Türk İşaret Dili
Türk İşaret Dili ya da TİD, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'indeki işitme engelliler tarafından kullanılan dildir. Diğer işaret dilleri gibi Türk İşaret Dili de Türkçenin gramer yapısından farklı olarak kendine özgü bir gramer yapısına sahiptir. Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre Türkiye'de 89.043 kişi (53.543'i erkek 35.500'i kadın) işitme engelli, 55.480 kişi de (34.672 erkek ve 20.808 kadın) konuşma engellidir.[1] 16. ve 17. yüzyıllardan itibaren Osmanlı Devleti'nde sarayda, hamamlarda ve hatta mahkemelerde işaret dilinin kullanıldığına dair kayıtlar mevcuttur. Günümüzde kullanılan Türk İşaret Dilinin Osmanlı'daki işaret dilinin devamı olup olmadığı henüz kanıtlanmış değildir.[2] Ancak II. Abdülhamit zamanında İstanbul'da açılan sağırlar okulu göz önüne alınırsa TİD'in en az 120 yıllık bir tarihi vardır.[3]
| Türk İşaret Dili | |
|---|---|
| Ana dili olanlar | Türkiye, KKTC |
| Konuşan sayısı | 89.000 [54.000 erkek, 35.000 kadın] (2000)[1] |
| Dil ailesi | Bilinmiyor
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | tsm |
Son senelerde Türk İşaret Diliyle ilgili çalışmalar hız kazanmıştır.[4]
Kaynakça değiştir
- ^ a b "Türkiye İstatistik Kurumu, Nüfus, Konut ve Demografi Verileri 2000". 25 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2007.
- ^ Miles, M. (2000). Signing in the Seraglio: Mutes, dwarfs and gestures at the Ottoman Court 1500-1700, Disability & Society, Vol. 15, No. 1, 115-134
- ^ Zeshan, U. (2002). Sign Language in Turkey: The story of a hidden language. Turkic Languages, 6(2), 229-274.
- ^ "Turkish Sign Language Bibliography - Türk İşaret Dili (TİD) Kaynakçası". 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
Ayrıca bakınız değiştir
- Dikyuva, H & Zeshan, U. (2008), Turkish Sign Language One Level (Türk İşaret Dili Birinci Seviye), Nijmegen Ishara Press
Dış bağlantılar değiştir
- Akalın, Ş. H. (2013). Türk İşaret Dili, Yeni Türkiye dergisi, Sayı 55, s. 1496-1502, Ankara. 3 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İşaret Dili Alfabesi Çeviricisi 25 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İşaret dili alfabesi için görsel çeviri rehberi.
- İşaretçe 19 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Görüntülü Türk İşaret Dili Sözlüğü
- Millî Eğitim Bakanlığı İşitme Engelliler İlköğretim Okulları
- Serpil Karabüklü, Fabian Bross, Ronnie B. Wilbur & Daniel Hole: Modal signs and scope relations in TİD. FEAST, 2, 82-92. DOI: 10.31009/FEAST.i2.07 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türk İşaret Dili Sözlüğü 30 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği