Vikipedi

Türkiye'deki Suriye iç savaşı nedeniyle gelen mülteciler

Türkiye'deki Suriye iç savaşı nedeniyle gelen mülteciler, Suriye İç Savaşı'ndan kaçan Suriyeli mültecilerdir. Türkiye Cumhuriyeti, 3,7 milyondan fazla kayıtlı mülteciye ev sahipliği yapmaktadır.

Kilis Öncüpınar Konaklama Tesisi

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne (BMMYK) göre, Türkiye'deki göçmen krizinin bir parçası olarak, 2018'de Türkiye dünyadaki tüm Suriyeli mültecilerin %63'üne ev sahipliği yapıyordu.[1] Mültecilerin üçte birinden fazlası Türkiye'nin güneydoğusunda, Suriye-Türkiye sınırına yakın yerlerde barındırılmaktadır.[2]

İstatistik değiştir

(31 Mart 2022 (2022-03-31) itibarıyla) Türkiye'de 3,763,565 kayıtlı sığınmacı mevcuttur.[3]

Kilometre taşları değiştir

  • Haziran 2011: Suriye'nin kuzeybatısındaki Jisr al-Shughour'un askeri kuşatmasıyla Türkiye'ye mülteci akını.
  • Kasım 2011: Türkiye, binlerce mülteci ve askeri sığınmacı için altı kamp kurmak üzere 15 milyon dolara kadar para harcadı, ancak Türk yetkililer Suriyelilerin "mülteci" değil "misafir" olduğunu açıkladı.
  • Nisan 2012: BM ateşkesi öncesinde mülteci akışı. Bir günde 2500'den fazla kişi Türkiye-Suriye sınırını aştı, bu şimdiye kadar kaydedilen en yüksek seviye.
  • Temmuz 2012: Halep'te çatışmalar öncesinde mülteci akını.
  • Eylül 2012: BMMYK, bir gün içinde 11.000'den fazla Suriyelinin Türkiye'ye kaçtığını bildirdi.

Yerleşim (geri dönüş, transit) değiştir

  2012 ve 2013 yıllarında kurulan kampların kapasitesi 2014 yılında yetersiz kalmıştır.[4] 2014 yılında mülteciler kendi tercihlerine göre iller arası göç etmeye başladı.[4]

Yaklaşık %30'u Suriye sınırına yakın, hükûmet tarafından yönetilen 22 kampta yaşamaktadır.[5]

Avrupa'ya transit geçiş yapan mültecilerin sayısı 2015'te önemli ölçüde arttı.[6]

Vatandaşlık değiştir

Zengin ve eğitimli Suriyelileri ülkede tutma planı kapsamında Türkiye'de yaşayan 300 bin kadar Suriyeli mülteciye vatandaşlık verilebileceği iddia ediliyor.[7] Suriyeli mültecilere yönelik mevcut politika, geçici koruma sağlamakta ve Avrupalı olmayan mültecilere saygı göstermektedir. Politikaya göre, Türkiye'nin yalnızca Avrupalı mültecilere karşı yasal sorumluluğu vardır, geri kalanlar için bu yalnızca gönüllü eylemdir. Türkiye'nin ülkeye sığınan Suriyelilere sağladığı geçici koruma, onların bazı açılardan sınırlandırıldığı anlamına geliyor.[8] Geçici koruma kapsamında, Türkiye'deki Suriyelilerin, özellikle kayıtlı istihdamda çalışmaları sınırlandırılmıştır. Geçici koruma politikası, Suriyeli mültecilere Türk vatandaşlarıyla eşit şekilde iş için rekabet etmelerini sağlayacak kalıcı korumayı garanti etmemektedir. Bazı durumlarda, ülkedeki çok sayıda mülteci, Suriye'den gelen bazı mültecileri entegre etmek için ulusun vatandaşlık yasalarını değiştirmesine katkıda bulunmuştur. Nitelikli Suriyelilere, ekonominin büyümesine olumlu katkı sağladıkları için vatandaşlık verilmektedir.[9]

Koşullar değiştir

 
Suruç mülteci merkezi
 
Suriye'nin Halep kentine 80 kilometre uzaklıkta Türkiye sınırındaki Suriyeli mülteci merkezi (3 Ağustos 2012).
 
