Taş kuşu
[1] Afrika taş kuşu veya yaygın adıyla taş kuşu[2] (Saxicola Torquatus), Sahra altı Afrika'da ve komşu bölgelerde yaşayan Eski Dünya sinekkapan ailesinin (Muscicapidae) dik duruşlu, küçük bir türüdür. Kuyrukkakanlar gibi, uzun süredir pamukçuk ailesinin (Turdidae) bireyleridir. Bilimsel adı, görünüşüne ve habitatına atıfta bulunur ve "yakalı kaya sakini" anlamına gelir: Saxicola, Latince saksum ("kaya") + incola ("bir yerde yaşayan"), torquatus, Latince "yakalı" anlamına gelir.
| Taş kuşu | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Erkek bir Taşkuşu
| ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Saxicola torquata
Linnaeus, 1766 | ||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||
|
Geçmişte “Saxicola Torquatus” tür ismi genellikle tüm "Taş Kuşu" süper türlerinin ortak adı olarak kullanılır ve bazı kaynaklar[3] bunu hala bu şekilde tutar, ancak mevcut tüm bilgiler Avrupa (S. rubicola) ve Sibirya taş kuşu için tam tür statüsünü güçlü bir şekilde destekler ve farklı taş kuşu türlerinin de olduğunu savunur. ( S. maurus) ve adaya özgü Fuerteventura taş kuşu(S. dacotiae) ve Réunion taş kuşu (S. tectes), “Saxicola Torquatus” tür ismine hiçbir zaman kesin olarak kabul edilmemiştir. Madagaskar taş kuşları da farklı bir tür olarak kabul edilir. Buna ek olarak, Afrika Boynuzu yaylalarının iyi durumdaki popülasyonları, ek türler için uygun olabilir.[4][5][6]
Tanım değiştir
Erkek taş kuşlarının siyah kafası, beyaz yarım yakası, siyah sırtı, beyaz sağrı ve siyah kuyruğu vardır; kanatları siyahtır ve iç kanatlarının üst tarafında büyük beyaz bir yama vardır. Üst göğüsleri genellikle koyu turuncu-kırmızıdır, alt göğüs ve göbeklerinde keskin veya kademeli olarak beyaz veya soluk turuncuya geçişler vardır. Birkaçında turuncu göğüs tüylerinin yerini kısmen veya tamamen siyah alır.[4]
Dişilerin üst kısmı ve kafaları siyah yerine kahverengi ve belirsiz bir soluk kaş çizgileri bulunur. Alt kısımları turuncu yerine kestane rengi ve kanatları daha az beyazdır. Her iki cinsiyetin de tüyleri üreme mevsimi dışında biraz daha mat ve çizgilidir.[4]
Özellikleri değiştir
Boyları 11.5–13 cm arasındadır. Ötüşleri 'tsak, tsak' ya da 'huii-tsak-tsak' şeklindedir.[1] Çayır taşçalanı'nda olan göz çizgisi taş kuşlarında yoktur, boğazları da daha koyu renklidir.
