Türk mitolojik figürlerinin listesi
Vikimedya liste maddesi
Tanrılar değiştir
Ana Tanrılar değiştir
- Tengri – Gök tanrısı. Her şeyin yaratıcısıdır. Tengri, Göksel küreyi kontrol eden Türk panteonunun ana tanrısıydı.
- Kayra veya Kaira – Evrenin yüce Tanrısı. Türk mitolojisinde Tanrı'nın ruhu ve yaratıcı tanrıdır. Gök tanrısının oğludur.
- Erlik – Ölülerin ve yeraltı dünyasının tanrısı. Panteondaki orijinal tanrılardan birisidir. 9 oğlu ve 9 kızı vardır.
- Ülgen veya Ulgen – İyilik tanrısı. Kayra'nın oğlu. "Türk" ve "Moğol" mitolojisinde yaratıcı tanrıdır.
- Mergen – Bilgelik tanrısı. Kayra'nın oğlu. Bolluk ve bilgi tanrısıdır.
- Kızagan – Avrupa Hunlarının savaş tanrısı. İlk Türklerin bir savaş tanrısı yoktu. Kızagan, Kayra'nın oğlu ve Ülgen'in kardeşidir.
- Umay veya Umai – Bereket tanrıçası. Aynı zamanda bekaret tanrıçasıdır ve bu nedenle kadınlar, anneler ve çocuklar ile ilgilidir
- Kübey – Doğum ve çocuk tanrıçası. Doğum yapan kadınları korur. Çocuklara ruh verir.
- Kuyaş veya Koyaş – Güneş Tanrısı. Koyaş, Gök Tengri'nin ve yer Tanrıçasının oğludur.
- Erklik veya Erklikhan – Uzay Tanrısı. Yıldızların, göktaşlarının ve gök nesnelerinin tanrısıdır.
- Ak Ana – Yaratılış tanrıçası. Türk halkının ilkel yaratıcısı-tanrıçasıdır. su tanrıçası olarak bilinir.
- Ay Ata – Ay Tanrısı. Mitolojiye göre, o bir ay tanrısı ve Gun Ana ile birlikte gökyüzünün altıncı katında yaşıyor.
- Gün Ana – Güneş Tanrıçası. Kazak ve Kırgız mitolojilerinde ortak tanrıçadır.
- Yel Ana – Rüzgar tanrıçası. Macar mitolojisinde "rüzgar Kraliçesi" olarak adlandırılır.
- Yel İyesi – Rüzgar tanrısı. Macar folklorunda "rüzgar kralı" olarak da anılır.
- Bürküt Ata – Kartal Tanrısı. Güneşi ve gücü sembolize eder.
- Od Ata veya Öd-Ögöd – Zaman tanrısı. Türk mitolojisinde zamanın kişileştirilmesi olarak görülür. Genellikle zaman atı ve Ödlek ile görülür
- Boz Tengri – Çoğunlukla toprak ve bozkırların tanrısı olarak kabul edilir
- Ayzıt – Güzellik tanrıçası. Aynı zamanda Sibirya'da Yakut halkının ana tanrıçasıdır.
- Su İyesi – Su tanrıçası. Su Ana'nın peri benzeri bir yüzü olan çıplak bir genç kadın olarak göründüğü söylenir.
- Su İyesi – Su tanrısı. Vücudu yosun ve çamurla kaplı, kurbağa benzeri bir yüzü, yeşilimsi sakalı olan yaşlı bir adam olarak görünür.
- Od Ana – Ateş tanrıçası. Ayrıca evlilik tanrıçası olarak da adlandırılır. Moğol folklorunda " ateş Kraliçesi "olarak anılır.
- Od Ata – Ateş tanrısı. Moğol mitolojisinde Od Han "ateş kralı" olarak anılır. Moğolistan'ın şamanist geleneklerinde ateş ruhudur.
- Yer Tanrı – Yer Tanrıçası / Tanrı. Bir doğurganlık tanrıçası olarak, mahsul ve bolluk veren olarak kabul edilir.
- Etügen –Dünya Tanrıçası. Adı, yeryüzünün kutsal Dağı ve eski Türklerin bereket tanrıçası Ötüken'den geliyor.[1]
- Körmöz[2][3] or Kurmez – Ruhların tanrısı. Ayrıca Moğol mitolojisinde ve şamanizminde 55 Tanrının şefi olarak tanımlanan bir tanrıdır.