USAID Başkan Yardımcısı Lindborg Türkiye'deki mültecilerle
 
İstanbul'da Suriyeli bir mülteci çocuk

 

Nisan 2014 itibarıyla (2011–2014):[10]

  • Bilgilendirme kampanyaları, katılımcı değerlendirmeler, haklar, yetkiler, hizmetler ve yardımlar konusunda toplumu bilinçlendirme faaliyetleri yoluyla 595.280 kişiye ulaşıldı;
  • 205.899 korunmaya muhtaç çocuk tespit edilerek hizmetlere yönlendirildi;
  • 115.225 çocuk yapılandırılmış, sürekli çocuk koruma veya psiko-sosyal destek programına katılmıştır;
  • 145.433 genç ve ergen, katılımlarını, iletişimlerini, eşler arası etkileşimlerini ve özgüvenlerini artıran güçlendirme programına katılmıştır;
  • Toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin önlenmesi ve hafifletilmesi için toplum temelli girişimler aracılığıyla çocuklar da dahil olmak üzere 18.793 kişiye ulaşılmıştır;

Nisan 2018 itibarıyla (2011–2018):[11]

  • 593.616 kişiye hijyen seti, bakım seti veya sıhhi malzeme verildi;
  • 87.198 kişi yeterli barınağa erişim konusunda yardımdan yararlandı;
  • 470.000 Suriyeli ve ev sahibi topluluk üyesi, diğerlerinin yanı sıra atık ve atık su yönetimine odaklanan iyileştirilmiş belediye hizmetlerinden yararlandı.

Finansal yardım değiştir

  Türkiye, 2011 ile 2018 yılları arasında mülteci yardımı için 30 milyar ABD doları ayırdı.[12]

13 milyondan fazla Suriyeli, Türk Yardım Ajansı'ndan (AFAD) yardım aldı. Türkiye, Suriyeli mülteci yardımına herhangi bir ülkeden daha fazla para harcadı ve sınırın Suriye tarafında mülteci kampları açtığı için de eleştirilere maruz kaldı.[13]

Kasım 2015'te AB tarafından 3.200.000.000 Avro vadedilmiş olmasına rağmen, diğer ülkelerden Suriyeli Mültecilere yapılan mali yardım sınırlı kaldı.[14] Mart 2016'da AB ve Türkiye, bir dizi siyasi tavizin yanı sıra 'Türkiye'nin Yunanistan'a gelen Suriyelilerin geri kabulünü ve daha sıkı sınır kontrollerini kabul etmesi durumunda 3 milyar Euro'luk bir yardım daha içeren AB-Türkiye Bildirisi üzerinde anlaştılar. '[15]

2018 yılında Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Suriyeli Mültecilere yapılan mali yardımların daha etkin bir şekilde dağıtılabilmesi için parmak izi tanıma sistemi kurmuştur.[16]

2 Aralık 2021'de AB, Türkiye'deki mülteciler için 325 milyon € (yaklaşık 368 milyon $) yardım sağlayacağını duyurdu. Yardım, mültecilerin banka kartlarına yüklenecek ve 1,5 milyondan fazla kişinin gıda, kira, ulaşım ve ilaç gibi en temel ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olunacak.[17]

İş değiştir

Türk yasalarına göre, Suriyeli mülteciler yeniden yerleşim için başvuramazlar, yalnızca geçici koruma statüsü için başvurabilirler. Geçici koruma statüsüne kaydolmak, sağlık ve eğitim gibi devlet hizmetlerine erişimin yanı sıra belirli coğrafi bölgelerde ve mesleklerde çalışma izni başvurusunda bulunma hakkı verir. Kentsel mültecilerin üçte birinden fazlası kayıtlı değildir.

İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri birimi tarafından desteklenen ve çeşitli üniversitelerden akademisyenler tarafından yürütülen bir araştırma, Türkiye'deki Suriyelilerin büyük çoğunluğunun kayıt dışı işlerde Türk meslektaşlarına kıyasla önemli ölçüde daha düşük ücretlerle çalıştğını ortaya koydu.[18]

Ancak mülteci sayısındaki artışa kıyasla, artan insan sayısına sağlanan faydalar aynı oranda artmadı.  Aslında, 2017 yılına kadar yalnızca 712.218 kişiye oturma izni verildi, yalnızca 56.024 çalışma izni verildi.[19]

Konut değiştir

Türkiye'nin mülteci krizine tepkisi diğer birçok ülkeden farklıdır. Bir Dünya Bankası raporunun belirttiği gibi: Bu, mültecileri destek için insani yardım kuruluşlarına güvenen kamplara yönlendirmenin aksine, kamp dışı ve hükûmet tarafından finanse edilen bir yaklaşımdır.[20]

Irkçılık değiştir

Ana madde: Anti-Arabism in Turkey

Suriyeli mültecilerin Türkiye'ye akın etmesinden bu yana ülkedeki Arap karşıtı fikirler önemli ölçüde arttı.[21][22][23][24]

Eğitim değiştir

Türkiye, tüm mülteci çocukların bir tür öğrenime erişebilmelerini ve örgün eğitim sistemine tam olarak entegre olabilmelerini sağlamaya çalışmaktadır.

Şu anda, Suriyeli mülteci çocukların %30'u eğitim alabilmektedir, 4.000 işyeri açıldı ve birkaç Suriyeli mülteci kampı, sağlık hizmetlerinden berber dükkanlarına kadar çeşitli olanaklarla küçük kasabalara dönüştü.

Mart 2018 itibarıyla, geçici koruma altındaki okul çağındaki Suriyeli çocukların yaklaşık %60'ı (600.000 ilk ve orta öğretim) okulda eğitim almaktadır.[25] AB, Milli Eğitim Bakanlığı'na verdiği 300 milyon Euro'luk doğrudan hibe yoluyla eğitimi desteklemiştir.[25] Türkiye'nin eğitim desteği:[25]

  • 2017 Yılı Eğitim için Ulusal Şartlı Nakit Transferi: 300.000 Suriyeli çocuğun ailesi alındı. Ailelere Nakit Transferi (1) kaydı teşvik eder, (2) okula devamlılığı artırır (3) risk altındaki çocukların Çocuk Koruma Hizmetlerine yönlendirilmesini sağlar
  • Erken çocukluk ve okul öncesi eğitim: 45.580 kayıt.
  • Örgün eğitim (1-12. Sınıflar): 612.603 kayıt.
  • Yaygın akredite olmayan eğitim (Pazar okulu): 20.806 kayıt.
  • Devlet üniversiteleri: 19.332 kayıt (Türkiye öğrenim ücretlerinden muaftır)
  • Hızlandırılmış Öğrenme Programı (ALP): 10 ila 18 yaşındaki okula gitmeyen ergenleri hedeflemektedir.
  • Öğretmenler ve eğitim personeli: 128.843 eğitim personeli özel eğitim almıştır. 12.965 Suriyeli gönüllü eğitmen ve eğitim personeline maddi tazminat sağlanmıştır.

Sağlık hizmeti değiştir

  Ekim 2014 itibarıyla (2011–2014), Türkiye kendi kaynaklarını sağlamıştır:[4]

  • 250.000 yatarak tedavi;
  • 200.000 ameliyat edildi;
  • 150.000 doğum;
  • 6 milyon danışmanlık

