dnatives (İngilizce). 13 Eylül 2021. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  48. ^ "A Chinese Biotech Startup Could Best Conventional Meat Prices by 2025". interestingengineering.com (İngilizce). 1 Ekim 2021. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021. 
  49. ^ a b c Deepsekhar Choudhury (25 Ocak 2020). "Clear Meat seeks to solve the problem of animal slaughter through its cell-based meat culture". Financial Express. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  50. ^ "Indian Cell-Based Meat Company Claims it Has Achieved Price Parity". Vegconomist. 30 Kasım 2020. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  51. ^ "ClearMeat, India: "Our Target is to Accelerate Clean Meat Adoption in India"". Vegconomist. 6 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021. 
  52. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Luzerner Zeitung isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  53. ^ Corbyn, Zoë (19 Ocak 2020). "Out of the lab and into your frying pan: the advance of cultured meat". The Guardian. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  54. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; PurdyJan2020 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  55. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Carrington isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  56. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Scattergood isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  57. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; USDA approval June 2023 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  58. ^ Kowitt, Beth (19 Aralık 2017). "Silicon Valley and the Search for Meatless Meat". Fortune. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  59. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Barreira isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  60. ^ Buxton, Amy (17 Mayıs 2022). "Finless Foods's Pokè-Style Plant-Based Tuna Now Available Across U.S." Green Queen (İngilizce). Erişim tarihi: 30 Nisan 2023. 
  61. ^ Edwards, Charlotte (27 Temmuz 2020). "Higher Steaks Makes World's First Cell-Based Pork Belly". Green Queen. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020. 
  62. ^ Nakamura, Keita (15 Temmuz 2019). "Start-up dreams of feeding world with cheap lab-cultured meat". Kyodo News. Kyodo News. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2020. 
  63. ^ Watson, Elaine (11 Şubat 2020). "Cell-based meat in focus: In conversation with Meatable, Finless Foods, New Age Meats". Food Navigator. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020. 
  64. ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Mridul isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  65. ^ Leonie Hosselet (6 Şubat 2017). "Van het lab naar een bord is een lange weg voor kweekvlees". Trouw (Felemenkçe). Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  66. ^ "Mosa Meats Announces it Has Reduced Production Costs by 88 Times". Vegconomist. 23 Temmuz 2020. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2020. 
  67. ^ Martine Kamsma (7 Şubat 2020). "De race om kweekvlees". NRC Handelsblad (Felemenkçe). Erişim tarihi: 25 Mayıs 2020. 
  68. ^ Splitter, Jenny (15 Ağustos 2019). "This New Animal-Free Ingredient Company Just Raised Another $27.5 Million In Funding". Forbes. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  69. ^ Shieber, Jonathan (1 Ekim 2020). "Motif FoodWorks preps commercial production for its first ingredient". TechCrunch. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  70. ^ a b Yu, Doris (24 Haziran 2020). "Singapore's Shiok Meats bags $3m in bridge funding ahead of series A". Tech in Asia. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020. 
  71. ^ "Upside Foods approved to sell cell-cultivated chicken in US; Shiok Meats pauses cell-cultivated seafood development". seafoodsource.com. Erişim tarihi: 18 Nisan 2024. 
  72. ^ Silverberg, David (24 Mart 2020). "Could synthetic fish be a better catch of the day?". BBC News. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020. 
  73. ^ Aravindan, Aradhana; Teo, Travis (28 Ocak 2020). "Singapore's Shiok Meats hopes to hook diners with lab-grown shrimp". Reuters. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020. 
  74. ^ "Default Parallels Plesk Panel Page". shojinmeat.com. 
  75. ^ Yves Degroote (8 Mayıs 2020). "Belgisch bedrijf bouwt 2 labo's voor kweekvlees". VTM (Felemenkçe). Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020. 
  76. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Broens isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  77. ^ Dieter De Cleene (17 Aralık 2019). "Vlaanderen investeert in kweekvlees". Eos Wetenschap (dergi) (Felemenkçe). Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  78. ^ Oliver Holmes (4 Aralık 2021). "I tried the world's first no-kill, lab-grown chicken burger". The Guardian. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021. 
  79. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Mandel isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  80. ^ Chris Dart (4 Mayıs 2020). "Documentary 'Meat the Future' shows us the possible future of meat". Canadian Broadcasting Corporation. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2020. 
  81. ^ Katie Spalding (8 Kasım 2021). "World's Most Advanced Lab-Grown Meat Facility Opens In California". IFLScience. LabX Media Group. Erişim tarihi: 5 Aralık 2021. 
  82. ^ Brian Kateman (30 Kasım 2021). "11 Plant-Based And Alternative Protein Trends To Watch For In 2022". Forbes. Erişim tarihi: 5 Aralık 2021. 
  83. ^ Bronner, Stephen J. (24 Ekim 2019). "Lab-grown meat also creates an unexpected benefit: ethical zebra burgers". Inverse. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  84. ^ Cherney, Mike (8 Ağustos 2019). "Lab-grown kangaroo meat: it's what's for dinner?". Wall Street Journal. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  85. ^ Sier, Jessica (2 Ekim 2022). "The new factory making meat that's illegal to eat". Australian Financial Review. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022. 
  86. ^ "Vow Begins Regulatory Approval Process to Launch Cultivated Quail in Australia by 2024 - vegconomist - the vegan business magazine". vegconomist - the vegan business magazine. 28 Şubat 2023. Erişim tarihi: 18 Nisan 2024. 
  87. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Dogpatch isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)