Wigan

Başlığın diğer anlamları için Wigan (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Wigan, İngiltere'de törensel Greater Manchester Metropoliten Kontluğu içinde bulunan bir tek-seviyeli "Wigan Metropoliten Bölge" yerel idaresi altında bulunan kentlerden biri olup bu yerel idarenin merkezinin bulunduğu kenttir. Bu kent tarihsel olarak Lancashire Kontluğu'nun bir parçası olduğu kabul edilmektedir.

Wigan
Wigan'in Greater Manchester ve İngiltere içinde konumu
Ülke	Birleşik Krallık
Kurucu Ülke	İngiltere
Bölge	Kuzey Batı İngiltere
Kontluk	Greater Manchester
Tek-seviyeli metropoliten yerel bölge	Wigan Metropoliten Borough
Yüzölçümü
• Toplam	28,3 km²
Nüfus  (2011)
• Toplam	103,608
• Yoğunluk	4,313/km²
Zaman dilimi	UTC±00.00 (BAS)
• Yaz (YSU)	UTC+01.00 (BAYS)
Alan kodu	01942

Coğrafî konumu

Wigan kenti Douglas Nehri üzerinde, Preston şehrinin 24,1 km güneyinde, Manchester şehrinin 26,6 km batı-kuzeybatısında ve Liverpool şehrinin doğu-güneydoğusunda bulunmaktadır. Wigan kenti "Wigan Metropoliten Bölge" yerel idaresi altındadır ve bu yerel idarenin en büyük nüfuslu kenti ve merkezidir; ve bu yerel idare altında Wigan kenti yanında, "Leigh", "Ashton-ın-Makerfield", "Ince-in-Makerfield" ve "Hindley" kasabaları da bulunmaktadır.

Demografi

Wigan kentinin nüfusu 2001 yılı nüfus sayımına göre 81.203 olup Wigan yerel idare bölgesindeki nüfus 305.600'dür. Wigan coğrafi olarak Büyük Manchester şehirsel bölgesinin bir parçasıdır.

Tarihçe

Wigan antik çağlarda Kuzey İngiltere'nin büyük bir kısmında yaşayan "Brigantes" adlı Kelt kabilesinin bölgesinde bir köy yerleşkesi idi. Romalılar Büyük Britanya'yı fethettikten sonra Brigantes kabilesini kontrol için şimdiki Wigan kenti yerine "Coccium"" adlı bir Romalı kışlası ve yerleşkesi kurmuşlardı.

Saksonlar ve Normanlar zamanında Wigan, Lancashire kontluğuna bağlı bir yerleşke olarak görülür.

Wigan'a 1246'da İngiltere Kralı III. Henry tarafından bir beratla "belde (borough)" statüsü verilmiştir. Orta Çağların sonlarına doğru Wigan kenti Lancashire Kontluğu'nda bulunan beş beldeden biri olmaktaydı ve diğerleri şimdi şehir statüsü taşıyan Lancaster, Liverpool ve Preston'du.

Wigan İngiltere'deki Sanayi Devrimi döneminde çok belirgin bir iktisadi gelişme gösterdi ve kentin nüfusu çok hızla büyüdü. Kent sanayi devrimi başlarında porselen ve seramik eşya üretimi ve saat yapımı alanlarında önemli bir sanayi merkezi olarak bilinmekteydi. Fakat Sanayi Devrimi sırasında tekstil sanayi ve kömür madenciliği çok daha önem kazandı. Wigan 19. yüzyıl İngilteresi'nde dokuma sanayi kenti ve kömür madenciliği kenti olarak isim yaptı. Wigan'da ilk kömür madeni 1435'te açılmıştı ve 19. yüzyıl sonlarında kömür madenciliği bir zirveye geçtiğinde Wigan kentinin merkezinin 7,5 km civarında yaklaşık 1.000 kadar kömür maden ocağına giriş kuyusu bulunmaktaydı. Wigan'da bulunan bir yerel idare meclisi üyesinin "Wigan'da arka bahçede bir kömür madenin bulunması hiç yadırganmaz" dediği bildirmiştir. Benzer şekilde şehir tuğladan yapılmış 4-5 katlı ve devamlı duman tüten bacaları ile büyük tekstil fabrikaları bulunmaktaydı.

