Stefano Delle Chiaie
Stefano Delle Chiaie (13 Eylül 1936 – 10 Eylül 2019[1]), İtalyan neo-faşist Avanguardia Nazionale adlı örgütün kurucusudur. İtalya'daki kontrgerilla örgütünün bir parçasıdır ve Latin Amerika'daki Condor Operasyonuna dahil olmuştur. Propaganda Due (P2) Mason locasının başı olan Licio Gelli'nin yakın dostudur. Salazar Portekiz'inde 1965 yılında anti-komünist Fransız paralı asker ve rahip Yves Guérin-Sérac tarafından kurulan ve bir kirli savaş örgütü olan Aginter Press içinde yer alır. 1970 yılında Prens Borghese'nin İtalya'da darbe planının içinde yer alır, darbenin başarısız olması sonucunda Franco İspanyası'na kaçar. Kaçarken beraberinde, gelecekteki İspanyol kontrgerilla gücü GAL örgütünün lideri olacak olan Vincenzo Vinciguerra olacaktır. 20 Haziran 1973 günü Arjantin'e 18 yıllık sürgünden sonra dönen Juan Peron'u karşılamaya gelen kalabalığa ateş açılması olayı olan Ezeiza Katliamında yer alır.[2] 1975 yılında yapmayı planladığı Şili Hristiyan Demokrat Bernardo Leighton suikastı başarısız olur. 1976 yılında İspanya Bask Bölgesinde solculara karşı saldırılara katılır. 1980 yılında darbeyle Bolivya'da iktidara gelecek olan kötü şöhretli Luis García Meza Tejada’nın askerî darbesinde eski Nazi Klaus Barbie ile birlikte yer alır. Chiaie, Pinochet'e bağlı DINA, Arjantin Antikomünist İttifakı ve Bolivya'daki Hugo Banzer diktatörlüğü için çalışmıştır. 1989 yılında Venezuela'nın başkenti Caracas'ta yakalanır. Lakabı olan caccola (kısa), boyu çok kısa olduğu için takılmıştır.
Avanguardia Nazionale kurucusu-1960 değiştir
Neo-faşist parti olan MSI üyesi olan Chiaie, partinin seçimlere katılmasını reddettiği ve sokak kavgalarını tercih ettiği için partiden ayrılacak ve Ulusal Muhafız anlamına gelen Avanguardia Nazionale örgütünü kuracaktır. Bu dönemde gizli P2 Mason locasının üyesi olacaktır. II. Dünya Savaşı sırasında Mussolini rejiminde görev alan ve İtalyan partizanlarının elinden ABD gizli servis kurucularından James Angleton tarafından kurtarılan Kara Prens Junio Valerio Borghese'nin yakınlığını kazanacak ve 1970 yılındaki Borghese Darbesinde yer alacaktır.[3] Başarısız darbe sonrasına Franco İspanyası'na kaçacaktır. Burada faaliyetlerini sürdürürken 2. Dünya Savaşında Sovyetler Birliği'ne karşı Waffen SS içinde savaşan ve savaştan sonra vatan hainliği suçuyla ülkesinde aranan Belçikalı faşist Léon Degrelle ile tanışacaktır. Chiaie, CIA tarafından Latin Amerika'daki en tehlikeli sağcı terörist olarak tanımlanacaktır.
Yargılanması değiştir
Venezuela'da 1989 yılında yakalandıktan sonra İtalya’ya iade edilecek ve hakkında açılan kamu davalarında yargılanacaktır. Bunlardan 12 Aralık 1969 günü Milano şehrindeki bombalarla ilgili yargılanır. Onunla beraber yargılanan Massimiliano Fachini ile beraber beraat eder. 1980 yılında gerçekleşen ve 85 kişinin öldüğü Bologna Katliamı ile ilgili yargılansa da yine beraat edecektir. Le Monde Diplomatique gazetesine göre Miami'de Türk neo-faşist liderleri ve NATO'ya bağlı Gladio örgütünün Türkiye sorumlularından Abdullah Çatlı ile görüştüğü yazılmıştır.[4] Çatlı 1980 yılında Türkiye'de askerî darbeye giden süreçte gerilimin tırmandırılmasında kanlı eylemleriyle katkısı olmuştur.