- Yayık Han –Nehirlerin tanrısı. Daha önce Altay mitolojisinde Dayık olarak bilinen Türk panteonunda bir tanrıdır. 17 nehrin kavşağında yaşadığı söylenir.
- Alaz – Türk mitolojisinde ateş tanrısı. Alas-Batır veya bazen Alaz Han olarak da bilinir.
- Bayanay – Av Tanrıçası. Aynı zamanda Yakutlar için ormanların ve neşenin tanrıçasıdır.
- Kailyn - Kral ve kraliçelerin tanrısıdır.
Diğer Tanrılar değiştir
- Adagan – Dağ Tanrısı. Dağları ve orada yaşayan canlıları korur. Adı kurban kabul eden anlamına geliyor.
- Akbuğa – Tıp tanrısı. Eski Türk geleneğinde sağlık ve şifa tanrısıdır. Beyaz bir yılanı vardır
- Ai Toyon (Sakaca: Айыы Тойон, Rusça: Айы Тойон) genellikle "dünya ağacının" tepesinde tünemiş bir kartal olarak tasvir edilen yakut ışık tanrısıdır.
- Şalık – Av tanrıçası. Avın, vahşi hayvanların, doğanın tanrıçası ve ormanların koruyucusuydu.
- Inehsit – Doğum ve doğum sancısı tanrıçası. Doğum yapan kadınların ilahi yardımcısıydı, insan ebesinde belirgin bir kökene sahipti.
- Kovak – Gökyüzünün tanrısı. Her gün yeni bir güneş çıkmasına sebep olur; Bu nedenle Yelbegen tamamen karanlığa neden olmak için onu avlamaya çalışır.
- Uren – Hasat tanrıçası.
- Zarlık – Yargı Tanrıçası. Adalet, adil yargılar ve haklar tanrıçasıydı.
- Zada – Rüzgar tanrısı. O rüzgarların hükümdarı Yada Taşı'nın (Rüzgar Taşı) sahibidir.
- Ukulan – Su Tanrısı. O, ırmakların, pınarların, ırmakların ve pınarların şefidir.
- Talai (Talay) veya Dalai – Okyanusların Tanrısı. Dünyayı çevreleyen muazzam bir nehir olan Dünya okyanusunun insan haliydi.
- Izıh – Vahşi hayvanların tanrısı. O özellikle özgürleşmiş hayvanların tanrısıdır.
- Chokqu – İyi dilek tanrıçası.
- Kvara veya Kuara – Bulgar kökenli Gök Gürültüsü Tanrısı (İskandinav Thor'la karşılaştırılabilir)
- Kısıl Han, Türk ve Altay mitolojisinde Öfke Tanrısı
Yaratıklar değiştir
- Ebede – Ormanın ruhu. Tatar mitolojisinde yaşlı bir kadına benzeyen masum bir ruhtur. Äbäda ayrıca Sibirya halklarının mitolojilerinde temsil edilmektedir. Ormanın kuşlarını, ağaçlarını ve hayvanlarını korur.
- Albastı – Dişi şeytan ruhudur. Kafkas Dağları'ndaki folklorda bulunan, kökenleri Sümer mitolojisine kadar uzanan, suçluluğun kişileştirilmesi olan eski bir kadın ruhudur.
- Arçura – Orman canavarı. Archura genellikle bir erkek olarak görünür, ancak büyüklüğünü bir çimden çok uzun bir ağaca kadar değiştirebilir. Ormandaki hayvanları ve kuşları korur.
- Yelbegen
- Tepegöz – Tek gözlü dev.
- Öcü
- Merküt
- Kayberen
- İtbarak
- Hortlak
- Hırtık
- Hıbılık
- Gulyabani
- Hüma Kuşu
- Çay Ninesi
- Çarşamba Karısı- Hortlak, hayalet olarak bahsedilir
- Arçura
- Tulpar
- Abra
- Sangal
Kaynakça değiştir
- ^ Enciclopèdia de l'Islam, VIII, 236, M. Th. Houtsma
- ^ Religion and Politics in Russia: A Reader, Marjorie Mandelstam Balzer
- ^ Frye, Richard Nelson (1996), The heritage of Central Asia from antiquity to the Turkish expansion, Markus Wiener Publishers, ISBN 978-1-55876-111-7, 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Eylül 2021