Ulu (bıçak)

Ulu ya da Eskimo bıçağı (İnuit dillerinde ulu, Yupik dillerinde uluaq), daha çok kadınlarca kullanıldığı için İngilizcede «kadın bıçağı» (woman's knife) olarak da bilinen, hem Yupik hem de İnuit kolundan Eskimoların kullandığı tutamaklı yarımay biçimli satır benzeri bıçak. Avlanan hayvanların ve balıkların soyulması ve derilerin temizlenmesi gibi işlevi yanında çocukların saç kesiminde ya da gerektiğinde iglu oluşturmak için kardan kerpiç bloklarının düzeltilmesinde de kullanılır. Alaska yerli sanatı örnekleri olarak değişik müzelerde görülebilirler.

Adlandırma değiştir

dil	tekil	ikil	çoğul
Alaska Yupikçesi	uluaq	uluak	uluat
Chevak Çupikçesi	kegginalek	kegginalgek	kegginalget
Nunivak Çupikçesi	ulluar
İnyupikçe	ulu/uluuraq
Batı Kanada İnuitçesi	ulu
Doğu Kanada İnuitçesi	ulu ᐅᓗ		uluit
Nunatsiavut İnuitçesi	uluk
Grönland İnuitçesi	sakiaq/saakiq
Koyukonca	tlaabaas
Holikaçukça	tthamas

Yapım değiştir

Geleneksel olarak tutamağı rengeyiği ve misk öküzü boynuzundan ya da mors fildişinden,^[1] kesici kısmı ise Arktika'da metal eritme teknolojisi olmadığı için kayrak (arduaz) taşından yapılırdı.^[2] Kanada'nın Kuzeybatı toprakları eyaletindeki Ulukhaktok yöresinde bakır da kullanılmıştır.^[3] Günümüzde ulu bıçaklarının kesici kısmı çelikten, tutamağı ise rengeyiği boynuzundan yapılmaktadır.

Kaynakça değiştir

^ Bering Sea Eskimo Walrus Ivory and Iron Semi-Lunar Knife 'Ulu' (Inuit 1800 to 1900)^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Canadian Museum of Civilization". 14 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2012.
^ "Ulu with a musk ox horn handle." 19 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. British Museum.

Dış bağlantılar değiştir

Images and descriptions of uluit and other Inuit tools and clothing at McCord Museum 5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Video showing the use of an ulu 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Various items about uluit at Civilization.ca^{[ölü/kırık bağlantı]}

[1] Bering Sea Eskimo Walrus Ivory and Iron Semi-Lunar Knife 'Ulu' (Inuit 1800 to 1900)^{[ölü/kırık bağlantı]}

[2] "Canadian Museum of Civilization". 14 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2012.

[3] "Ulu with a musk ox horn handle." 19 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. British Museum.

[1]

[2]

[3]