Tiyatrokare, İstanbul'da yerleşik bir prodüksiyon tiyatrosu.

Tiyatrokare
Kuruluş1992
TürÖzel Tiyatro
Konum
Resmî sitetiyatrokare.com

Nedim Saban tarafından 1992 yılında kuruldu. Bir prodüksiyon tiyatrosu olarak oyunlar sahnelemektedir ve birçok oyunda geçmişin usta tiyatrocularını yeniden seyirciyle buluşturmuştur. Sahnelediği ilk oyun, Neil Simon’un Müziksiz Evin Konukları'dır.

Tarihçe değiştir

Tiyatrokare, 1992 yılında Nedim Saban tarafından kuruldu. 1990'lara kadar Türkiye'de özel tiyatrolar, sahibi genellikle yıldız bir oyuncu olan ve sabit bir kadrosu bulunan kumpanya tiyatroları idi. Tiyatrokare ise bir kumpanya tiyatrosu olarak değil, bir prodüksiyon tiyatrosu olarak kuruldu ve her projede, sahnelerden bir süredir uzak olan başka bir usta tiyatrocuyu seyirciyle yeniden buluşturdu.[1]

Tiyatrokare'nin sahnelediği ilk oyun, Neil Simon’un Müziksiz Evin Konukları oldu. Yedi yıl sonra ilk kez sahneye çıkan Macide Tanır, oyunda büyükanne rolünü canlandırdı. Oyun, üç yıl kapalı gişe oynadı.[2] Saban, bu oyuna yaptığı reji ile Avni Dilligil Özendirme Ödülü'ne değer görüldü.

Macide Tanır'ın rol aldığı bu oyundan sonra Celile Toyon, Çiğdem Selışık, Erol Keskin, Melek Baykal, Nevra Serezli, Pekcan Koşar, Rüçhan Çalışkur, Serpil Tamur, Suna Keskin, gibi usta sanatçılar Tiyatrokare oyunlarında genç kuşaklarla birlikte sahne aldı.

Virginia Woolf’un Kendine Ait Bir Oda (1929) adlı uzun denemesinden oluşturulan tek kişilik oyun, ABD'de yaşayan Çiğdem Selışık'ın Türkiye’ye dönüş oyunu olarak sergilendi.[3]

Boston’da 1979 yılından itibaren aralıksız perde açan Şen Makas adlı oyun, Türkiye'de ilk defa 1997'de TiyatroKare tarafından sahneye kondu ve gişe rekorları kırdı.[4] Tiyatrokare oyunu 2002-2003 sezonunda yeniden sahneledi ve 3. Direklerarası Seyirci Ödülleri'nde En İyİ Prodüksiyon Ödülü'ne değer görüldü.[5]

1997'de Ergun Hiçyılmaz'ın "Dargınım Sana Hayat / Zeki Müren İçin Bir Demet Yasemen" kitabı Nedim Saban tarafından oyunlaştırıldı ve müzikal olarak sahnelendi.[6] Türkiye'nin birçok yerindeki açık hava tiyatrolarında 100.000’e yakın izleyici tarafından izlendi.[7]

Erol Keskin ve Yıldıray Şahinler'in oynadığı 2004 yapımı Salı Ziyaretleri, 8. Afife Tiyatro Ödülleri Yılın Yapımı Ödülü de dahil olmak üzere bir çok ödüle değer görüldü.

2010'da Zülfü Livaneli'nin 'Leyla’nın Evi’ (2006) adlı romanı, Zeynep Avcı’nın uyarlamasıyla TiyatroKare'de sahnelenmeye başladı.[8] Celile Toyon'un Leyla karakterini canlandırdığı eser, 10 yıl boyunca sahnelenmeyi sürdürdü.[9][10]

Emile Ajar`ın ünlü romanı 'Onca Yoksulluk Varken (1995), Tiyatrokare'nin sahnelediği bir başka edebiyat uyarlamasıdır. Oyun, 2012'de Nedim Saban yönetiminde sahneye kondu.[11]

Tiyatro, açılış oyunu olan Müziksiz Evin Konukları'nı 2013'te Macide Tanır anısına yeniden sahneledi. Sahnede 50. yılını kutlana Serpil Tamur, babaanne rolünü canlandırdı.[12]

2016 ABD'li yazar Joseph Kesselring’in Arsenik ve Eski Dantel adlı oyunundan uyarlanan Ahududu adlı oyun sahnelendi. Oyunda Suna Keskin ve yıllar sonra tiyatroya dönen Melek Baykal başrolde yer aldı. Nedim Saban da yıllar sonra bu oyunda "oyunun delisi" rolüyle sahneye çıktı.[13] Ahududu, yedi yıl birçok şehirde kapalı gişe oynadı.[14]

2020'de İspanyol yazar ve şair Alejandro Casona’nın eserinden sahneye uyarlanan "Ağaçlar Ayakta Ölür” adlı oyunda başrolleri Nevra Serezli ve Nuri Gökaşan paylaştı. Serezli 9 yıl aradan sonra bu oyunla tiyatro sahnesine döndü.[15]