Türler değiştir
- S. t. felix Bates, 1936 - Güneybatı Suudi Arabistan ve Batı Yemen[7]
- S. t. albofasciatus Rüppell, 1840 - Güneydoğu Sudan ve Kuzeydoğu Uganda'dan Orta Etiyopya'ya, Üst göğüs siyah, turuncu-kırmızı değildir.[8]
- S. t. jebelmarrae Lynes, 1920 - Doğu Çad ve Batı Sudan[7]
- S. t. moptanus Bates, 1932 - Senegal ve Güney Mali, En küçük alt türdür.[7]
- S. t. nebularum Bates, 1930 - Sierra Leone'den Batı Fildişi Sahili'ne kadar Tropikal Batı Afrika ,Göğüste ve ayrıca yanlarda yoğun turuncu-kırmızıdır.[7]
- S. t. axillaris (Shelley, 1885) - Doğu Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Kenya, Kuzey ve Batı Tanzanya[7]
- S. t. promiscuus Hartert, 1922 - Güney Tanzanya'dan Doğu Zimbabwe'ye ve Batı Mozambik'e, Sadece memenin en üst kısmında çok sınırlı turuncu-kırmızı vardır.[7]
- S. t. salax (Verreaux, J & Verreaux, E, 1851) - Doğu Nijerya'dan Kuzeybatı Angola'ya, Bioko Adası[7]
- S. t. stonei Bowen, 1931 - Doğu ve güney Angola'dan Güneybatı Tanzanya'ya, Güneyden Kuzeye Güney Afrika ve Botsvana[7]
- S. t. clanceyi Courtenay-Latimer, 1961 - Kıyı batı Güney Afrika[7]
- S. t. torquatus (Linnaeus, 1766) - Orta Güney Afrika[7]
- S. t. oreobates Clancey, 1956 - Lesotho[7]
- S. t. voeltzkowi Grote, 1926 – Büyük Komore[7]
Beslenme değiştir
Böcek ve larvalarla beslenirler.
Dağılım ve Habitat değiştir
Akdeniz ülkelerinde ve Avrupa'da taşlık tepelerde, çayırlarda ve fundalık alanlarda yaygındırlar.
Senegal ve Etiyopya kadar kuzeyde yerel olarak meydana gelen, Sahra altı Afrika'nın çoğuna dağınık bir şekilde yayılmışlardır. Uzak popülasyonlar, güneybatı Arabistan'ın dağlarında ve Madagaskar ve Büyük Komore'de bulunurlar. Göçmen değildirler, yalnızca yerel olarak hareket ederler. Sonuç olarak, 13 alt türe bölünerek çok fazla bölgesel çeşitlilik geliştirmişlerdir.[4]
Kaynakça değiştir
- ^ Sax, Steve; Delsohn, Steve (1986). Sax! (İngilizce). Contemporary Books. 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ IUCN (12 Ağustos 2020). "Saxicola torquatus: BirdLife International: The IUCN Red List of Threatened Species 2020: e.T22710184A181614254" (İngilizce). doi:10.2305/iucn.uk.2020-3.rlts.t22710184a181614254.en. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023.
- ^ Dyvi, Ellen Beate (10 Nisan 2008). "Hurtigrutekurs kan bli tradisjon". Den norske tannlegeforenings Tidende. 118 (5). doi:10.56373/2008-5-14. ISSN 1894-180X.
- ^ a b c d Huettmann, Falk (1 Ekim 2003). ""Stonechats: A Guide to the Genus <em>Saxicola</em>" by E. Urquhart and A. Bowley. 2002. [book review]". The Canadian Field-Naturalist. 117 (4): 667. doi:10.22621/cfn.v117i4.788. ISSN 0008-3550.
- ^ Woog, Friederike; Wink, Michael; Rastegar-Pouyani, Eskandar; Gonzalez, Javier; Helm, Barbara (2008). "Distinct taxonomic position of the Madagascar stonechat (Saxicola torquatus sibilla) revealed by nucleotide sequences of mitochondrial DNA". Journal of Ornithology (İngilizce). 149 (3): 423-430. doi:10.1007/s10336-008-0290-1. ISSN 2193-7192.
- ^ Wink, Michael; El-Sayed, Abdel-Aziz; Sauer-Gürth, Hedi; Gonzalez, Javier (2009). "Molecular Phylogeny of Owls (Strigiformes) Inferred from DNA Sequences of the Mitochondrial Cytochromeband the NuclearRAG-1gene". Ardea. 97 (4): 581-591. doi:10.5253/078.097.0425. ISSN 0373-2266.
- ^ a b c d e f g h i j k l "African stonechat". 15 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Clement & Rose (İngilizce). 2015. ss. 122-123, 484. 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023.
 | Ötücü kuşlar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |