Tanrısal anlatıcı
Tanrısal anlatıcı,[2] bir öykünün, öyküdeki tüm detayları bilen bir üçüncü şahıs tarafından anlatıldığını belirten bir edebiyat terimidir. Anlatıcı tüm karakterlerin duygu ve düşüncelerini bilen, "tanrı gibi" bir kişidir.[3]
Tanrısal anlatıcının bir avantajı öyküdeki tarafsız olmaları, karakterlerin duygularından etkilenmemeleri ve güvenilir olmalarıdır. Öyküdeki bir karakter olmadıklarından dolayı bakış açıları belli bir karakterin gördükleriyle sınırlı değildir.[4] Bu tür bir anlatıcı "her karakterin aklının içini görebilir". Bir diğer avantajı ise geçmiş ve gelecek hakkında diğer anlatım biçimlerinden daha serbest bir biçimde konuşabilmesidir.[5]
Tanrısal anlatıcı, sınırlı üçüncü şahıs anlatıcıya göre kısa bir metinde daha çok olay anlatabilir.[6] Bazen bakış açısı değiştirilen bir sınırlı üçüncü şahıs anlatıcı ile tanrısal şahıs anlatıcının okuyucu üzerindeki etkileri aynı olabilir.[7]
Bu tür bir anlatıcı olaylar üzerine kendi yorumunu da söyleyebilir. Bu günümüzde pek tercih edilmese de 19. yüzyılda yaygın bir yazım biçimiydi.[3]
Tanrısal anlatıcının bir örneği Nadine Gordimer'in Once Upon A Time (Bir Zamanlar) adlı kitabından alınmış aşağıdaki kesittir:
Bir zamanlar bir şehirde birbirlerini çok seven bir karı-koca vardı ve yaşantıları çok mutluydu. Küçük bir oğlan çocukları vardı, onu da çok severdiler. Bir kedi ve bir de köpekleri vardı, çocuk onları çok severdi. Tatiller için bir karavanları ve çocuğun içine düşmemesi için etrafı çitle çevrilmiş bir havuzları vardı. Oldukça güvenilir bir hizmetçileri ve komşuların çok beğendiği bir bahçıvanları vardı.[4]
Tanrısal anlatıcının kullanıldığı örnekler değiştir
Kaynakça değiştir
- ^ a b Joan Elizabeth Klingel Ray. Jane Austen for dummies (2006), John Wiley and Sons.
- ^ Moran, Berna. Türk romanına eleştirel bir bakış: Ahmet Mithat'tan, A. H. Tanpınar'a, 1. cilt (1983), İletişim Yayınları, sf. 160
- ^ a b Bulman, Colin. Creative writing: a guide and glossary to fiction writing (2007), Polity, sf. 143
- ^ a b Laurie G. Kirszner, Stephen R. Mandell. Fiction: Reading, Reacting, Writing (1994), Paulinas, sf. 173
- ^ a b Longyear, Barry B. Science Fiction Writer's Workshop-I: An Introduction to Fiction Mechanics (2002), iUniverse, sf. 63
- ^ Card, Orson Scott. Elements of Fiction Writing - Characters and Viewpoint (2011), Writer's Digest Books, sf. 208[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Card, Orson Scott. Characters and viewpoint (1999), Writer's Digest Books, sf. 159-163: "By changing viewpoint characters, a limited third-person narrator can get most of the same kind of narrative effects as an omniscient narrator"
- ^ Raymond B. Dillard, Tremper Longman. An introduction to the Old Testament (1994), Zondervan, sf.32 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Newman, Stephen. Great expectations (Charles Dickens) (1975), Blackwell, sf. 107
- ^ Middleton, David L. Toni Morrison's fiction: contemporary criticism (2000), Routledge, sf. 10