Tiyatrokare, 2023'te Ayşe Kulin'in Veda romanından aynı adla sahneye uyarlanan oyunu Cumhuriyetin 100. yılı şerefine sahneledi.[16]

Çocuk Oyunları Birimi değiştir

Tiyatrokare bünyesindeki çocuk oyunları birimi, okul bahçeleri, kent meydanları, panayır yerleri, açık alanlar gibi yerlere kurulabilen dört vagonlu bir trende Macera Treni adlı oyunu "Cumhuriyet Devrimleri" ve "Kutup Ekspresi" gibi farklı konseptlerde sunar.[17][18]

Birim, çocuklara hayvan sevgisini aşılayan "Bir Dostluk Hikayesi" adlı oyunu Goody Çocuk Tiyatrosu ile birlikte, arıların doğal yaşamdaki yerini anlatan "Bal Arıları ve Hınzır Ayı"yı Anavarza Çocuk Tiyatrosu ile birlikte, su tasarrufunu konu edinen "Su Hayattır" adlı oyunu sıhhı tesisat şirketi Geberit desteğiyle hazırlamıştır

Liberty Sigorta ve AKUT işbirliğiyle hazırlanan “Birimiz Hepimiz, Hepimiz AKUT" oyunu 2009 yılından itibaren yerel yönetimlerin de aracılığıyla Türkiye'nin birçok yerinde sunmaktadır.[19]

Tiyatro, çocuklara yönelik yaratıcı drama eğitimleri, gençlere yönelik oyunculuk kursları da düzenlemektedir.

Repertuvarındaki oyunlar[20] değiştir

  • Ahududu
  • Leyla'nın Evi
  • Fosforlu Cevriye
  • Zübük
  • Aşka 103 Adım
  • Onca Yoksulluk Varken
  • Büyük İkramiye
  • Künye
  • Çelik Manolyalar
  • Bu da Benim Ailem
  • Şen Makas
  • Süper İyi Günler
  • Ağaçlar Ayakta Ölür
  • Beyoğlu'nun En Güzel Abisi

Kaynakça değiştir

  1. ^ Saban, Nedim (2022). "1951-2020 yılları arasında Türkiye Tiyatrosundaki kimlik arayışının tiyatro mekanları üzerinden incelenmesi". Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü sanatta yeterlik tezi. 
  2. ^ "'Müziksiz Evin Konukları' Kadıköy'e geliyor". www.gazetekadikoy.com.tr. 13 Kasım 2013. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  3. ^ Mungan, Eray (8 Kasım 2016). "'Sanat Lüzumsuz Bir Uğraştır'". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  4. ^ Büyüksipahi, Mustafa (2 Ağustos 2018). "Dünya rekortmeni interaktif komedi oyunu Şen Makas yeniden sahnede". www.sozcu.com.tr. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  5. ^ "3. Direklerarası Seyirci Ödülleri -2002 -2003". tiyatronline.com. 4 Mayıs 2003. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  6. ^ ÖZ, Haşim (25 Temmuz 1997). "Müzikal gün sayıyor". www.hurriyet.com.tr. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  7. ^ "Tiyatrokare | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  8. ^ Ata, İhsan (6 Haziran 2010). "Zülfü Livaneli Sahnede! 'Leyla'nın Evi'". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  9. ^ "Leyla'nın Evi | Tiyatro". etkinlika.com. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2024. 
  10. ^ "9 yıl sonra Leyla'ya ne oldu?". CNN TÜRK. 4 Nisan 2019. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2024. 
  11. ^ Boran, Metin (2 Nisan 2012). "Onca Yokslulluk Varke". Evrensel.net. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  12. ^ "Müziksiz Evin Konukları 22 yıl sonra tekrar sahnede". www.hurriyet.com.tr. 5 Kasım 2013. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  13. ^ "Ahududu". tiyatrolar.com.tr. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  14. ^ "TiyatroKare 3 Farklı Oyunla Anadolu Yollarında". sahneden.net. 3 Şubat 2023. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  15. ^ "Nevra Serezli tiyatro sahnesine döndü". www.hurriyet.com.tr. 30 Ocak 2020. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  16. ^ ""Birdenbire Bir Tarih Silinmiyor ve Yeni Bir Tarih Başlamıyor"". Tiyatro Dergisi. 14 Kasım 2023. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  17. ^ "Tiyatro Kare'den Çocuklara Macera Treni". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 29 Ekim 2011. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  18. ^ "Tiyatrokare'den 'Macera Treni' oyunu". www.hurriyet.com.tr. 8 Temmuz 2020. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  19. ^ "'Birimiz Hepimiz, Hepimiz AKUT' perdelerini yeniden açtı | Politika Haberleri". Yeni Şafak. 24 Aralık 2010. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  20. ^ "Repertuvar". www.tiyatrokare.com. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar değiştir