Tütün

bitki türü

Tütün, Solanaceae familyasının Nicotiana cinsindeki birçok bitkinin adıdır. Başta Nicotiana tabacum ve Nicotiana rustica türleri olmak üzere, dünya genelinde bilinen 70'den fazla tütün türü bulunmaktadır. Tütün endüstrisi birçok ülkelerin ekonomisinin esasıdır.

Hatay'ın Yayladağı İlçesi'nde yetiştirilen tütün ve çiçeği

Kurutulmuş tütün yaprakları esas olarak sigara ve puroların yanı sıra pipo ve nargilelerde sigara içmek için kullanılır. Ayrıca enfiye, çiğneme ve daldırma olarak da tüketilebilirler.

Tütün, yüksek derecede bağımlılık yapan uyarıcı alkaloid nikotinin yanı sıra harmala alkaloidleri içerir . Tütün kullanımı özellikle kalp, karaciğer ve akciğerleri etkileyen birçok kanser türünün gelişiminde yüksek rol alır. Dünya Sağlık Örgütü, 2008 yılında "tütün kullanımını" dünyanın en büyük önlenebilir ölüm nedeni olarak belirlemiştir.[1] Örgüt, 2022 yılında ise tütünün yaygın kullanımı için "tütün salgını" ifadesini kullanmıştır. Örgüte göre, dünya genelinde her yıl 8 milyon insan tütün kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir.[2]

Tütün Kullanım Türleri değiştir

Dünya genelinde tütünün birçok farklı şekilde ticari olarak kullanımı bulunmaktadır.

 
Tütün üretimi yapan başlıca ülkeler

Türkiye'de Tütün Ekimi değiştir

En Fazla Tütün Eken Ülkeler - 2005
(milyon ton)
  Çin 2.51
  Brezilya 0.88
  Hindistan 0.60
  ABD 0.29
  Endonezya 0.14
  Türkiye 0.14
  Yunanistan 0.12
  Arjantin 0.12
  İtalya 0.11
  Pakistan 0.08
Dünya Toplamı 6.38
Kaynak:
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
[1]19 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

En Fazla Tütün Eken İller - 2014
(bin ton)

Manisa 20,3
Denizli 14,7
Samsun 7,0
Uşak 5,5
Adıyaman 5,0
Balıkesir 3,2
Aydın 2,4
Tokat 2,2
İzmir 2,2
Malatya 1,7
Türkiye Toplamı 70,0
Kaynak:Türkiye İstatistik Kurumu[3]

Ayrıca bakınız değiştir

Dış bağlantılar değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ ""Tütün: Psikoaktif Maddeler Ansiklopedisi"". 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  2. ^ "Dünya Tütünsüz Günü: WHO raporuna göre Türkiye'de tütün kullanan erkeklerin oranı azalırken kadınların oranı artıyor". 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  3. ^ Türkiye İstatistik Kurumu