Vikipedi

Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay başkanları listesi

Vikimedya liste maddesi

Türk Silahlı Kuvvetleri genelkurmay başkanları listesi, Türkiye'yi yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı[1] koruyan Türk Silahlı Kuvvetlerini komuta etmiş genelkurmay başkanlarının listesidir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilk genelkurmay başkanı Mirliva İsmet Paşa'dır.[2] 16 Ağustos 2023 tarihinden beri Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak'tır.

Türk Silahlı Kuvvetleri
Genelkurmay Başkanı
Türk Silahlı Kuvvetleri amblemi
Genelkurmay başkanı forsu
Görevdeki
Orgeneral Metin Gürak
16 Ağustos 2023 tarihinden beri
Üyelik
AtayanTürkiye cumhurbaşkanı
Görev süresi4 yıl
ÖnceliErkân-ı Harbiye-i Umûmiye Reisi
Erkân-ı Harbiye-i Umûmiye Vekili
Oluşum3 Mayıs 1920 (103 yıl önce) (1920-05-03)
Açılışı yapanMirliva İsmet Paşa
Bağlılık Türkiye Millî
Savunma Bakanlığı
Websitesitsk.tr

Genelkurmay başkanı, orgeneral/oramiraller arasından atanır ve görev süresi 4 yıldır.[3] Görev süresi, yaş haddi olan 67 yaşına kadar uzatılabilir. Bu yaş haddi de cumhurbaşkanınca birer yıllık sürelerle 72 yaşına kadar uzatılabilir.[4] Yaş haddi, 30 Ağustos tarihine göre hesaplanır.

22 yıl 4 ay 28 gün ile en uzun süre görev yapan Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak'tır.[5] En kısa süre görev yapan Orgeneral Ragıp Gümüşpala, 62 gün bu görevi yürütmüş ve Millî Birlik Komitesi tarafından emekliye sevk edilmiştir.[6]

Şu ana kadar görev yapmış genelkurmay başkanlarının tamamı karacıdır.[7] Karacılardaki dağılım ise 14 topçu, 13 piyade, 1 istihkâm, 1 muhabere, 1 ulaştırma ve 1 kara pilot şeklindedir.

Cumhurbaşkanlığı yapan genelkurmay başkanları sırasıyla İsmet İnönü,[8] Cevdet Sunay[9] ve Kenan Evren'dir.[10] Kenan Evren, 12 Eylül Darbesi sonrası hem devlet başkanlığı hem de genelkurmay başkanlığı görevini yürütmüştür. İnönü ve Sunay ise askerlikten emekli olduktan sonra cumhurbaşkanı seçilmiştir.[8][9]

