Vikipedi:Liste listesi
 | Bu sayfa Vikipedi hakkında bir deneme yazısıdır, bir politika veya yönerge değildir. Denemeler bir konu hakkında Vikipedi topluluğunun önemli bölümünün veya sadece bir kişinin görüşünü yansıtabilir, yaygın kabul görmeyebilir. Kesinlikle politika veya yönerge gibi ele alınmamalıdır. Gerekirse bu sayfayı güncellemekten veya temel değişiklikler için tartışma sayfasında fikir belirtmekten çekinmeyin. |
Liste listeleri, diğer liste maddelerini listeleyen özel bir liste türüdür. Bu yazı, bu tür listelerin içeriği ve amacı, nasıl adlandırılacağı, kategorilere nasıl yerleştirileceği ve anlam ayrımı sayfalarından farkını açıklamaktadır.
Genel bakış değiştir
Bir liste listesi, diğer liste maddelerini listeleyen bir listedir. Örneğin Yanardağ listeleri ve Matematikçi listeleri.
- Bir liste listesi maddesi, alt başlıklar, tablolar ve her bir girdi hakkında ek bilgiler ve kaynaklar içerebilir.
- Giriş bölümü, listenin kapsadığı şeyleri kısaca açıklamalıdır.
- Var olmayan listeler, liste listelerine eklenmemelidir. Diğer bir deyişle, maddedeki bütün bağlantılar kırmızı değil, mavi olmalıdır.
- Bir liste listesi maddesi, Vikipedi:Biçem el kitabı/Listeler yönergelerine uymalıdır.
Amaç değiştir
Liste listeleri, ilgili liste maddeleri için düzen sağlar ve okuyucuların istedikleri maddeye daha kolay ulaşmalarına yardımcı olur. Ayrıca listeler veya bir bütün olarak konu hakkında bilgi sağlayabilir.
- Alt listelerine ayrılmış konuları büyük bir listede toplar. Örneğin Havayolları listeleri, Afrika merkezli havayolu şirketleri listesi gibi kıtalara göre alt listelere ayrılmıştır. O maddeler de, ülkelerine göre alt listelere ayrılmıştır.
- Konusu benzer olan listeleri bir arada toplar.
Bir liste listesi, ilgili kategoriyle aynı listeleri aynı alfabetik sırayla göstermekten fazlasını yapmıyorsa, geçerli bir amacı olup olmadığı sorgulanabilir. Kullanışlı bir liste listesi, listeleri mümkün olandan daha yapılandırılmış bir biçimde sunar ve/veya yalnızca liste adlarından daha fazla bilgi sağlar.
Bir liste listesinin amacı gezinme amaçlı olduğundan, diğer maddelerden çok az sayıda bağlantı verilebilir ya da hiç verilmeyebilir. Bu yüzden {{Öksüz}} şablonu eklenmemelidir. Bununla birlikte, okuyucuların ilgili liste listelerini karşılaştırabilmesi için "Ayrıca bakınız" bölümünde başka bir liste listesine bağlantı verilebilir.
Adlandırma değiştir
Önerilen ve açık ara en yaygın kullanılan başlık biçimi "X listeleri"dir. Bazı liste listelerinin adları "X listesi" olarak kalmış olabilir, ancak bunun nedeni genellikle maddenin normal bir liste olarak oluşturulması ve daha sonra boyutu nedeniyle birden çok liste maddesine bölünmesi ve orijinal maddenin bir dizin görevi görmesidir. (Örn. 2023 Türkiye seçimleri için yapılan anketler listesi, boyutu büyümesi nedeniyle 3 farklı listeye bölünmüş ve liste listesi olmuştur.)
Kategorizasyon değiştir
Bütün liste listeleri, Kategori:Liste listeleri kategorisine, ya da Kategori:Bilim listeleriyle ilgili listeler gibi alt kategorilere eklenmelidir. Bu "tür" kategorilerinin kapsamı geniştir ve çoğunlukla geliştirme için kullanılır.
Liste listesi maddeleri genellikle aynı ada sahip ilgili bir "listeler" kategorisine sahip olmalıdır. Örneğin Yerleşim birimleri listeleri, Kategori:Yerleşim birimleri listeleriyle ilgili listeler kategorisine eklenmiştir. Yerleşim birimleri listeleri maddesindeki listeler de aynı kategoriye eklenmelidir. Kategoriye {{Ana}} şablonu koyularak liste listesine yönlendirme yapılabilir. Örneğin:
{{Ana|Yerleşim birimleri listeleri}}
{{Liste listesi}} şablonunu, liste listelerini kategorize etmek için kullanmakta büyük fayda vardır. Otomatik olarak maddeyle ilgili bir kategori ekler. Şablon, {{Anlam ayrımı}} gibi maddenin en altına konulmalıdır.
Uzun listeleri bölmek değiştir
Bazen uzun bir liste Vikipedi:Madde boyutu yönergesine uymak için birkaç küçük listeye bölünür. Bazı listeler, baş harflerine göre alfabetik listelerine bölünmüştür. Bu şekilde bölünmüş bir listeyi aratan bir okuyucu, arama sonuçlarının başlarında konuyla ilgili tüm alt listeleri görecek ve doğrudan istediklerine gidecektir.
Büyük bir listenin, orijinal başlığında bir liste listesi bırakarak az sayıda alt listeye bölündüğü zamanlar vardır. Örneğin, Kadın kroket oyuncuları listesine ve Erkek kroket oyuncuları listesini bir araya getiren Kroket oyuncuları listesine sahip olabiliriz. Bunun gibi çok küçük bir dizin, bir anlam ayrımı sayfası olarak daha iyi ele alınabilir (aşağıya bakınız).
Bununla birlikte, küçük bir listeler listesi maddesi bazen bir anlam ayrımı sayfasından daha kullanışlıdır, çünkü alt listelerin açıklamasını sağlıyor olabilir, ya da özetleme amaçlı alt listelerden seçilen bölümleri aktarabilir. Bu durumda, Erkek kroket oyuncuları listesi ve Kadın kroket oyuncuları listesi, [[Kategori:Kroket oyuncuları|*]] kategorisine eklenebilir.
İstanbul ve Kocaeli'deki ilçeler listesi gibi kısa liste listeleri yalnızca İstanbul'un ilçeleri ve Kocaeli'nin ilçeleri listelerini içerir ve hiçbir işlevi yoktur. Bu nedenle böyle listeler silinmelidir.
Anlam ayrımı ve dizin sayfalarıyla farkları değiştir
Bir liste listesi maddesi, kesinlikle anlam ayrımı olarak sınıflandırılmamalıdır.
- Listeler listesi maddesi, benzer adlara sahip olabilen veya olmayabilen (örneğin, Çözülmemiş problemler listesi) veya tamamen diğer listelerin bir listesi olan bir liste maddesidir. Listeler hakkında veriler, ek bilgiler ve kaynaklar içerebilir, ancak kırmızı bağlantı içermemelidir.
- Bir dizin maddesi, aynı (veya benzer) adı paylaşan belirli bir türdek öğeler hakkında bir liste maddesidir. Dizin, dolaşımın yanı sıra bilgi sağlamak içindir ve ek bilgi içerebilir. Ancak, editörlerin kayda değer maddeleri oluşturmasına yardımcı olacak kırmızı bağlantılar ve referanslar içerebilir.
- Anlam ayrımı sayfası, aynı (veya benzer) adı paylaşan, büyük olasılıkla tamamen farklı türden şeylerin bir listesidir. (Örn. Madrigal (anlam ayrımı)) Amacı, okuyucuyu aradığı maddeye hızlı bir şekilde götürmektir. Genellikle kırmızı bağlantıya sahip olmaz, çok az bilgi içerir ve kaynak içermemelidir.