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Total Persons of Concern by Country of Asylum". data2. UNHCR. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2018. 
  2. ^ "Syrians shifting demographics in Turkey's Kurdish regions - Al-Monitor: The Pulse of the Middle East". 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "UNHCR Situation Syria Regional Refugee Response – Turkey". Government of Turkey. 11 Kasım 2021. 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2021. 
  4. ^ a b c Boluk (2016). "Syrian Refugees in Turkey: between Heaven and Hell?" (PDF). Mediterranean Yearbook (Observatory of Euro Mediterranean Policies) ) (2016): 119. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019. 
  5. ^ "Turkey – Syrian Refugees". 12 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2015. 
  6. ^ Boluk (2016). "Syrian Refugees in Turkey: between Heaven and Hell?" (PDF). Mediterranean Yearbook (Observatory of Euro Mediterranean Policies) ) (2016): 118. 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019. 
  7. ^ "Up to 300,000 Syrians could get Turkish citizenship: report". 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ Baban (8 Haziran 2016). "Syrian refugees in Turkey: pathways to precarity, differential inclusion, and negotiated citizenship rights". Journal of Ethnic and Migration Studies. 43 (1): 41-57. doi:10.1080/1369183x.2016.1192996. ISSN 1369-183X. 
  9. ^ Koser Akcapar (29 Mart 2018). "The Politics of Syrian Refugees in Turkey: A Question of Inclusion and Exclusion through Citizenship". Social Inclusion. 6 (1): 176-187. doi:10.17645/si.v6i1.1323. ISSN 2183-2803. 
  10. ^ "Assistance to Syrian refugees in Turkey" Conference document (PDF). Brüksel: Brussels II Conference. 24 Nisan 2018. s. 2. 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.  Content is copied from this source, which is © European Union, 1995-2018. Reuse is authorised, provided the source is acknowledged. Conference declaration was drafted by the European Union in close co-ordination with the Turkish Government and the United Nations
  11. ^ "Assistance to Syrian refugees in Turkey" Conference document (PDF). Brüksel: Brussels II Conference. 24 Nisan 2018. s. 3. 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.  Content is copied from this source, which is © European Union, 1995-2018. Reuse is authorised, provided the source is acknowledged. Conference declaration was drafted by the European Union in close co-ordination with the Turkish Government and the United Nations.
  12. ^ "Turkey spends $30 billion on Syrian refugees: FM - Turkey News". Anadolu Agency via Hürriyet Daily News (İngilizce). 6 Kasım 2017. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021. 
  13. ^ "Syrian Refugees in Turkey: The Long Road Ahead". Migration Policy Instıtute. 21 Nisan 2015. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2015. 
  14. ^ "Turkey, EU agree 3-billion-euro aid deal to stem migrant crisis". New York Times. 29 Kasım 2015. 29 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  15. ^ "The Syrian Refugee Crisis and Foreign Policy Decision-Making in Jordan, Lebanon, and Turkey". Journal of Global Security Studies (İngilizce). 4 (4): 464-481. 1 Ekim 2019. doi:10.1093/jogss/ogz016. ISSN 2057-3170. 27 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  16. ^ "Biometric Refugee Registration in Turkey" (PDF). Aratek Biometrics. 8 Ocak 2021. 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2021. 
  17. ^ "EU provides $368 mln boost for refugees in Turkey". Al Arabiya English (İngilizce). 2 Aralık 2021. 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021. 
  18. ^ "Majority of Syrians in Turkey employed in unregistered work for lower wages: Survey – LABOR". Hürriyet Daily News. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  19. ^ "Syrian Refugees in Turkey". The Washington Institute for Near East Policy. 22 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2018. 
  20. ^ "Turkey's Response to the Syrian Refugee Crisis and the Road Ahead". World Bank (İngilizce). 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2017. 
  21. ^ "Palestinians Were Spared Turkey's Rising anti-Arab Hate. Until Now". Haaretz (İngilizce). 16 Temmuz 2019. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 
  22. ^ "Anti-Arab sentiment on rise in Turkey". Al-Monitor (İngilizce). 21 Ağustos 2014. 25 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  23. ^ "Syrian refugees who were welcomed in Turkey now face backlash". NBC News (İngilizce). 18 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2019. 
  24. ^ "Anti-Syrian sentiment on the rise in Turkey". Al-Monitor. 13 Kasım 2013. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2019.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  25. ^ a b c "Assistance to Syrian refugees in Turkey" Conference document (PDF). Brüksel: Brussels II Conference. 24 Nisan 2018. s. 3. 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019.  Content is copied from this source, which is © European Union, 1995-2018. Reuse is authorised, provided the source is acknowledged. Conference declaration was drafted by the European Union in close co-ordination with the Turkish Government and the United Nations
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türkiye%27deki_Suriye_iç_savaşı_nedeniyle_gelen_mülteciler&oldid=31001923" sayfasından alınmıştır