Genelkurmay başkanları değiştir

№ Fotoğraf Komutan Görev başlangıcı Görev bitişi Sicil Katıldığı savaş(lar) Kaynak
1   Mirliva İsmet Paşa 3 Mayıs 1920 10 Kasım 1921 Top.1319 (1903) - 1 31 Mart Ayaklanması, Balkan Savaşları,
I. Dünya Savaşı (Kafkasya Cephesi ·
Sina ve Filistin Cephesi), Türk Kurtuluş Savaşı
(Batı Cephesi)		 [11]
2   Mareşal Fevzi Çakmak 3 Nisan 1921 12 Ocak 1944 P. 1311 (1895) - 7
  Mareşal[a]		 1910 Arnavut İsyanı, 1911 Arnavut İsyanı,
Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları,
I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı		 [12]
3   Orgeneral Kâzım Orbay 12 Ocak 1944 30 Temmuz 1946 Top.1320 (1904) - 1 Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı,
Türk Kurtuluş Savaşı		 [13]
4   Orgeneral Salih Omurtak 1 Ağustos 1946 8 Haziran 1949 P.1323 (1907) - 1 Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı		 [14]
5   Orgeneral Nafiz Gürman 10 Haziran 1949 6 Haziran 1950 P.1319 (1903) - 5 Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları
I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı		 [15]
6   Orgeneral Nuri Yamut 5 Haziran 1950 10 Nisan 1954 P.1324 (1908) - 27 Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı,
Türk Kurtuluş Savaşı		 [16]
7   Orgeneral Nurettin Baransel 28 Mayıs 1954 25 Ağustos 1955 P.1328 (1912) -b-84 Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı,
Türk Kurtuluş Savaşı		 [17]
8   Orgeneral Hakkı Tunaboylu 25 Ağustos 1955 10 Ekim 1957 Top.1330 (1914) -c-3 I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı [18]
9   Orgeneral Feyzi Mengüç 11 Ekim 1957 22 Ağustos 1958 İs.1330 (1914) - c - 39 I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı [19]
10   Orgeneral Rüştü Erdelhun 23 Ağustos 1958 27 Mayıs 1960 Top.1330 (1914) - b - 10 I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı [20]
11   Orgeneral Ragıp Gümüşpala 3 Haziran 1960 4 Ağustos 1960 P.1333 (1917) - 92 I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı [21]
12   Orgeneral Cevdet Sunay 4 Ağustos 1960 16 Mart 1966 Top.1334(1918)-N-6 I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı [22]
13   Orgeneral Cemal Tural 16 Mart 1966 16 Mart 1969 P.1341 (1925) -12 Katıldığı bir savaş yok. [23]
14   Orgeneral Memduh Tağmaç 16 Mart 1969 29 Ağustos 1972 Top.1928 - 1 Katıldığı bir savaş yok. [24]
15   Orgeneral Faruk Gürler 29 Ağustos 1972 6 Mart 1973 Top.1931-13 Katıldığı bir savaş yok. [25]
16   Orgeneral Semih Sancar 6 Mart 1973 7 Mart 1978 Top.1932 - 8 Katıldığı bir savaş yok. [26]
17   Orgeneral Kenan Evren 7 Mart 1978 1 Temmuz 1983 Top.1938 - 50 Katıldığı bir savaş yok. [27]
18   Orgeneral Nurettin Ersin 1 Temmuz 1983 6 Aralık 1983 P.1937-88 Kıbrıs Harekâtı [28]
19   Orgeneral Necdet Üruğ 6 Aralık 1983 2 Temmuz 1987 Top.1941-30 Katıldığı bir savaş yok. [29]
20   Orgeneral Necip Torumtay 2 Temmuz 1987 3 Aralık 1990 Top.1944 - 9 Katıldığı bir savaş yok. [30]
21   Orgeneral Doğan Güreş 6 Aralık 1990 30 Ağustos 1994 P.1947 -Nk -2 Katıldığı bir savaş yok. [31]
22   Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı 30 Ağustos 1994 30 Ağustos 1998 Top.1951 - 67 Katıldığı bir savaş yok. [32]
23   Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu 30 Ağustos 1998 28 Ağustos 2002 Top.1955 - 3 Katıldığı bir savaş yok. [33]
24   Orgeneral Hilmi Özkök 28 Ağustos 2002 28 Ağustos 2006 Top. 1959 - 1 Atmaca Harekâtı [34]
25   Orgeneral Yaşar Büyükanıt 28 Ağustos 2006 28 Ağustos 2008 P.1961 - 2 Katıldığı bir savaş yok. [35]
26   Orgeneral İlker Başbuğ 28 Ağustos 2008 27 Ağustos 2010 P.1962 - 2 Katıldığı bir savaş yok. [36]
27   Orgeneral Işık Koşaner 27 Ağustos 2010 29 Temmuz 2011 P.1965 - 3 Kıbrıs Harekâtı [37]
28   Orgeneral Necdet Özel 29 Temmuz 2011 18 Ağustos 2015 P.1969-1 Katıldığı bir savaş yok. [38]
29   Orgeneral Hulusi Akar 18 Ağustos 2015 9 Temmuz 2018 P.1972-59 Katıldığı bir savaş yok. [39]
30   Orgeneral Yaşar Güler 9 Temmuz 2018 5 Haziran 2023 Mu.1974-7 Katıldığı bir savaş yok. [40]
31   Orgeneral Metin Gürak 3 Ağustos 2023 Görevde Kr.Plt.1981 - Topçu 89 Katıldığı bir savaş yok. [41]

Notlar değiştir

  1. ^ Fevzi Çakmak dışındaki bütün Genelkurmay Başkanlarının rütbesi Orgeneral'dir.