Condor (Akbaba) Operasyonu değiştir
İspanya’dan ayrılarak Şili’ye yerleştikten sonra seçilerek başa gelen Şili Cumhurbaşkanı Salvador Allende'yi ABD desteğiyle deviren Pinochet ile yakın ilişki kuracaktır. Arjantin ve El Salvador'daki Kirli Savaş ve Condor Planı'nda yer alır. Bolivya’da 1980 yılında askerî darbeyle başa geçen Luis García Meza Tejada için eski Nazi Klaus Barbie ile birlikte çalışır. Kötü şöhretli yönetimin başa gelmesi sırasında Arjantin'de bulunan SIDE adlı neo-faşist grup da darbeye katılacaktır. 1983 yılında İspanyol bir gazeteciye o dönemi anlatacaktır:
| “ | Uluslararası devrimci hareketin oluşması için çaba harcamaya karar vermiştim. Bu yüzden Bolivya’da milliyetçi bir devrim imkânı oluşunca yoldaşlarımla bu davaya omuz verdik. Bizler ne baskı kurduk ne uyuşturucu işine bulaşmış teröristlerdik, sadece siyasi militanlardık. | „ |
— Stefano Delle Chiaie | ||
İtalyan senatör Giovanni Pellegrino başkanlığındaki senato komisyonuna 1997 yılında yaptığı açıklamada Stefano Delle Chiaie “kara faşist enternasyonal”den ve faşist uluslararası devrime olan inancından bahsetmiştir.[5] Dünya Anti-Komünist Ligi'nin Paraguay’daki bir toplantısına katıldıktan sonra bu örgütten ayrılır. 1975 yılında Franko'nun Madrid'deki cenaze töreninde Pinochet ile görüşür ve Şili’deki kontrgerilla operasyonlarına bundan sonra dahil olur. CIA belgelerine göre Chiaie Madrid’de bulunduğu süre zarfında DINA örgütünden Michael Townley ve Miami'deki Castro karşıtı Kübalı mafya liderlerinden Virgilio Paz Romero ile görüşmüş ve Franko’ya bağlı gizli servisin de yardımıyla Şilili Hristiyan Demokrat Bernardo Leighton’a suikast planı yapıldığı belirtilmiştir. Bu görüşmeden sonra 6 Ekim 1975 günü Leighton ve eşi Roma'da bombalı bir saldırı sonucu öldürülecektir. Chiaie, Şili’de Allende döneminde başkan yardımcılığı yapan general Carlos Prats'ın Buenos Aires'te 30 Eylül 1974 günü öldürülmesinden de sorumlu tutulmaktadır.[6][7] Bu cinayetten DINA adına çalışan ABD vatandaşı Townley’nin de bilgisi olduğunu 1995 yılında Roma’daki sorgusunda ifade etmiştir.
Kaynakça değiştir
- ^ "È morto Stefano Delle Chiaie, accusato di concorso esterno nella strage di Bologna". Repubblica.it (İtalyanca). 10 Eylül 2019. 11 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2019.
- ^ "Gazeteci Sergio Sorin tarafından Pinochet-Franco-Gladio bağlantısını araştıran yazı (İspanyolca)". 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2008.
- ^ Stuart Christie’nin kitabından (İngilizce)
- ^ Kendal Nezan (1 Temmuz 1998). "Turkey's pivotal role in the international drug trade". Le Monde diplomatique (İngilizce). 22 Nisan 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.
- ^ "Komisyon sorgu tutanakları (İtalyanca)". 27 Ekim 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2008.
- ^ "Prats cinayetiyle ilgili yazı (İspanyolca)". 22 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2008.
- ^ "Konuyla ilgili BBC haberi". 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2008.
Konuyla ilgili yazılmış eser değiştir
- Stuart Christie, Stefano Delle Chiaie: Portrait of a Black Terrorist, 1984 ISBN 0946222096