20. yüzyılın başlarında bu iki sanayi çökmeye başladı ve Wigan şehri büyük bir sarsıntı geçirdi. Günümüzde Wigan'da tek bir kömür madeni bulunmamaktadır. Hatta tipik olarak eski kömür madeni ocaklarının kenarlarında bulunan maden atıkları tepeleri bile ağaç, çalı ve otlarla kaplanıp görünmez olmuştur. Aynı şekilde tekstil fabrikaları ve bacaları da şehrin ufkundan kaybolmuştur. Ayakta kalan birkaç eski tuğladan tekstil fabrikası apartmana veya eşya deposuna dönüştürülmüştür.

Wigan Pier

Wigan şehrinin çok bilinen bir mevkii 18, asırda yapılan "Liverpool ve Leeds Kanalı" üstünde bir antrepo binası ve rıhtım olan "Wigan Pier"'dir ve şimdi bir turizm merkezine dönüştürülmüştür. "Wigan Pier", 1930'lu yıllarda bu kente gelip kenti fakir ve zor bir hayat yaşan işsiz kalan tekstil ve maden işçilerinin evlerinin birinde yaşayan ve hatıralarını ve bu alt zümrenin hayatını "Road to Wigan Pier (Wigan Rıhtımına Yol)" adlı çok ilgi çeken bir kitabında yazan İngiliz yazar George Orwell tarafından çok ünlü yapılmıştır. Wigan şehri 20. yüzyıl sonları ve 21. yüzyıl başlarında büyük bir enerji ile ve büyük yatırımlarla fabrikalar, büyük depolar ve rıhtımlarını turizm alanına turizm merkezleri ve tarihsel gösterim alanlarına dönüştürmeye çalışmıştır.

Spor

Wigan kentinde çok önemli profesyonel spor kulüpleri bulunmaktadır. Wigan Athletic 1995'te İngiltere Ligi'nin dördüncü seviyesinde (Üçüncü Lig'de) bulunmaktaydı; ama 2005'ten beri Premier League'de oynamaktadır. 2009-2010 sezonunda Wigan Athletic FC İngiltere Premier Ligi'nde 16. sırayı almıştır.

Diğer önemli profesyonel spor takımı ise Wigan Warriors adlı rugbi lig kulübüdür. Bu kulüp 19. yüzyıl sonlarında amatör "rugbi ünyon" oyunu ile profesyonel "rugbi lig" oyunun ayrılmasına neden olmuş ve sonra da rugbi liginin önemli bir takımı olmuştur. 1996'de rugbi ligi reorganizasyonu sonunda kurulan "Süper Lig" içinde bu kuruluş başından beri bulunmuştur.

Wigan Athletic ve Wigan Warrors birlikte 1999'da yapılan 25.135 kapasiteli (2009'a kadar adi JJB Stadı olan) DW-Stadı'nı paylaşmaktadır.

Müzik

Wigan kenti popüler müzik alanında da çok önemli olmuştur. 1973-1981'de "Wigan Casino" adlı dans salonu İngiltere'nin her tarafından müzik ve dans sever çeken "Kuzey Soul (Northern Soul)" merkezi olmuştur ve bir "Billboard" adlı bir ABD müzik dergisi tarafından "dünyanın en iyi diskosu" olarak anılmıştır. Bu salon bir yangın geçirince günümüze sadece nostaljik hatırası kalmıştır.

Kardeş şehirler

Wigan'ın merkezi olduğu Wigan Metropoliten Bölgesi'nin şu kardeş şehri bulunmaktadır:

• Angers, Fransa, 1988

Resimler

• 
  Wigan merkezinde bulunan kilise kulesi
• 
  Wigan'da 19. yüzyılda bulunan pamuklu tekstil fabrikalarından biri. Şimdi bir apartmana dönüştürülmüştür.
• 
  Wigan merkezindeki kilise kulesinden manzara. Uzakta DVV Stadı
• 
  Wigan Çarşı Meydanı ve Grand Arcade kapalı alışveriş merkezi
• 
  Orta Çağ'dan kalma "Mab Cross" taştan istavroz
• 
  Wigan Athletic FC futbol kulübü ve Wigan Warriors rugbi lig kulübü DW-Stadı

Dış bağlantılar

• Curlie'de Wigan (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
• (İngilizce)
  • Pollard, Richard; Pevsner, Nikolaus; Sharples, Joseph (2006), Lancashire: Liverpool and the Southwest, Yale University Press, ISBN 978-0-300-10910-8 (İngilizce)