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "GÖREVİ". T.C. Milli Savunma Bakanlığı Genelkurmay Başkanlığı. 6 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  2. ^ "MUSTAFA İSMET İNÖNÜ". Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usûllerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi". Mevzuat Bilgi Sistemi. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2021. 
  4. ^ "Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu". Mevzuat Bilgi Sistemi. 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2022. 
  5. ^ "TSK, "Fevzi Çakmak" biyografisi". 27 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013. 
  6. ^ "TSK, "Ragıp Gümüşpala" biyografisi". 29 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
  7. ^ "GENELKURMAY BAŞKANLARI". Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  8. ^ a b "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : İsmet İNÖNÜ". www.tccb.gov.tr. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  9. ^ a b "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : Cevdet SUNAY". www.tccb.gov.tr. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  10. ^ "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : Kenan EVREN". www.tccb.gov.tr. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  11. ^ "Mustafa İsmet İNÖNÜ / Orgeneral - Top.1319 (1903) - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  12. ^ "Fevzi ÇAKMAK / Mareşal - P. 1311 (1895) - 7". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  13. ^ "Mehmet Kazım ORBAY / Orgeneral - Top.1320 (1904) - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  14. ^ "Salih OMURTAK / Orgeneral - P.1323 (1907) - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  15. ^ "Abdurrahman Nafiz GÜRMAN / Orgeneral - P.1319 (1903) - 5". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  16. ^ "Mehmet Nuri YAMUT / Orgeneral - P.1324 (1908) - 27". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  17. ^ "Ahmet Nurettin BARANSEL / Orgeneral - P.1328 (1912) -b-84". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  18. ^ "İsmail Hakkı TUNABOYLU / Orgeneral - Top.1330 (1914) -c-3". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  19. ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı". web.archive.org. 12 Kasım 2021. 12 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2024. 
  20. ^ "Mustafa Rüştü ERDELHUN / Orgeneral - Top.1330 (1914) - b - 10". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 7 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  21. ^ "Ragıp GÜMÜŞPALA / Orgeneral - P.1333 (1917) - 92". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  22. ^ "Cevdet SUNAY / Orgeneral - Top.1334(1918)-N-6". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  23. ^ "A. Cemal TURAL / Orgeneral - P.1341 (1925) -12". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  24. ^ "Memduh TAĞMAÇ / Orgeneral - Top.1928 - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  25. ^ "Ö. Faruk GÜRLER / Orgeneral - Top.1931-13". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  26. ^ "Semih SANCAR / Orgeneral - Top.1932 - 8". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  27. ^ "Ahmet Kenan EVREN / Orgeneral - Top.1938 - 50". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  28. ^ "Nurettin ERSİN / Orgeneral - P.1937-88". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  29. ^ "Mustafa Necdet ÜRUĞ / Orgeneral - Top.1941-30". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  30. ^ "Necip TORUMTAY / Orgeneral - Top.1944 - 9". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  31. ^ "Doğan GÜREŞ / Orgeneral - P.1947 -Nk -2". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 28 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  32. ^ "İsmail Hakkı KARADAYI / Orgeneral - Top.1951 - 67". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  33. ^ "Hüseyin KIVRIKOĞLU / Orgeneral - Top.1955 - 3". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  34. ^ "Hilmi ÖZKÖK / Orgeneral - Top. 1959 - 1". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  35. ^ "Yaşar BÜYÜKANIT / Orgeneral - P.1961 - 2". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 6 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  36. ^ "İlker BAŞBUĞ / Orgeneral - P.1962 - 2". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 26 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  37. ^ "Işık KOŞANER / Orgeneral - P.1965 - 3". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 25 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  38. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :3 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  39. ^ "Hulusi AKAR / Orgeneral - P.1972-59". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 7 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  40. ^ "YAŞAR GÜLER / Orgeneral - Mu.1974-7". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022. 
  41. ^ "Metin GÜRAK / Orgeneral - Kr.Plt.1981 - Topçu 89". Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar değiştir

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türk_Silahlı_Kuvvetleri_genelkurmay_başkanları_listesi&oldid=32361188" sayfasından alınmıştır